26. อทุกฺขมสุขีสุตฺตํ
[249] ‘‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’ติ? ภควํมูลกา โน, ภนฺเต, ธมฺมา…เป.… ‘‘รูเป โข, ภิกฺขเว, สติ, รูปํ อุปาทาย, รูปํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’ติฯ เวทนาย สติ… สญฺญาย สติ… สงฺขาเรสุ สติ… วิญฺญาเณ สติ, วิญฺญาณํ อุปาทาย, วิญฺญาณํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’’ติฯ
‘‘ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, รูปํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ, ภนฺเต’’…เป.… วิปริณามธมฺมํ, อปิ นุ ตํ อนุปาทาย เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺเชยฺย – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘อิติ โข, ภิกฺขเว, ทุกฺเข สติ, ทุกฺขํ อุปาทาย, ทุกฺขํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’’ติฯ ‘‘เวทนา… สญฺญา… สงฺขารา… วิญฺญาณํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ, ภนฺเต’’…เป.… วิปริณามธมฺมํ, อปิ นุ ตํ อนุปาทาย เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺเชยฺย – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘อิติ โข, ภิกฺขเว , ทุกฺเข สติ, ทุกฺขํ อุปาทาย, ทุกฺขํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’’ติฯ ฉพฺพีสติมํฯ
ทุติยเปยฺยาโลฯ
ตสฺสุทฺทานํ –
วาตํ เอตํ มม โส, อตฺตา โน จ เม สิยา;
นตฺถิ กโรโต เหตุ จ, มหาทิฏฺเฐน อฏฺฐมํฯ
สสฺสโต อสสฺสโต เจว, อนฺตานนฺตวา จ วุจฺจติ;
ตํ ชีวํ อญฺญํ ชีวญฺจ, ตถาคเตน จตฺตาโรฯ
รูปี อตฺตา โหติ, อรูปี จ อตฺตา โหติ;
รูปี จ อรูปี จ อตฺตา โหติ;
เนว รูปี นารูปี อตฺตา โหติ, เอกนฺตสุขี อตฺตา โหติฯ
เอกนฺตทุกฺขี อตฺตา โหติ, สุขทุกฺขี อตฺตา โหติ;
อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ, อโรโค ปรํ มรณาติ;
อิเม ฉพฺพีสติ สุตฺตา, ทุติยวาเรน เทสิตาฯ
3. ตติยคมนวคฺโค
1. นวาตสุตฺตํ
[250] สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘กิสฺมิํ นุ โข, ภิกฺขเว, สติ, กิํ อุปาทาย, กิํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘น วาตา วายนฺติ, น นชฺโช สนฺทนฺติ, น คพฺภินิโย วิชายนฺติ, น จนฺทิมสูริยา อุเทนฺติ วา อเปนฺติ วา เอสิกฏฺฐายิฏฺฐิตา’’’ติ? ภควํมูลกา โน, ภนฺเต, ธมฺมา…เป.…ฯ
‘‘รูเป โข, ภิกฺขเว, สติ, รูปํ อุปาทาย, รูปํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – น วาตา วายนฺติ…เป.… เวทนาย สติ… สญฺญาย สติ… สงฺขาเรสุ สติ… วิญฺญาเณ สติ, วิญฺญาณํ อุปาทาย, วิญฺญาณํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘น วาตา วายนฺติ…เป.… เอสิกฏฺฐายิฏฺฐิตา’’’ติฯ
‘‘ตํ กิํ มญฺญถ, ภิกฺขเว, รูปํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ, ภนฺเต’’…เป.… วิปริณามธมฺมํ, อปิ นุ ตํ อนุปาทาย เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺเชยฺย – ‘น วาตา วายนฺติ…เป.… เอสิกฏฺฐายิฏฺฐิตา’’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘อิติ โข, ภิกฺขเว, ยทนิจฺจํ ตํ ทุกฺขํฯ ตสฺมิํ สติ, ตทุปาทาย, เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘น วาตา วายนฺติ, น นชฺโช สนฺทนฺติ, น คพฺภินิโย วิชายนฺติ, น จนฺทิมสูริยา อุเทนฺติ วา อเปนฺติ วา เอสิกฏฺฐายิฏฺฐิตา’’’ติฯ ‘‘เวทนา… สญฺญา… สงฺขารา… วิญฺญาณํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ , ภนฺเต’’…เป.… วิปริณามธมฺมํ, อปิ นุ ตํ อนุปาทาย เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺเชยฺย – ‘น วาตา วายนฺติ…เป.… เอสิกฏฺฐายิฏฺฐิตา’’’ติ? ‘‘โน เหตํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘อิติ โข, ภิกฺขเว, ยทนิจฺจํ ตํ ทุกฺขํฯ ตสฺมิํ สติ, ตทุปาทาย เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘น วาตา วายนฺติ…เป.… เอสิกฏฺฐายิฏฺฐิตา’’’ติฯ ปฐมํฯ
[251-274] (ทุติยวคฺเค วิย จตุวีสติ สุตฺตานิ ปูเรตพฺพานิฯ) ปญฺจวีสติมํฯ
26. อทุกฺขมสุขีสุตฺตํ
[275] สาวตฺถินิทานํ ฯ ‘‘กิสฺมิํ นุ โข, ภิกฺขเว, สติ, กิํ อุปาทาย, กิํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’’’ติ? ภควํมูลกา โน, ภนฺเต, ธมฺมา…เป.…ฯ
‘‘รูเป โข, ภิกฺขเว, สติ, รูปํ อุปาทาย, รูปํ อภินิวิสฺส เอวํ ทิฏฺฐิ อุปฺปชฺชติ – ‘อทุกฺขมสุขี อตฺตา โหติ อโรโค ปรํ มรณา’ติฯ