เมนู

7. ธมฺมกถาวณฺณนา

[887-888] ธมฺมกถายํ รูปฏฺฐโต อญฺญสฺส รูปสฺส อภาวาติ โย รูปสฺส นิยาโม วุจฺเจยฺย, โส รูปฏฺโฐ นาม โกจิ รูปโต อญฺโญ นตฺถีติ รูปฏฺฐโต อญฺญํ รูปญฺจ น โหติ, ตสฺมา รูปํ รูปเมว, น เวทนาทิสภาวนฺติ อธิปฺปาเยน ‘‘รูปํ รูปฏฺเฐน นิยต’’นฺติ วตฺตพฺพํ, น อญฺญถา รูปฏฺเฐน นิยาเมนาติ อธิปฺปาโยฯ ตตฺถ รูปโต อญฺญสฺส รูปฏฺฐสฺส อภาเว ทสฺสิเต รูปฏฺฐโต อญฺญสฺส รูปสฺส อภาโว ทสฺสิโตเยว นาม โหตีติ ตเมว รูปโต อญฺญสฺส รูปฏฺฐสฺส อภาวํ ทสฺเสนฺโต ‘‘รูปสภาโว หี’’ติอาทิมาหฯ เอส โวหาโรติ รูปสฺส สภาโว รูปสภาโว, รูปสฺส อตฺโถ รูปฏฺโฐติ เอวํ อญฺญตฺตํ คเหตฺวา วิย ปวตฺโต รูปสภาวโวหาโร รูปฏฺฐโวหาโร วา เวทนาทีหิ นานตฺตเมว โส สภาโวติ นานตฺตสญฺญาปนตฺถํ โหตีติ อตฺโถฯ ตสฺมาติ รูปสฺส รูปฏฺเฐน อนญฺญตฺตาฯ ‘‘รูปํ รูปเมว, น เวทนาทิสภาว’’นฺติ อวตฺวา ‘‘รูปํ รูปฏฺเฐน นิยต’’นฺติ วทโต ตญฺจ วจนํ วุตฺตปฺปกาเรน สโทสํ, อถ กสฺมา ‘‘รูปญฺหิ รูปฏฺเฐน นิยตนฺติ รูปํ รูปเมว, น เวทนาทิสภาวนฺติ อธิปฺปาเยน วตฺตพฺพ’’นฺติ วทนฺโต ‘‘รูปํ รูปฏฺเฐน นิยต’’นฺติ ปฏิชานาตีติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ นนุ เจตํ อตฺตนาว วุตฺตํ, น ปเรนาติ ปฏิชานาตีติ น วตฺตพฺพนฺติ? น, อตฺตานมฺปิ ปรํ วิย วจนโตฯ วตฺตพฺพนฺติ วา สกวาทินา วตฺตพฺพนฺติ วุตฺตํ โหติฯ ยทิ จ เตน วตฺตพฺพํ ปฏิชานาติ จ โส เอตมตฺถนฺติ, อถ กสฺมา ปฏิชานาติ สกวาทีติ อยเมตฺถ อตฺโถฯ อตฺถนฺตรวเสนาติ ตตฺถ วุตฺตเมว การณํ นิคูหิตฺวา ปเรน โจทิตนฺติ ตเมว การณํ ทสฺเสตฺวา โจทนํ นิวตฺเตติฯ อิโต อญฺญถาติ รูปาทิสภาวมตฺตํ มุญฺจิตฺวา เตน ปริกปฺปิตํ นิยตํ นตฺถีติ ตสฺส ปริกปฺปิตสฺส นิวตฺตนตฺถํ ปุน เตเนว นเยน โจเทตุํ ‘‘มิจฺฉตฺตนิยต’’นฺติอาทิมาหาติ อตฺโถฯ

ธมฺมกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

เอกวีสติมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

22. พาวีสติมวคฺโค

2. กุสลจิตฺตกถาวณฺณนา

[894-895] กุสลจิตฺตกถายํ ชวนกฺขเณติ ปรินิพฺพานจิตฺตโต ปุริมชวนกฺขเณฯ

กุสลจิตฺตกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. อาเนญฺชกถาวณฺณนา

[896] ภวงฺคจิตฺเตติ ภวงฺคปริโยสานตฺตา จุติจิตฺตํ ‘‘ภวงฺคจิตฺต’’นฺติ อาหฯ

อาเนญฺชกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5-7. ติสฺโสปิกถาวณฺณนา

[898-900] สตฺตวสฺสิกํ คพฺภํ ทิสฺวา ‘‘คพฺเภเยว อรหตฺตปฺปตฺติเหตุภูโต อินฺทฺริยปริปาโก อตฺถี’’ติ ‘‘อรหตฺตปฺปตฺติปิ อตฺถี’’ติ มญฺญติ, อากาสสุปินํ ทิสฺวา ‘‘อากาสคมนาทิอภิญฺญา วิย ธมฺมาภิสมโย อรหตฺตปฺปตฺติ จ อตฺถี’’ติ มญฺญตีติ อธิปฺปาโยฯ

ติสฺโสปิกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ