9. อปริยาปนฺนกถาวณฺณนา
[709-710] ตสฺมาติ ยสฺมา ทิฏฺฐิราคานํ สมาเน วิกฺขมฺภนภาเวปิ ‘‘วีตราโค’’ติ วุจฺจติ, น ปน ‘‘วิคตทิฏฺฐิโก’’ติ, ตสฺมา ทิฏฺฐิ โลกิยปริยาปนฺนา น โหตีติ อตฺถํ วทนฺติฯ รูปทิฏฺฐิยา อภาวา ปน กามธาตุปริยาปนฺนาย ทิฏฺฐิยา ภวิตพฺพํฯ ยทิ จ ปริยาปนฺนา สิยา, ตถา จ สติ กามราโค วิย ฌานลาภิโน ทิฏฺฐิปิ วิคจฺเฉยฺยาติ ‘‘วิคตทิฏฺฐิโก’’ติ วตฺตพฺโพ สิยา, น จ วุจฺจติ, ตสฺมา อปริยาปนฺนา ทิฏฺฐิฯ น หิ สา ตสฺส อวิคตา ทิฏฺฐิ กามราโค วิย กามทิฏฺฐิ เยน กามธาตุยา ปริยาปนฺนา สิยาติ วทตีติ เวทิตพฺพํฯ
อปริยาปนฺนกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
จุทฺทสมวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
15. ปนฺนรสมวคฺโค
1. ปจฺจยตากถาวณฺณนา
[711-717] ตสฺมา ปจฺจยตา ววตฺถิตาติ เหตุปจฺจยภูตสฺส ธมฺมสฺส อารมฺมณปจฺจยภาวาทินา วิย อธิปติปจฺจยตาทินา จ น ภวิตพฺพนฺติ เหตุปจฺจยภาโวเยเวตสฺส ววตฺถิโต โหตีติ อตฺโถฯ
ปจฺจยตากถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
2. อญฺญมญฺญปจฺจยกถาวณฺณนา
[718-719] อปุญฺญาภิสงฺขาโรว คหิโต ‘‘นนุ อวิชฺชา สงฺขาเรน สหชาตา’’ติ วุตฺตตฺตาติ อธิปฺปาโยฯ สหชาตอญฺญมญฺญอตฺถิอวิคตสมฺปยุตฺตวเสนาติ เอตฺถ นิสฺสโย กมเภเทน อตฺถิคฺคหเณน คหิโต โหตีติ น วุตฺโต, กมฺมาหารา อสาธารณตายาติ เวทิตพฺพาฯ วกฺขติ หิ ‘‘ตีณิ อุปาทานานิ อวิชฺชาย สงฺขารา วิย ตณฺหาย ปจฺจยา โหนฺตี’’ติ (กถา. อฏฺฐ. 718-719), ตสฺมา อุปาทาเนหิ สมานา เอเวตฺถ สงฺขารานํ ปจฺจยตา ทสฺสิตาติฯ
อญฺญมญฺญปจฺจยกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
9. ตติยสญฺญาเวทยิตกถาวณฺณนา
[732] ตติยสญฺญาเวทยิตกถายํ เสสสตฺเต สนฺธายาติ นิโรธสมาปนฺนโต อญฺเญ เยสํ นิโรธสมาปตฺติยา ภวิตพฺพํ, เต ปญฺจโวการสตฺเต สนฺธายาติ อธิปฺปาโย, อสญฺญสตฺตานมฺปิ จ สญฺญุปฺปาทา จุติํ อิจฺฉนฺตีติ เสสสพฺพสตฺเต สนฺธายาติ วาฯ สรีรปกตินฺติ ตถารูโป อยํ กาโย, ยถารูเป กาเย ปาณิสมฺผสฺสาปิ กมนฺตีติอาทิกํฯ
[733-734] สุตฺตวิโรโธ สิยาติ อิทํ ปรวาทิํ สมฺปฏิจฺฉาเปตฺวา วตฺตพฺพํฯ
ตติยสญฺญาเวทยิตกถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
10. อสญฺญสตฺตุปิกากถาวณฺณนา
[735] สญฺญาวิราควเสน ปวตฺตภาวนา อสญฺญสมาปตฺติปีติ ลทฺธิกิตฺตเน สญฺญาวิราควเสน ปวตฺตภาวนํ จตุตฺถชฺฌานสมาปตฺติํ ‘‘อสญฺญสมาปตฺตี’’ติ อคฺคเหตฺวา สาปิ อสญฺญิตา สญฺญาเวทยิตนิโรธสมาปตฺติเยว นามาติ ปรสฺส ลทฺธีติ ทสฺเสติฯ ยสฺมา อสญฺญสมาปตฺติํ สมาปนฺนสฺส อโลภาทโย อตฺถีติ เอตฺถ สกสมยสิทฺธา จตุตฺถชฺฌานสมาปตฺติ ‘‘อสญฺญสมาปตฺตี’’ติ วุตฺตาฯ
[736] สญฺญาวิราควเสน สมาปนฺนตฺตา อสญฺญิตา, น สญฺญาย อภาวโตติ จตุตฺถชฺฌานสมาปตฺติเมว สนฺธาย วทติฯ
อสญฺญสตฺตุปิกากถาวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ