เอกจฺโจ หิ อิธ สกทาคามิผลํ ปตฺวา อิเธว ปรินิพฺพายติ, เอกจฺโจ อิธ ปตฺวา เทวโลเก ปรินิพฺพายติ , เอกจฺโจ เทวโลเก ปตฺวา ตตฺเถว ปรินิพฺพายติ, เอกจฺโจ เทวโลเก ปตฺวา อิธูปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายติฯ อิเม จตฺตาโรปิ อิธ น คหิตาฯ โย ปน อิธ ปตฺวา เทวโลเก ยาวตายุกํ วสิตฺวา ปุน อิธูปปชฺชิตฺวา ปรินิพฺพายิสฺสติ, อยํ เอโกว อิธ คหิโตติ เวทิตพฺโพฯ

อิทานิ ตสฺส ปเภทํ ทสฺเสนฺโต ‘‘ตีสุ ปน วิโมกฺเขสู’’ติอาทิมาหฯ อิมสฺส ปน สกทาคามิโน เอกพีชินา สทฺธิํ กิํ นานากรณนฺติ? เอกพีชิสฺส เอกาว ปฏิสนฺธิ, สกทาคามิสฺส ทฺเว ปฏิสนฺธิโย, อิทํ เตสํ นานากรณํฯ สุญฺญตวิโมกฺเขน วิมุตฺตขีณาสโว ปฏิปทาวเสน จตุพฺพิโธ โหติ, ตถา อนิมิตฺตอปฺปณิหิตวิโมกฺเขหีติ เอวํ ทฺวาทส อรหนฺตา โหนฺตีติ อาห ‘‘ยถา ปน สกทาคามิโน, ตเถว อรหนฺโต ทฺวาทส เวทิตพฺพา’’ติฯ อฏฺฐมนวมทสมานิ อุตฺตานตฺถาเนวฯ

ทุติยสิกฺขาสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. สงฺกวาสุตฺตวณฺณนา

[92] เอกาทสเม วิหารปฏิพทฺธนวกมฺมาทิภารํ หรติ ปวตฺเตตีติ ภารหาโรฯ เตเนวาห ‘‘นเว อาวาเส สมุฏฺฐาเปติ, ปุราเณ ปฏิชคฺคตี’’ติฯ สิกฺขิตพฺพโต สิกฺขา, ปชฺชิตพฺพโต, ปชฺชนฺติ เอเตหีติ วา ปทานิ, สิกฺขาเยว ปทานิ สิกฺขาปทานีติ อาห ‘‘สิกฺขาสงฺขาเตหิ ปเทหี’’ติฯ ทสฺเสตีติ ปจฺจกฺขโต ทสฺเสติ, หตฺถามลกํ วิย ปากเฏ วิภูเต กตฺวา วิภาเวติฯ คณฺหาเปตีติ เต ธมฺเม มนสา อนุปกฺขิเต ทิฏฺฐิยา สุปฺปฏิวิทฺเธ กาเรนฺโต อุคฺคณฺหาเปติฯ สมุสฺสาเหตีติ สมาธิมฺหิ อุสฺสาหํ ชเนติฯ ปฏิลทฺธคุเณหีติ ตาย เทสนาย ตนฺนิสฺสยปจฺจตฺตปุริสกาเรน จ เตสํ ปฏิวิทฺธคุเณหิฯ โวทาเปตีติ เตสํ จิตฺตสนฺตานํ อสฺสทฺธิยาทิกิเลสมลาปคมเนน ปภสฺสรํ กโรติฯ สณฺหํ สณฺหํ กเถตีติ อติวิย สุขุมํ กตฺวา กเถติฯ

อจฺจยนํ สาธุมริยาทํ มทฺทิตฺวา วีติกฺกมนํ อจฺจโยติ อาห ‘‘อปราโธ’’ติฯ อจฺเจติ อติกฺกมติ เอเตนาติ วา อจฺจโย, วีติกฺกมสฺส ปวตฺตนโก อกุสลธมฺโมฯ โส เอว อปรชฺฌติ เอเตนาติ อปราโธฯ โส หิ อปรชฺฌนฺตํ ปุริสํ อธิภวิตฺวา ปวตฺตติฯ