ยสฺมา ภิกฺขูติ อิมสฺมิํ วาเร นาคตนฺติ ยถา ปุริมวาเร ‘‘ภิกฺขุ เจปิ อากงฺเขยฺยา’’ติ อาคตํ, เอวํ อิธ ‘‘ภาวิเต โข, ภิกฺขเว, อานาปานสฺสติสมาธิมฺหี’’ติ อาคตวาเร ภิกฺขุคฺคหณมกตํ, ตสฺมา ‘‘โส’’ติ น วุตฺตํฯ

9. เวสาลีสุตฺตวณฺณนา

[985] ปาการปริกฺเขปวฑฺฒเนนาติ ปาการปริกฺเขเปน ภูมิยา วฑฺฒเนนฯ ราชคหสาวตฺถิโย วิย อิทมฺปิ จ นครํ…เป.… สพฺพาการเวปุลฺลตํ ปตฺตํฯ อเนกปริยาเยนาติ เอตฺถ ปริยายสทฺโท การณวจโนติ อาห ‘‘อเนเกหิ การเณหี’’ติ, อยํ กาโย อวิญฺญาณโกปิ สวิญฺญาณโกปิ เอวมฺปิ อสุโภ เอวมฺปิ อสุโภติ นานาวิเธหิ การเณหีติ อตฺโถฯ อสุภาการสนฺทสฺสนปฺปวตฺตนฺติ เกสาทิวเสน ตตฺถาปิ วณฺณาทิโต อสุภาการสฺส สพฺพโส ทสฺสนวเสน ปวตฺตํฯ กายวิจฺฉนฺทนียกถนฺติ อตฺตโน ปรสฺส จ กรชกาเย วิจฺฉนฺทนุปฺปาทนกถํฯ มุตฺตํ วาติอาทินา พฺยติเรกมุเขน กายสฺส อมนุญฺญตํ ทสฺเสติฯ ตตฺถ อาทิโต ตีหิ ปเทหิ อทสฺสนียตาย อสารกตาย จ, มชฺเฌ จตูหิ ทุคฺคนฺธตาย, อนฺเต เอเกน เลสมตฺเตนปิ มนุญฺญตาภาวมสฺส ทสฺเสติฯ อถ โขติอาทินา อนฺวยโต สรูเปเนว อมนุญฺญตาย ทสฺสนํฯ ‘‘เกสโลมาที’’ติ สงฺเขปโต วุตฺตมตฺถํ วิภาเคน ทสฺเสตุํ ‘‘เยปี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ

วณฺเณนฺโตติ วิตฺถาเรนฺโตฯ อสุภายาติ อสุภมาติกายฯ ผาติกมฺมนฺติ พหุลีกาโรฯ กิเลสโจเรหิ อนภิภวนียตฺตา ฌานํ ‘‘จิตฺตมญฺชูส’’นฺติ วุตฺตํฯ นิสฺสายาติ ปาทกํ กตฺวาฯ

อปเร ปน ‘‘ตสฺมิํ กิร อทฺธมาเส น โกจิ พุทฺธเวเนยฺโย อโหสิ, ตสฺมา ภควา เอวมาห – ‘อิจฺฉามหํ, ภิกฺขเว’ติอาที’’ติ วทนฺติฯ ปเร กิราติ กิร-สทฺโท อรุจิสํสูจนตฺโถฯ เตนาห ‘‘อิทํ ปน อิจฺฉามตฺต’’นฺติฯ

อเนกการณสมฺมิสฺโสติ เอตฺถ การณํ นาม กายสฺส อสุจิทุคฺคนฺธเชคุจฺฉปฏิกูลตาวฯ