4-9. มาตุสุตฺตาทิวณฺณนา

[137-142] ลิงฺคนิยเมน เจว จกฺกวาฬนิยเมน จาติ ‘‘ปุริสานญฺหิ มาตุคามกาโล, มาตุคามานญฺจ ปุริสกาโล’’ติ ยถา สตฺตสนฺตาเน ลิงฺคนิยโม นตฺถิ, เอวํ กทาจิ อิมสฺมิํ จกฺกวาเฬ นิพฺพตฺตนฺติ, กทาจิ อญฺญตรสฺมินฺติ จกฺกวาฬนิยโมปิ นตฺถิฯ เอวเมว ฐิเต

จกฺกวาเฬ มาตุคามกาเล นมาตาภูตปุพฺโพ นตฺถีติอาทินา ลิงฺคนิยเมน จกฺกวาฬนิยโม จ เวทิตพฺโพฯ เตนาห ‘‘เตสู’’ติอาทิฯ

มาตุสุตฺตาทิวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. เวปุลฺลปพฺพตสุตฺตวณฺณนา

[143] เอกํ อปทานํ อาหริตฺวา ทสฺเสติ ‘‘เอวํ สํเวคํ ชเนตฺวา ภิกฺขู วิเสสํ ปาเปสฺสามี’’ติฯ จตูเหน อาโรหนฺติ จตุโยชนุพฺเพธตฺตาฯ ทฺวินฺนํ พุทฺธานนฺติ กกุสนฺธสฺส โกณาคมนสฺส จาติ อิเมสํ ทฺวินฺนํ พุทฺธานํฯ ‘‘ติวรา โรหิตสฺสา สุปฺปิยา’’ติ มนุสฺสานํ ตสฺมิํ ตสฺมิํ กาเล สมญฺญา ตตฺถ เทสนามวเสน ชาตาติ เวทิตพฺพา, ยถา เอตรหิ มาคธาติฯ

ปุน วสฺสสตนฺติ ปฐมวสฺสสตโต อุปริวสฺสสตํ ชีวนโก นาม มนุสฺโส นตฺถิฯ ปริหีนสทิสํ กตํ เทสนายฯ วฑฺฒิตฺวาติ ทสวสฺสายุกภาวโต ปฏฺฐาย ยาว อสงฺเขฺยยฺยายุกภาวา วฑฺฒิตฺวาฯ ‘‘ปริหีน’’นฺติ วตฺวา ตํ ปริหีนภาวํ ทสฺเสนฺโต ‘‘กถ’’นฺติอาทิมาหฯ ยํ อายุปฺปมาเณสูติ ยตฺตกํ อายุปฺปมาเณสูติฯ

เวปุลฺลปพฺพตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

ทุติยวคฺควณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

สารตฺถปฺปกาสินิยา สํยุตฺตนิกาย-อฏฺฐกถาย

อนมตคฺคสํยุตฺตวณฺณนาย ลีนตฺถปฺปกาสนา สมตฺตาฯ