7. เหตุสุตฺตวณฺณนา

[212] อุภเยนาติ เหตุปจฺจยปฏิเสธวจเนนฯ สํกิเลสปจฺจยนฺติ สํกิลิสนสฺส มลีนภาวสฺส การณํฯ วิสุทฺธิปจฺจยนฺติ สํกิเลสโต วิสุทฺธิยา โวทานสฺส การณํฯ นตฺถิ พลนฺติ สตฺตานํ ทิฏฺฐธมฺมิกสมฺปรายิกนิพฺพานสมฺปตฺติอาวหํ พลํ นาม กิญฺจิ นตฺถิฯ เตนาห ‘‘ยมฺหี’’ติอาทิฯ นิทสฺสนมตฺตญฺเจตํ, สํกิเลสิกมฺปิ จายํ ปฏิกฺขิปเตวฯ อญฺญมญฺญเววจนานีติ ตสฺสา ตสฺสา กิริยาย อุสฺสนฺนฏฺเฐน พลํ, สูรวีรภาวาวหฏฺเฐน วีริยํ, ตเมว ทฬฺหคฺคาหภาวโต โปริสํ ธุรํ วหนฺเตน ปวตฺเตตพฺพโต ปุริสถาโม, ปรํ ปรํ ฐานํ อกฺกมนปฺปวตฺติยา ปุริสปรกฺกโมติ วุตฺโตติ เวทิตพฺพํฯ

สตฺวโยคโต, รูปาทีสุ วา สตฺตตาย สตฺตา, ปาณนโต อสฺสาสนปสฺสาสนวเสน ปวตฺติยา ปาณา, เต ปน โส เอกินฺทฺริยาทิวเสน วิภชิตฺวา วทตีติ อาห ‘‘เอกินฺทฺริโย’’ติอาทิฯ อณฺฑโกสาทีสุ ภวนโต ภูตาติ วุจฺจนฺตีติ อาห ‘‘อณฺฑ…เป.… วทนฺตี’’ติฯ ชีวนโต ปาณํ ธาเรนฺตา วิย วฑฺฒนโต ชีวาติ สาลิยวาทิเก วทนฺติฯ นตฺถิ เอเตสํ สํกิเลสวิสุทฺธีสุ วโสติ อวสาฯ นตฺถิ เตสํ พลํ วีริยนฺติ อพลา อวีริยาฯ นิยตตาติ อจฺเฉชฺชสุตฺตาวุตาเภชฺชมณิโน วิย นิยตปฺปวตฺติตาย คติชาติพนฺธาปวคฺควเสน นิยโมฯ ตตฺถ ตตฺถ คมนนฺติ ฉนฺนํ อภิชาตีนํ วเสน ตาสุ ตาสุ คตีสุ อุปคมนํฯ สมวาเยน สมาคโม สงฺคติฯ สภาโวเยวาติ ยถา กณฺฏกสฺส ติกฺขตา, กปิตฺถผลานํ ปริมณฺฑลตา , มิคปกฺขีนํ วิจิตฺตาการตา, เอวํ สพฺพสฺสปิ โลกสฺส เหตุปจฺจเยหิ วินา ตถา ตถา ปริณาโม, อยํ สภาโว เอว อกิตฺติโม เอวฯ เตนาห ‘‘เยน หี’’ติอาทิฯ ฉฬภิชาติโย ปรโต วิตฺถารียนฺติฯ สุขญฺจ ทุกฺขญฺจ ปฏิสํเวเทนฺตีติ วทนฺตา อทุกฺขมสุขภูภิํ สพฺเพน สพฺพํ น ชานนฺตีติ อุลฺลิงฺเคนฺโต ‘‘อญฺญา สุขทุกฺขภูมิ นตฺถีติ ทสฺเสนฺตี’’ติ อาหฯ

เหตุสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ