อนฺตรธาเปตีติ เอตฺถ อนฺตรธาปนํ วินาสนํ, ตํ ปน ฌานกตฺตุกํ อิธาธิปฺเปตนฺติ ปริยุฏฺฐานปฺปหานํ โหตีติ อาห – ‘‘วิกฺขมฺเภตี’’ติฯ วูปสเมตีติ วิเสเสน อุปสเมติฯ วิเสเสน อุปสมนํ ปน สมฺมเทว อุปสมนํ โหตีติ อาห ‘‘สุฏฺฐุ อุปสเมตี’’ติฯ สาสนิกสฺส ฌานภาวนา เยภุยฺเยน นิพฺเพธภาคิยา โหตีติ อาห ‘‘นิพฺเพธภาคิยตฺตา’’ติฯ อริยมคฺคสฺส ปาทกภูโต อยํ สมาธิ อนุกฺกเมน วฑฺฒิตฺวา อริยมคฺคภาวํ อุปคโต วิย โหตีติ อาห ‘‘อนุปุพฺเพน อริยมคฺควุฑฺฒิปฺปตฺโต’’ติฯ อยํ ปนตฺโถ วิราคนิโรธปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสนานํ วเสน สมฺมเทว ยุชฺชติฯ เสสํ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ

10. กิมิลสุตฺตวณฺณนา

[986] เถโรติ อานนฺทตฺเถโรฯ อยํ เทสนาติ ‘‘กถํ วิภาวิโต นุ โข กิมิลา’’ติอาทินา ปวตฺตา เทสนาฯ กายญฺญตรนฺติ รูปกาเย อญฺญตรโกฏฺฐาเสฯ เอวนฺติ ยถา อานาปานํ อนุสฺสรนฺโต ภิกฺขุ กาเย กายานุปสฺสี ชาโต, เอวํ สพฺพตฺถ วาเรสุ เวทนานุปสฺสีติอาทิ อตฺโถ เวทิตพฺโพฯ

เทสนาสีสนฺติ เทสนาปเทสํฯ มนสิการปเทเสน เวทนา วุตฺตาติ ตํ สพฺพํ สรูปโต อญฺญาปเทสโต อปทิสติฯ ยเถว หีติอาทินา ตตฺถ นิทสฺสนํ ทสฺเสติฯ จิตฺตสงฺขารปททฺวเยติ ‘‘จิตฺตสงฺขารปฏิสํเวที ปสฺสมฺภยํ จิตฺตสงฺขาร’’นฺติ เอตสฺมิํ ปททฺวเยฯ

เอวํ สนฺเตปีติ ปีติมนสิการจิตฺตสงฺขารปเทเสน ยทิ เวทนา วุตฺตา, เอวํ สนฺเตปิฯ เอสา ยถาวุตฺตา เวทนา อารมฺมณํ น โหติฯ เวทนารมฺมณา จ อนุปสฺสนา, ตสฺมา เวทนานุปสฺสนา น ยุชฺชติฯ ยทิ เอวํ มหาสติปฏฺฐานาทีสุ ‘‘เวทนา เวทิยตี’’ติ วุตฺตํ, ตํ กถนฺติ อาห – ‘‘มหาสติปฏฺฐานาทีสุปี’’ติอาทิฯ ตตฺถ สุขาทีนํ วตฺถุนฺติ สุขาทีนํ อุปฺปตฺติยา วตฺถุภูตํ รูปสทฺทาทิํ อารมฺมณํ กตฺวา เวทนา เวทิยติ, น ปุคฺคโล ปุคฺคลสฺเสว อภาวโตฯ เวทนาปฺปวตฺติํ อุปาทาย นิสฺสาย ยถา ‘‘ปุคฺคโล เวทนํ เวทิยตี’’ติ โวหารมตฺตํ โหติฯ เอวํ อิธาปิ เวทนาย อสฺสาสปสฺสาเส อารพฺภ ปวตฺติ, ตถา ปวตฺตมนสิการสีเสน ‘‘เวทนาสุ เวทนานุปสฺสี ภิกฺขุ ตสฺมิํ สมเย วิหรตี’’ติ วุตฺโตฯ