7. อจฺจนฺตนิยามกถาวณฺณนา

[847] ‘‘สกิํ นิมุคฺโค นิมุคฺโคว โหตี’’ติ สุตฺตํ นิสฺสายาติ ตาย ชาติยา โลกุตฺตรสทฺธาทีนํ อนุปฺปตฺติํ สนฺธาย กตํ อวธารณํ สํสารขาณุกภาวํ สนฺธาย กตนฺติ มญฺญมาโน ปุถุชฺชนสฺสายํ อจฺจนฺตนิยามตา, ยายํ นิยตมิจฺฉาทิฏฺฐีติ ‘‘อตฺถิ ปุถุชฺชนสฺส อจฺจนฺตนิยามตา’’ติ วทติฯ วิจิกิจฺฉุปฺปตฺติ นิยามนฺตรุปฺปตฺติ จ อจฺจนฺตนิยามนิวตฺตกา วิจาเรตฺวา คเหตพฺพาฯ

อจฺจนฺตนิยามกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. อินฺทฺริยกถาวณฺณนา

[853-856] โลกิยานมฺปีติ โลกุตฺตรานํ วิย โลกิยานมฺปิ สทฺธาทีนํเยว สทฺธินฺทฺริยาทิภาวทสฺสเนน โลกิยสทฺธินฺทฺริยาทิภาวํ สาเธตุํ สทฺธาทีนํเยว สทฺธินฺทฺริยาทิภาวทสฺสนตฺถํ วุตฺตนฺติ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ

อินฺทฺริยกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

เอกูนวีสติมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

20. วีสติมวคฺโค

2. ญาณกถาวณฺณนา

[863-865] ญาณกถายํ ทุกฺขํ ปริชานาตีติ โลกุตฺตรมคฺคญาณเมว ทีเปตีติ ‘‘ทุกฺขํ ปริชานาตี’’ติ วทนฺโต อิทํ ตว วจนํ โลกุตฺตรมคฺคญาณเมว ทีเปติ, น ตสฺเสว ญาณภาวํฯ กสฺมา? ยสฺมา น โลกุตฺตรเมว ญาณํ, ตสฺมา น อิทํ สาธกนฺติ วุตฺตํ โหติฯ

ญาณกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. นิรยปาลกถาวณฺณนา

[867-868] ปณุนฺนนฺติ ปณุทิตํ, อนวเสสขิตฺตนฺติ อตฺโถฯ

นิรยปาลกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. ติรจฺฉานกถาวณฺณนา

[869-871] ตสฺส อตฺถิตาย ปฏิญฺญาติ ตสฺส หตฺถินาคสฺส จ ทิพฺพยานสฺส จ อตฺถิตายาติ วิสุํ โยเชตพฺพํฯ

ติรจฺฉานกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. ญาณกถาวณฺณนา

[876-877] ญาณกถายํ สเจ ตํ ทฺวาทสวตฺถุกนฺติ เอตฺถ จ ‘‘โลกุตฺตร’’นฺติ วจนเสโส, ตํ วา โลกุตฺตรญาณํ สเจ ทฺวาทสวตฺถุกนฺติ อตฺโถฯ ปริญฺเญยฺยนฺติ ปุพฺพภาโค, ปริญฺญาตนฺติ อปรภาโค, สจฺจญาณํ ปน มคฺคกฺขเณปิ ปริชานนาทิกิจฺจสาธนวเสน โหตีติ อาห ‘‘สทฺธิํ ปุพฺพภาคปรภาเคหี’’ติฯ

ญาณกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

วีสติมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

จตุตฺโถ ปณฺณาสโก สมตฺโตฯ

21. เอกวีสติมวคฺโค

1. สาสนกถาวณฺณนา

[878] ตีสุปิ ปุจฺฉาสุ โจทนตฺถํ วุตฺตนฺติ ตีสุปิ ปุจฺฉาสุ ‘‘สาสน’’นฺติอาทิวจนํ วุตฺตนฺติ สมุทายา เอกเทสานํ อธิกรณภาเวน วุตฺตาติ ทฏฺฐพฺพาฯ

สาสนกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ