4-6. โคมยปิณฺฑสุตฺตาทิวณฺณนา

[96-98] สสฺสตํ สพฺพกาลํ ยาว กปฺปวุฏฺฐานา โหนฺตีติ สสฺสติโย, สิเนรุอาทโยฯ ตาหิ สมํ สมกาลํฯ อเนนาติ ภควตาฯ นยิทนฺติ เอตฺถ ย-กาโร ปทสนฺธิกโร, อิทนฺติ นิปาตปทํฯ ตํ ปน เยน เยน สมฺพนฺธียติ, ตํ ติลิงฺโคว โหตีติ ‘‘อยํ มคฺคพฺรหฺมจริยวาโส’’ติ วุตฺตํฯ ‘‘น ปญฺญาเยยฺยา’’ติ วตฺวา ตมตฺถํ วิวริตุํ ‘‘มคฺโค หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ วิวฏฺเฏนฺโตติ วินิวฏฺเฏนฺโต อปฺปวตฺติํ กโรนฺโตฯ

ราชธานีติ รญฺโญ นิวาสนครํฯ สุตฺตมยนฺติ จิตฺตวณฺณวฏฺฏิกามยํฯ

โคมยปิณฺฑสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. คทฺทุลพทฺธสุตฺตวณฺณนา

[99] ยํ มหาสมุทฺโทติ เอตฺถ ยนฺติ สมยสฺส ปจฺจามสนํฯ ภุมฺมตฺเถ เจตํ ปจฺจตฺตวจนนฺติ อาห ‘‘ยสฺมิํ สมเย’’ติฯ โส จ สมโย อยนฺติ ทสฺเสนฺโต ‘‘ปญฺจเม สูริเย อุฏฺฐิเต’’ติ อาหฯ ปริจฺเฉทํ น วทามิ ปริจฺเฉทการิกาย อคฺคมคฺควิชฺชาย อนธิคตตฺตาฯ สุนโข วิย วฏฺฏนิสฺสิโต พาโล อสวสภาวโตฯ คทฺทุโล วิย ทิฏฺฐิพนฺโธฯ สกฺกาโย ตสฺส อสวสภาวโตฯ ปุถุชฺชนสฺส สกฺกายานุปริวตฺตนนฺติ ‘‘สนฺตาเน สตฺตโวหาโร’’ติ ตํ ตโต อญฺญํ กตฺวา เภเทน นิทฺเทโสฯ

คทฺทุลพทฺธสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. ทุติยคทฺทุลพทฺธสุตฺตวณฺณนา

[100] ทิฏฺฐิคทฺทุลนิสฺสิตายาติ สหชาตาทิปจฺจยวเสน ทิฏฺฐิคทฺทุลนิสฺสิตาย นิสฺสาเยว ปวตฺตติ ตโต อตฺตานํ วิเวเจตุํ อสกฺกุเณยฺยตฺตาฯ จิตฺตสํกิเลเสเนวาติ ทสวิธกิเลสวตฺถุวเสน จิตฺตสฺส สํกิลิฏฺฐภาเวนฯ อริยมคฺคาธิคมเนน จิตฺตสฺส โวทานตฺตา โวทายนฺติ วิสุชฺฌนฺติฯ