1. อนุโลมปจฺจนีกวณฺณนา

[11] สพฺพตฺถาติ สพฺพสฺมิํ สรีเรติ อยมตฺโถติ ทสฺเสนฺโต อาห ‘‘สรีรํ สนฺธายา’’ติฯ ตตฺถาติ ตสฺมิํ สํขิตฺตปาเฐฯ ยสฺมา สรีรํ สนฺธาย ‘‘สพฺพตฺถ น อุปลพฺภตี’’ติ วุตฺเต สรีรโต พหิ อุปลพฺภตีติ อาปชฺชติ, ตสฺมา ปจฺจนีเก ปฏิกฺเขโป สกวาทิสฺสาติ เอเตน น เกนจิ สภาเวน ปุคฺคโล อุปลพฺภตีติ อยมตฺโถ วุตฺโต โหติฯ น หิ เกนจิ สภาเวน อุปลพฺภมานสฺส สรีรตทญฺญาวิมุตฺโต อุปลทฺธิโอกาโส อตฺถีติฯ

3. กาลสจฺจิกฏฺโฐ

1. อนุโลมปจฺจนีกวณฺณนา

[12] ปุริมปจฺฉิมชาติกาลญฺจาติ มชฺฌิมชาติกาเล อุปลพฺภมานสฺส ตสฺเสว ปุริมปจฺฉิมชาติกาเลสุ อุปลทฺธิํ สนฺธายาติ อธิปฺปาโยฯ เสสํ ปฐมนเย วุตฺตสทิสเมวาติ อิเมสุ ตีสุ ปฐเม ‘‘สพฺพตฺถา’’ติ เอตสฺมิํ นเย วุตฺตสทิสเมว, กิํ ตํ? ปาฐสฺส สํขิตฺตตาติ อตฺโถฯ อิธาปิ หิ ยสฺมา ‘‘สพฺพทา น อุปลพฺภตี’’ติ วุตฺเต เอกทา อุปลพฺภตีติ อาปชฺชติ, ตสฺมา ปจฺจนีเก ปฏิกฺเขโป สกวาทิสฺสาติ โยเชตพฺพนฺติฯ

4. อวยวสจฺจิกฏฺโฐ

1. อนุโลมปจฺจนีกวณฺณนา

[13] ตติยนเย จ ยสฺมา ‘‘สพฺเพสุ น อุปลพฺภตี’’ติ วุตฺเต เอกสฺมิํ อุปลพฺภตีติ อาปชฺชติ, ตสฺมา ปจฺจนีเก ปฏิกฺเขโป สกวาทิสฺสาติ โยเชตพฺพํฯ เตนาห ‘‘ตาทิสเมวา’’ติฯ

โอกาสาทิสจฺจิกฏฺโฐ