เกวลกปฺปนฺติ เกวลํ ทฬฺหํ กตฺวาติ อตฺโถฯ เกวลํ วุจฺจติ นิพฺพานํ สพฺพสงฺขตวิวิตฺตตฺตา, ตํ เอตสฺส อธิคตํ อตฺถีติ เกวลี, สจฺฉิกตนิโรโธ ขีณาสโวฯ

กปฺป-สทฺโท ปนายํ สอุปสคฺโค อนุปสคฺโค จาติ อธิปฺปาเยน โอกปฺปนิยปเท ลพฺภมานํ โอกปฺปสทฺทมตฺตํ นิทสฺเสติ, อญฺญถา กปฺปสทฺทสฺส อตฺถุทฺธาเร โอกปฺปนิยปทํ อนิทสฺสนเมว สิยาฯ สมณกปฺเปหีติ วินยสิทฺเธหิ สมณโวหาเรหิฯ นิจฺจกปฺปนฺติ นิจฺจกาลํฯ ปญฺญตฺตีติ นามํฯ นามญฺเหตํ ตสฺส อายสฺมโต, ยทิทํ กปฺโปติฯ กปฺปิตเกสมสฺสูติ กตฺตริยา เฉทิตเกสมสฺสุฯ ทฺวงฺคุลกปฺโปติ มชฺฌนฺหิกเวลาย วีติกฺกนฺตาย ทฺวงฺคุลตาวิกปฺโปฯ เลโสติ อปเทโสฯ อนวเสสํ ผริตุํ สมตฺถสฺส โอภาสสฺส เกนจิ การเณน เอกเทสผรณมฺปิ สิยา, อยํ ปน สพฺพสฺเสว ผรตีติ ทสฺเสตุํ สมนฺตตฺโถ กปฺปสทฺโท คหิโตติ อาห ‘‘อนวเสสํ สมนฺตโต’’ติฯ

อาภาย ผริตฺวาติ วตฺถมาลาลงฺการสรีรสมุฏฺฐิตาย อาภาย ผริตฺวาฯ เทวตานญฺหิ สรีโรภาสํ ทฺวาทสโยชนมตฺตํ ฐานํฯ ตโต ภิยฺโยปิ ผริตฺวา ติฏฺฐติ, ตถา วตฺถาภรณาทิสมุฏฺฐิตา ปภาฯ

หตฺถกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. กฏุวิยสุตฺตวณฺณนา

[129] ฉฏฺเฐ คาวีนํ กยวิกฺกยวเสน โยโค เอตฺถาติ โคโยโค, กยวิกฺกยํ กโรนฺโต คาวีหิ ยุชฺชนฺติ เอตฺถาติ วา โคโยโค, คาวีนํ วิกฺกยฏฺฐานํฯ ตตฺถ ชาโต ปิลกฺขรุกฺโข โคโยคปิลกฺโข, ตสฺมิํฯ สมีปตฺเถ เจตํ ภุมฺมวจนํฯ เตนาห ‘‘คาวีนํ วิกฺกยฏฺฐาเน อุฏฺฐิตปิลกฺขสฺส สนฺติเก’’ติฯ ริตฺโต อสฺสาโท เอตสฺสาติ ริตฺตสฺสาโทฯ เตนาห ‘‘ฌานสุขาภาเวน ริตฺตสฺสาท’’นฺติฯ เสสเมตฺถ อุตฺตานเมวฯ

กฏุวิยสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ