อถ วา ปาริจริยายาติ ภรณกิจฺจกรณกุลวํสปฺปติฏฺฐานาปนาทินา ปญฺจวิธอุปฏฺฐาเนนฯ วุตฺตญฺเหตํ –

‘‘ปญฺจหิ โข, คหปติปุตฺต, ฐาเนหิ ปุตฺเตน ปุรตฺถิมา ทิสา มาตาปิตโร ปจฺจุปฏฺฐาตพฺพา – ‘ภโต เนสํ ภริสฺสามิ, กิจฺจํ เนสํ กริสฺสามิ, กุลวํสํ ฐเปสฺสามิ, ทายชฺชํ ปฏิปชฺชามิ, อถ วา ปน เปตานํ กาลกตานํ ทกฺขิณํ อนุปฺปทสฺสามี’ติฯ อิเมหิ โข, คหปติปุตฺต, ปญฺจหิ ฐาเนหิ ปุตฺเตน ปุรตฺถิมา ทิสา มาตาปิตโร ปจฺจุปฏฺฐิตา ปญฺจหิ ฐาเนหิ ปุตฺตํ อนุกมฺปนฺติ, ปาปา นิวาเรนฺติ, กลฺยาเณ นิเวเสนฺติ, สิปฺปํ สิกฺขาเปนฺติ, ปติรูเปน ทาเรน สํโยเชนฺติ, สมเย ทายชฺชํ นิยฺยาเทนฺตี’’ติ (ที. นิ. 3.267)ฯ

อปิจ โย มาตาปิตโร ตีสุ วตฺถูสุ อภิปฺปสนฺเน กตฺวา สีเลสุ วา ปติฏฺฐาเปตฺวา ปพฺพชฺชาย วา นิโยเชตฺวา อุปฏฺฐหติ, อยํ มาตาปิตูปฏฺฐากานํ อคฺโคติ เวทิตพฺโพฯ สา ปนายํ ปาริจริยา ปุตฺตสฺส อุภยโลกหิตสุขาวหาติ ตํ ทสฺเสตุํ ‘‘อิเธว นํ ปสํสนฺติ, เปจฺจ สคฺเค ปโมทตี’’ติ วุตฺตํฯ ปสํสนฺตีติ ‘‘อยํ ปุคฺคโล มตฺเตยฺโย เปตฺเตยฺโย สคฺคสํวตฺตนิยํ ปฏิปทํ ปูเรตี’’ติ อิเธว นํ ปสํสนฺติฯ อาโมทติ อาทิโต ปฏฺฐาย โมทปฺปตฺติยาฯ ปโมทติ นานปฺปการโมทสมฺปวตฺติยาฯ

สพฺรหฺมกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. อานนฺทสุตฺตวณฺณนา

[32] ทุติเย ตถาชาติโกติ ตถาสภาโวฯ จิตฺเตกคฺคตาลาโภติ จิตฺเตกคฺคตาย อธิคโมฯ รูปเมว กิเลสุปฺปตฺติยา การณภาวโต รูปนิมิตฺตํฯ เอส นโย เสเสสุปิฯ สสฺสตาทินิมิตฺตนฺติ สสฺสตุจฺเฉทภาวนิมิตฺตํฯ ปุคฺคลนิมิตฺตนฺติ ปุคฺคลาภินิเวสนนิมิตฺตํฯ ธมฺมนิมิตฺตนฺติ ธมฺมารมฺมณสงฺขาตํ นิมิตฺตํฯ ‘‘สิยา นุ โข, ภนฺเต’’ติ เถเรน ปุฏฺโฐ ภควา ‘‘สิยา’’ติ อโวจ โลกุตฺตรสมาธิปฺปฏิลาภํ สนฺธายฯ โส หิ นิพฺพานํ สนฺตํ ปณีตนฺติ จ ปสฺสติฯ เตนาห ‘‘อิธานนฺทา’’ติอาทิฯ