10. โวหารกถาวณฺณนา
[347] โวหารกถายํ อุทาหุ โสตาทีนิปีติ เอกนฺตโลกิเยสุ วิสยวิสยีสุ วิสยสฺเสว โลกุตฺตรภาโว, น วิสยีนนฺติ นตฺเถตฺถ การณํฯ ยถา จ วิสยีนํ โลกุตฺตรภาโว อสิทฺโธ, ตถา วิสยสฺส สทฺทายตนสฺสฯ ตตฺถ ยถา อสิทฺธโลกุตฺตรภาวสฺส ตสฺส โลกุตฺตรตา, เอวํ โสตาทีนํ อาปนฺนาติ กินฺติ ตานิปิ โลกุตฺตรานีติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ
ยทิ โลกุตฺตเร ปฏิหญฺเญยฺย, โลกุตฺตโร สิยาติ อตฺโถ น คเหตพฺโพฯ น หิ โลกุตฺตเร ปฏิหญฺญตีติ ปริกปฺปิเตปิ สทฺทสฺส โลกุตฺตรภาโว อตฺถีติ อธิปฺปาโยฯ ‘‘โลกิเยน ญาเณนา’’ติ อุทฺธฏํ, ‘‘วิญฺญาเณนา’’ติ ปน ปาฬิ, ตญฺจ วิญฺญาณํ โสตสมฺพนฺเธน โสตวิญฺญาณนฺติ วิญฺญายตีติฯ อเนกนฺตตาติ โลกิเยน ญาเณน ชานิตพฺพโต โลกิโยติ เอตสฺส เหตุสฺส โลกิเย โลกุตฺตเร จ สมฺภวโต อเนกนฺตภาโว สิยาติ อธิปฺปาโยฯ
โวหารกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
11. นิโรธกถาวณฺณนา
[353] ทฺเว ทุกฺขสจฺจานิ น อิจฺฉตีติ เยสํ ทฺวินฺนํ ทฺวีหิ นิโรเธหิ ภวิตพฺพํ, ตานิ ทฺเว ทุกฺขสจฺจานิ น อิจฺฉตีติ วุตฺตํ โหติฯ เย ปฏิสงฺขาย โลกุตฺตเรน ญาเณน อนิรุทฺธาติอาทินา ปฏิสงฺขาย วินา นิรุทฺธา อสมุทาจรณสงฺขารา อปฺปฏิสงฺขานิรุทฺธาติ ทสฺเสติ , น อุปฺปชฺชิตฺวา ภงฺคาติฯ เตน อปฺปฏิสงฺขานิโรโธ จ อสมุทาจรณนิโรโธติ ทสฺสิตํ โหติฯ
นิโรธกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
ทุติยวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
3. ตติยวคฺโค