เมนู

9. สูกสุตฺตวณฺณนา

[9] สูกนฺติ สาลิยวาทีนํ วาลมาหฯ โส หิ นิกนฺตกสทิโส ปฏิมุขคตํ หตฺถํ วา ปาทํ วา ภินฺทติ, ตสฺมา เภทํ อิจฺฉนฺเตน อุทฺธคฺคํ กตฺวา ฐปิตํ สมฺมาปณิหิตํ นาม, ตถา อฏฺฐปิตํ มิจฺฉาปณิหิตํ นามาติ วุตฺตํฯ มิจฺฉาปณิหิตายาติ กมฺมสฺสกตปญฺญาย มิจฺฉาฐปนํ นาม – ‘‘อิเม สตฺตา กมฺมวเสน สุขทุกฺขํ ปจฺจนุภวนฺติ, ตํ ปน กมฺมํ อิสฺสรสฺส อิจฺฉาวเสน พฺรหฺมา นิมฺมินาตี’’ติอาทินา มิจฺฉาปกปฺปนํฯ เกจิ ปน ‘‘นตฺถิ ทินฺนนฺติอาทินา นเยน ปวตฺติ, ตสฺส วา ญาณสฺส อปฺปวตฺตี’’ติ วทนฺติฯ มคฺคภาวนายาติ เอตฺถาปิ มิจฺฉามคฺคสฺส ปวตฺตนํ, อริยมคฺคสฺส วา อปฺปวตฺตนํ มิจฺฉาฐปนํฯ เตนาห ‘‘อปฺปวตฺติตตฺตา’’ติฯ อวิชฺชํ ภินฺทิสฺสตีติ อวิชฺชํ สมุจฺฉินฺทิสฺสติฯ มคฺคนิสฺสิตํ กตฺวา มคฺเค เอว ปกฺขิปิตฺวาฯ ตญฺหิ ญาณํ มคฺคสฺส มูลการณํ มคฺเค สิทฺเธ ตสฺส กิจฺจสฺส มตฺถกปฺปตฺติโตฯ ‘‘สมฺมาปณิหิตาย ทิฏฺฐิยา สมฺมาปณิหิตาย มคฺคภาวนายา’’ติ วุตฺตตฺตา มิสฺสกมคฺโค กถิโตฯ ฉวิเภทสทิโส เจตฺถ อวิชฺชาเภโท, โลหิตุปฺปาทสทิโส โลกุตฺตรมคฺคภาโว ทฏฺฐพฺโพฯ

สูกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. นนฺทิยสุตฺตวณฺณนา

[10] ฉนฺนปริพฺพาชโก วตฺถจฺฉาทิยา ฉนฺนงฺคปริพฺพาชโก, น นคฺคปริพฺพาชโกฯ

อวิชฺชาวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. วิหารวคฺโค

1. ปฐมวิหารสุตฺตวณฺณนา

[11] อฑฺฒมาสนฺติ อจฺจนฺตสํโยเค อุปโยควจนํฯ ปฏิสลฺลียิตุนฺติ ยถาวุตฺตํ กาลํ ปฏิ ทิวเส ทิวเส สมาปตฺติยํ ธมฺมจินฺตายํ จิตฺตํ นิลียิตุํฯ วิเนตพฺโพติ สมุจฺเฉทวินเยน วิเนตพฺโพ อริยมคฺคาธิคนฺตพฺโพฯ นฺติ ทิฏฺฐานุคติอาปชฺชนํฯ อสฺสาติ ชนตายฯ อปคจฺฉตีติ สตฺถุ สนฺติกโต อเปติฯ สูติ นิปาตมตฺตํฯ

ปเทเสนาติ เอกเทเสนฯ สห ปเทเสนาติ สปเทโสฯ สฺวายํ สปเทโส ยสฺมา เวทนาวเสเนว ปาฬิยํ อาคโต, ตสฺมา ปรมตฺถธมฺมโกฏฺฐาเส เวทนา อนวเสสโต ลพฺภติ, เต คณฺหนฺโต ‘‘ขนฺธปเทโส’’ติอาทิมาหฯ ตํ สพฺพนฺติ ขนฺธปเทสาทิกํ สพฺพมฺปิฯ ‘‘สมฺมสนฺโต’’ติ ปทสฺส อตฺถทสฺสนวเสน ‘‘ปจฺจเวกฺขนฺโต’’ติ อาหฯ ปจฺจเวกฺขณา อิธ สมฺมสนํ นาม, น วิปสฺสนาฯ