เมนู

10. จตุตฺถอนาคตภยสุตฺตวณฺณนา

[80] ทสเม ปญฺจวิเธน สํสคฺเคนาติ ‘‘สวนสํสคฺโค, ทสฺสนสํสคฺโค, สมุลฺลาปสํสคฺโค, สมฺโภคสํสคฺโค, กายสํสคฺโค’’ติ เอวํ วุตฺเตน ปญฺจวิเธน สํสคฺเคนฯ สํสชฺชติ เอเตนาติ สํสคฺโค, ราโคฯ สวนเหตุโก, สวนวเสน วา ปวตฺโต สํสคฺโค สวนสํสคฺโคฯ เอส นโย เสเสสุปิฯ กายสํสคฺโค ปน กายปรามาโสฯ เตสุ ปเรหิ วา กถิยมานํ รูปาทิสมฺปตฺติํ อตฺตนา วา สิตลปิตคีตสทฺทํ สุณนฺตสฺส โสตวิญฺญาณวีถิวเสน อุปฺปนฺโน ราโค สวนสํสคฺโค นามฯ วิสภาครูปํ โอโลเกนฺตสฺส ปน จกฺขุวิญฺญาณวีถิวเสน อุปฺปนฺโน ราโค ทสฺสนสํสคฺโค นามฯ อญฺญมญฺญอาลาปสลฺลาปวเสน อุปฺปนฺนราโค สมุลฺลาปสํสคฺโค นามฯ ภิกฺขุโน ภิกฺขุนิยา สนฺตกํ, ภิกฺขุนิยา ภิกฺขุสฺส สนฺตกํ คเหตฺวา ปริโภคกรณวเสน อุปฺปนฺนราโค สมฺโภคสํสคฺโค นามฯ หตฺถคฺคาหาทิวเสน อุปฺปนฺโน ราโค กายสํสคฺโค นามฯ

อเนกวิหิตนฺติ อนฺนสนฺนิธิปานสนฺนิธิวตฺถสนฺนิธิยานสนฺนิธิสยนสนฺนิธิคนฺธสนฺนิธิ- อามิสสนฺนิธิวเสน อเนกปฺปการํฯ สนฺนิธิกตสฺสาติ เอเตน ‘‘สนฺนิธิการปริโภค’’นฺติ (ธ. ส. ติกมาติกา 10) เอตฺถ การ-สทฺทสฺส กมฺมตฺถตํ ทสฺเสติฯ ยถา วา ‘‘อาจยํ คามิโน’’ติ วตฺตพฺเพ อนุนาสิกโลเปน ‘‘อาจยคามิโน’’ติ นิทฺเทโส กโต, เอวํ ‘‘สนฺนิธิการํ ปริโภค’’นฺติ วตฺตพฺเพ อนุนาสิกโลเปน ‘‘สนฺนิธิการปริโภค’’นฺติ วุตฺตํ, สนฺนิธิํ กตฺวา ปริโภคนฺติ อตฺโถฯ

‘‘สนฺนิธิกตสฺส ปริโภค’’นฺติ เอตฺถ (ที. นิ. อฏฺฐ. 1.12) ปน ทุวิธา กถา วินยวเสน สลฺเลขวเสน จฯ วินยวเสน ตาว ยํ กิญฺจิ อนฺนํ อชฺช ปฏิคฺคหิตํ อปรชฺชุ สนฺนิธิการํ โหติ, ตสฺส ปริโภเค ปาจิตฺติยํฯ อตฺตนา ลทฺธํ ปน สามเณรานํ ทตฺวา เตหิ ลทฺธํ วา ปาเปตฺวา ทุติยทิวเส ภุญฺชิตุํ วฏฺฏติ, สลฺเลโข ปน น โหติฯ ปานสนฺนิธิมฺหิปิ เอเสว นโยฯ วตฺถสนฺนิธิมฺหิ อนธิฏฺฐิตาวิกปฺปิตํ สนฺนิธิ จ โหติ, สลฺเลขญฺจ โกเปติฯ อยํ นิปฺปริยายกถาฯ ปริยายโต ปน ติจีวรสนฺตุฏฺเฐน ภวิตพฺพํ, จตุตฺถํ ลภิตฺวา อญฺญสฺส ทาตพฺพํฯ สเจ ยสฺส กสฺสจิ ทาตุํ น สกฺโกติ, ยสฺส ปน ทาตุกาโม โหติ, โส อุทฺเทสตฺถาย วา ปริปุจฺฉตฺถาย วา คโต, อาคตมตฺเต ทาตพฺพํ, อทาตุํ น วฏฺฏติฯ จีวเร ปน อปฺปโหนฺเต, สติยา วา ปจฺจาสาย อนุญฺญาตกาลํ ฐเปตุํ วฏฺฏติฯ สูจิสุตฺตจีวรการกานํ อลาเภ ตโตปิ วินยกมฺมํ กตฺวา ฐเปตุํ วฏฺฏติ ‘‘อิมสฺมิํ ชิณฺเณ ปุน อีทิสํ กุโต ลภิสฺสามี’’ติ ปน ฐเปตุํ น วฏฺฏติ, สนฺนิธิ จ โหติ, สลฺเลขญฺจ โกเปติฯ