7. ปฐมเคลญฺญสุตฺตวณฺณนา
[255] สทฺทหิตฺวา คิลาเน อุปฏฺฐาตพฺเพ มญฺญิสฺสนฺตีติ โยชนาฯ ตตฺถาติ ตสฺมิํ ฐาเนฯ กมฺมฏฺฐานานุโยโค สปฺปาโย เยสํ เต กมฺมฏฺฐานสปฺปายา, สติปฏฺฐานรตาติ อตฺโถฯ อนิจฺจตํ อนุปสฺสนฺโตติ กายํ ปฏิจฺจ อุปฺปนฺนาย เวทนาย จ อนิจฺจตํ อนุปสฺสนฺโตฯ วยํ อนุปสฺสนฺโตติอาทีสุปิ เอเสว นโยฯ วยนฺติ ปน ตาย เอว ขยสงฺขาตํฯ วิราคนฺติ วิรชฺชนํฯ ปฏินิสฺสคฺคนฺติ ปริจฺจาคปฏินิสฺสคฺคํ, ปกฺขนฺทนปฏินิสฺสคฺคมฺปิ วาฯ
อาคมนียปฏิปทาติ อริยมคฺคสฺส อาคมนฏฺฐานิยา ปุพฺพภาคปฏิปทาฯ ปุพฺพภาคาเยว น โลกุตฺตราฯ สมฺปชญฺญํ ปุพฺพภาคิยเมวฯ ติสฺโส อนุปสฺสนา ปุพฺพภาคาเยว วิปสฺสนาปริยาปนฺนตฺตา ฯ มิสฺสกาติ โลกิยโลกุตฺตรมิสฺสกาฯ ภาวนากาโล ทสฺสิโต ‘‘นิโรธานุปสฺสิโน วิหรโต, ปฏินิสฺสคฺคานุปสฺสิโน วิหรโต ราคานุสโย ปหียตี’’ติ วุตฺตตฺตาฯ
ปฐมเคลญฺญสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ
8-9. ทุติยเคลญฺญสุตฺตาทิวณฺณนา
[256-257] ผสฺสํ ปฏิจฺจาติ เอตฺถ ผสฺสสีเสน ผสฺสายตนานํ คหณํฯ น หิ ผสฺสายตเนหิ วินา ผสฺสสฺส สมฺภโวฯ เตนาห ‘‘กาโยว หิ เอตฺถ ผสฺโสติ วุตฺโต’’ติ, ผสฺสสีเสน วุตฺโตติ อธิปฺปาโยฯ นวมํ อุตฺตานเมว เหฏฺฐา วุตฺตนยตฺตาฯ
ทุติยเคลญฺญสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ