อกนิฏฺเฐ ปน อุทฺธํโสโต นตฺถิ, ตโย อนฺตราปรินิพฺพายิโน, เอโก อุปหจฺจปรินิพฺพายีติ จตฺตาโร, อสงฺขารสสงฺขารปรินิพฺพายิวิภาเคน อฏฺฐาติ อฏฺฐจตฺตารีสํ อนาคามิโนฯ สตฺตมาทีสุ นตฺถิ วตฺตพฺพํฯ

อนิจฺจานุปสฺสีสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. นิทฺทสวตฺถุสุตฺตวณฺณนา

[20] ทสเม นิทฺทสวตฺถูนีติ อาทิสทฺทโลเปนายํ นิทฺเทโสติ อาห ‘‘นิทฺทสาทิวตฺถูนี’’ติฯ นตฺถิ อิทานิ อิมสฺส ทสาติ นิทฺทโสฯ ปญฺโหติ ญาตุํ อิจฺฉิโต อตฺโถฯ ปุน ทสวสฺโส น โหตีติ เตสํ มติมตฺตเมตนฺติ ทสฺเสตุํ ‘‘โส กิรา’’ติ กิรสทฺทคฺคหณํฯ นิทฺทโสติ เจตํ วจนมตฺตํฯ ตสฺส นิพฺพีสาทิภาวสฺส วิย นินฺนวาทิภาวสฺส จ อิจฺฉิตตฺตาติ ทสฺเสตุํ ‘‘น เกวลญฺจา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ คาเม วิจรนฺโตติ คาเม ปิณฺฑาย จรนฺโตฯ น อิทํ ติตฺถิยานํ อธิวจนํ เตสุ ตนฺนิมิตฺตสฺส อภาวา, สาสเนปิ เสขสฺสปิ น อิทํ อธิวจนํ, กิมงฺคํ ปน ปุถุชฺชนสฺสฯ ยสฺส ปเนตํ อธิวจนํ เยน จ การเณน, ตํ ทสฺเสตุํ ‘‘ขีณาสวสฺเสต’’นฺติอาทิ วุตฺตํฯ อปฺปฏิสนฺธิกภาโว หิสฺส ปจฺจกฺขโต การณํฯ ปรมฺปราย อิตรานิ ยานิ ปาฬิยํ อาคตานิํฯ

สิกฺขาย สมฺมเทว อาทานํ สิกฺขาสมาทานํฯ ตํ ปนสฺสา ปาริปูริยา เวทิตพฺพนฺติ อาห ‘‘สิกฺขาตฺตยปูรเณ’’ติฯ สิกฺขาย วา สมฺมเทว อาทิโต ปฏฺฐาย รกฺขณํ สิกฺขาสมาทานํฯ ตญฺจ อตฺถโต ปูรเณน ปริจฺฉินฺนํ อรกฺขเณ สพฺเพน สพฺพํ อภาวโต, รกฺขเณ จ ปริปูรณโตฯ พลวจฺฉนฺโทติ ทฬฺหจฺฉนฺโทฯ อายตินฺติ อนนฺตรานาคตทิวสาทิกาโล อธิปฺเปโต, น อนาคตภโวติ อาห ‘‘อนาคเต ปุนทิวสาทีสุปี’’ติฯ สิกฺขํ ปริปูเรนฺตสฺส ตตฺถ นิพทฺธภตฺติตา อวิคตเปมตาฯ เตภูมกธมฺมานํ อนิจฺจาทิวเสน สมฺมเทว นิชฺฌานํ ธมฺมนิสามนาติ อาห ‘‘วิปสฺสนาเยตํ อธิวจน’’นฺติฯ ตณฺหาวินเยติ ภงฺคานุปสฺสนาญาณานุภาวสิทฺเธ ตณฺหาวิกฺขมฺภเนฯ เอกีภาเวติ คณสงฺคณิกากิเลสสงฺคณิกาวิคมสิทฺเธ วิเวกวาเสฯ