เอตฺตกา เจปิ, ภิกฺขุ, สงฺขารา อภวิสฺสํสุ นิจฺจา ธุวา สสฺสตา อวิปริณามธมฺมา, น ยิทํ พฺรหฺมจริยวาโส ปญฺญาเยถ สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ ยสฺมา จ โข, ภิกฺขุ, เอตฺตกาปิ สงฺขารา นตฺถิ นิจฺจา ธุวา สสฺสตา อวิปริณามธมฺมา, ตสฺมา พฺรหฺมจริยวาโส ปญฺญายติ สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ

‘‘เอตฺตกมฺปิ โข, ภิกฺขุ, วิญฺญาณํ นตฺถิ นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ สสฺสติสมํ ตเถว ฐสฺสติฯ เอตฺตกมฺปิ โข, ภิกฺขุ, วิญฺญาณํ อภวิสฺส นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ, น ยิทํ พฺรหฺมจริยวาโส ปญฺญาเยถ สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ ยสฺมา จ โข, ภิกฺขุ, เอตฺตกมฺปิ วิญฺญาณํ นตฺถิ นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ, ตสฺมา พฺรหฺมจริยวาโส ปญฺญายติ สมฺมา ทุกฺขกฺขยายฯ

‘‘ตํ กิํ มญฺญสิ, ภิกฺขุ, รูปํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ, ภนฺเต’’ฯ ‘‘เวทนา… สญฺญา… สงฺขารา… วิญฺญาณํ นิจฺจํ วา อนิจฺจํ วา’’ติ? ‘‘อนิจฺจํ ภนฺเต’’…เป.… ‘‘ตสฺมาติห…เป.… เอวํ ปสฺสํ…เป.… นาปรํ อิตฺถตฺตายาติ ปชานาตี’’ติฯ ปญฺจมํฯ

6. สุทฺธิกสุตฺตํ

[98] สาวตฺถินิทานํฯ เอกมนฺตํ นิสินฺโน โข โส ภิกฺขุ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘อตฺถิ นุ โข, ภนฺเต, กิญฺจิ รูปํ, ยํ รูปํ นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ สสฺสติสมํ ตเถว ฐสฺสติ? อตฺถิ นุ โข, ภนฺเต, กาจิ เวทนา…เป.… กาจิ สญฺญา… เกจิ สงฺขารา… กิญฺจิ วิญฺญาณํ, ยํ วิญฺญาณํ นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ สสฺสติสมํ ตเถว ฐสฺสตี’’ติ? ‘‘นตฺถิ โข, ภิกฺขุ, กิญฺจิ รูปํ ยํ รูปํ นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ สสฺสติสมํ ตเถว ฐสฺสติฯ นตฺถิ โข, ภิกฺขุ, กาจิ เวทนา… กาจิ สญฺญา… เกจิ สงฺขารา… กิญฺจิ วิญฺญาณํ, ยํ วิญฺญาณํ นิจฺจํ ธุวํ สสฺสตํ อวิปริณามธมฺมํ สสฺสติสมํ ตเถว ฐสฺสตี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ