เมนู

น เกวลํ ‘‘อนุยุตฺตาปิ เม อตฺถิ, กสฺมา ภายามี’’ติ เอวํ สูโร อโหสิ? อถ โข พุทฺธคตาย ติกฺขวิสทสภาเวน สพฺพํ ปริสฺสยํ มทฺทิตฺวาปิ อคมาสีติ ทสฺเสตุํ ‘‘อปิจา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ ปกฺขนฺทนลกฺขณา หิ สทฺธา, ตาย ยุตฺตโก สปฺปุริโสปิ สทฺธมฺมคุณวเสน สพฺพํ ปริสฺสยํ มทฺทิตฺวา ปกฺขนฺทตีติ ทฏฺฐพฺพํฯ

สพฺพกามสมิทฺธตา ปริจฺจาคสีลตา อุฬารชฺฌาสยตา ปรทุกฺขาปนยกามตา ปเรสํ หิเตสิตา ปรสมฺปตฺติปโมทนาติ เอวมาทีนํ มหาคุณานํ วเสน นิจฺจกาลํ อนาถานํ ปิณฺฑทายกตฺตา ‘‘อนาถปิณฺฑิโก’’ติ เอวํ อุปฺปนฺนํ นามํฯ เอวมาหาติ ‘‘เอหิ สุทตฺตา’’ติ เอวํ อาหฯ

กิเลสปรินิพฺพาเนนาติ สพฺพโส ราคาทิกิเลสวูปสเมนฯ กิเลสวูปสมนฺติ สพฺพโส สพฺเพสํ กิเลสานํ วูปสมํ อคฺคมคฺเคน ปตฺวาฯ อนุปุพฺพิกถนฺติ ทานาทิกถํฯ สา หิ อนุปุพฺเพน กเถตพฺพตฺตา ‘‘อนุปุพฺพิกถา’’ติ วุจฺจติฯ ตํ สนฺธาย วุตฺตํ – ‘‘อถ โข ภควา อนุปุพฺพิํ กถํ กเถสิฯ เสยฺยถิทํ – ทานกถํ สีลกถํ สคฺคกถํ กามานํ อาทีนวํ โอการํ สํกิเลสํ เนกฺขมฺเม อานิสํสํ ปกาเสสี’’ติ (จูฬว. 305)ฯ มตฺถเกติ อนุปุพฺพิกถาย อุปริ ปรโตฯ จตฺตาริ สจฺจานิ ปกาเสสีติ ยถา มหาเสฏฺฐิ สหสฺสนยปฏิมณฺฑิเต โสตาปตฺติผเล ปติฏฺฐาติ, เอวํ ปวตฺตินิวตฺติโย สห เหตุนา วิภชนฺโต จตฺตาริ อริยสจฺจานิ ปกาเสสีติฯ

สุทตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. ปฐมสุกฺกาสุตฺตวณฺณนา

[243] รถิกนฺติ รจฺฉํฯ คเหตฺวาติ คนฺตฺวาฯ สิงฺฆาฏกนฺติ อญฺญตฺถ ติโกณา รจฺฉา วุจฺจติฯ อิธ ปน ‘‘จตุกฺก’’นฺติ วุตฺตํฯ ‘‘มธุปีกา’’ติ เอตฺถ มธุ-สทฺเทน มธุวิเสโส วุจฺจตีติ อาห ‘‘คนฺธมธุปานํ ปีตา วิยา’’ติฯ สามญฺญโชตนา หิ วิเสเส ติฏฺฐตีติ คนฺธมธูติ จ อติวิย มธุโร มทนิโย เอโก มธุวิเสโสฯ เตนาห ‘‘อสญฺญี หุตฺวา สยเตวา’’ติฯ

น ปฏิวานียํ น อปเนตพฺพนฺติ อปฺปฏิวานียํฯ เตนาห ‘‘พาหิรกญฺหี’’ติอาทิฯ ยํ กิญฺจิ สนฺตปณีตภาวาวหํ น เสจนนฺติ อเสจนกํฯ ตโต เอว อนาสิตฺตกํฯ โอชวนฺตนฺติ พหุสมฺมตโอชวนฺตสทิสตาย โอชวนฺตํฯ เตนาห ‘‘ยถา หี’’ติอาทิฯ ธมฺมตายาติ อตฺตโน สภาเวเนวฯ มธุโร อิฏฺโฐฯ ปิวนฺตี วิยาติ สุกฺกาย ภิกฺขุนิยา อุปนียมานํ สทฺธมฺมามตรสํ อตฺตโน โสตญฺชลิํ ปูเรตฺวา โอทหนฺตีวฯ วลาหกโต อาคตํ วลาหกํ

ปฐมสุกฺกาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. ทุติยสุกฺกาสุตฺตวณฺณนา

[244] พหุํ วต ปุญฺญํ ปสวติ สพฺพคนฺถวิมุตฺติยา สีลสมนฺนาคเตน อคฺคทกฺขิเณยฺยาย สุกฺกาย เถริยา โภชนสฺส ทินฺนตฺตาฯ

ทุติยสุกฺกาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

11. จีราสุตฺตวณฺณนา

[245] เอกาทสมํ อุตฺตานเมว ทสเมน สทิสตฺตาฯ ตตฺถ หิ โภชนํ อุปาสกสฺส อาภตํ, อิธ จีวรทานนฺติ อยเมว วิเสโสฯ

จีราสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ