โอปมฺมสํสนฺทนํ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ กามคิทฺธตาย หีนาธิมุตฺติโก, อวิสุทฺธสีลาจารตาย มิจฺฉาปฏิปนฺโนฯ

องฺคุลีหิ นิกฺขนฺตปภา อากาสสญฺจลเนน ทิคุณา หุตฺวา อากาเส วิจริํสูติ อาห ‘‘ยมกวิชฺชุตํ จารยมาโน วิยา’’ติฯ ‘‘อากาเส ปาณิํ จาเลสี’’ติ ปทสฺส อญฺญตฺถ อนาคตตฺตา ‘‘อสมฺภินฺนปท’’นฺติ วุตฺตํฯ อตฺตมโนติ ปีติโสมนสฺเสหิ คหิตมโนฯ ยญฺหิ จิตฺตํ อนวชฺชํ ปีติโสมนสฺสสหิตํ, ตํ สสนฺตกํ หิตสุขาวหตฺตาฯ เตนาห ‘‘สกมโน’’ติอาทิฯ น โทมนสฺเสน…เป.… คหิตมโน สกจิตฺตสฺส ตพฺพิรุทฺธตฺตาฯ ปุริมนเยเนวาติ ‘‘อิทานิ โย หีนาธิมุตฺติโก’’ติอาทินา ปุพฺเพ วุตฺตนเยเนวฯ

ปสนฺนาการนฺติ ปสนฺเนหิ กาตพฺพกิริยํฯ ตํ สรูปโต ทสฺเสติ ‘‘จีวราทโย ปจฺจเย ทเทยฺยุ’’นฺติฯ ตถภาวายาติ ยทตฺถํ ภควตา ธมฺโม เทสิโต, ยทตฺถญฺจ สาสเน ปพฺพชฺชา, ตทตฺถาย ฯ รกฺขณภาวนฺติ อปายภยโต จ รกฺขณชฺฌาสยํฯ จนฺโทปมาทิวเสนาติ อาทิ-สทฺเทน อากาเส จลิตปาณิ วิย กตฺถจิ อลคฺคตาย ปริสุทฺธชฺฌาสยตา สตฺเตสุ การุญฺญนฺติ เอวมาทีนํ สงฺคโหฯ

จนฺทูปมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. กุลูปกสุตฺตวณฺณนา

[147] กุลานิ อุปคจฺฉตีติ กุลูปโกฯ สนฺทียตีติ สพฺพโส ทียติ, อวขณฺฑียตีติ อตฺโถฯ สา ปน อวขณฺฑิยนา ทุกฺขาปนา อฏฺฏิยนา โหตีติ วุตฺตํ ‘‘อฏฺฏียตี’’ติฯ เตนาห ภควา ‘‘โส ตโตนิทานํ ทุกฺขํ โทมนสฺสํ ปฏิสํเวทยตี’’ติฯ วุตฺตนยานุสาเรน เหฏฺฐา วุตฺตนยสฺส อนุสรเณนฯ

กุลูปกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ