เมนู

3. อนุตฺตริยวคฺโค

1-2. สามกสุตฺตาทิวณฺณนา

[21-22] ตติยสฺส ปฐเม เกวลกปฺปนฺติ เอตฺถ เกวล-สทฺโท อนวเสสตฺโถ, กปฺป-สทฺโท สมนฺตภาวตฺโถฯ ตสฺมา เกวลกปฺปํ โปกฺขรณิยนฺติ เอวมตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ อนวเสสํ ผริตุํ สมตฺถสฺสปิ โอภาสสฺส เกนจิ การเณน เอกเทสผรณมฺปิ สิยา, อยํ ปน สพฺพโสว ผรตีติ ทสฺเสตุํ สมนฺตตฺโถ กปฺป-สทฺโท คหิโตฯ อตฺตโน โอภาเสน ผริตฺวาติ วตฺถาลงฺการสรีรสมุฏฺฐิเตน โอภาเสน ผริตฺวา, จนฺทิมา วิย เอโกภาสํ เอกปชฺโชตํ กริตฺวาติ อตฺโถฯ สมนุญฺโญติ สมฺมเทว กตมนุญฺโญฯ เตนาห ‘‘สมานจิตฺโต’’ติ, สมานชฺฌาสโยติ อตฺโถฯ ทุกฺขํ วโจ เอตสฺมินฺติ ทุพฺพโจ, ตสฺส กมฺมํ โทวจสฺสํ, ตสฺส ปุคฺคลสฺส อนาทริยวเสน ปวตฺตา เจตนา, ตสฺส ภาโว อตฺถิตา โทวจสฺสตาฯ อถ วา โทวจสฺสเมว โทวจสฺสตาฯ สา อตฺถโต สงฺขารกฺขนฺโธ โหติฯ เจตนาปธาโน หิ สงฺขารกฺขนฺโธฯ จตุนฺนํ วา ขนฺธานํ อปทกฺขิณคฺคาหิตากาเรน ปวตฺตานํ เอตํ อธิวจนนฺติ วทนฺติฯ ปาปา อสฺสทฺธาทโย ปุคฺคลา เอตสฺส มิตฺตาติ ปาปมิตฺโต, ตสฺส ภาโว ปาปมิตฺตตาฯ สาปิ อตฺถโต โทวจสฺสตา วิย ทฏฺฐพฺพาฯ ยาย หิ เจตนาย ปุคฺคโล ปาปมิตฺโต ปาปสมฺปวงฺโก นาม โหติ, สา เจตนา ปาปมิตฺตตาฯ จตฺตาโรปิ วา อรูปิโน ขนฺธา ตทาการปฺปวตฺตา ปาปมิตฺตตาฯ ทุติยํ อุตฺตานเมวฯ

สามกสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ภยสุตฺตวณฺณนา

[23] ตติเย สมฺภวติ ชาติมรณํ เอเตนาติ สมฺภโว, อุปาทานนฺติ อาห ‘‘ชาติยา จ มรณสฺส จ สมฺภเว ปจฺจยภูเต’’ติฯ อนุปาทาติ อนุปาทายฯ เตนาห ‘‘อนุปาทิยิตฺวา’’ติฯ ชาติมรณานิ สมฺมา ขียนฺติ เอตฺถาติ ชาติมรณสงฺขโย, นิพฺพานนฺติ อาห ‘‘ชาติมรณานํ สงฺขยสงฺขาเต นิพฺพาเน’’ติฯ สพฺพทุกฺขํ อุปจฺจคุนฺติ สกลมฺปิ วฏฺฏทุกฺขํ อติกฺกนฺตา จริมจิตฺตนิโรเธน วฏฺฏทุกฺขเลสสฺสปิ อสมฺภวโตฯ

ภยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ