เมนู

9. วชฺชิปุตฺตสุตฺตวณฺณนา

[229] วชฺชิรฏฺเฐ ราชปุตฺโตติ วชฺชิรฏฺเฐ ชาตสํวทฺโธ วชฺชิราชปุตฺโตฯ สพฺพรตฺติจาโรติ ฉณสมฺปตฺติยา อิโต จิโต จรนฺเตหิ อนุภวิตพฺพนกฺขตฺตมโหฯ เตนาห ‘‘กตฺติกนกฺขตฺตํ โฆเสตฺวา’’ ติอาทิฯ เอกาพทฺธํ โหตีติ ยสฺมา จาตุมหาราชิกเทวา ตสฺมิํ ทิวเส นกฺขตฺตํ โฆเสตฺวา อตฺตโน ปุญฺญานุภาวสิทฺธาย ทิพฺพสมฺปตฺติยา มหนฺตํ นกฺขตฺตกีฬาสุขํ อนุภวนฺติ, ตสฺมา ตํ เตหิ เอกาพทฺธํ วิย โหติฯ เภริอาทิตูริยานนฺติ เภริมุทิงฺคสงฺขปณววีณาทิตูริยานํฯ ตาฬิตานนฺติ อารทฺธลยานุรูปํ ปหฏานํฯ วีณาทีนนฺติ วีณาเวณุโคมุขีอาทีนํฯ วาทิตานนฺติ ยถารทฺธมุจฺฉนานุรูปํ สงฺฆฏฺฏิตานํฯ อภาสีติ เตน สทฺเทน อากฑฺฒิยมานหทโย อโยนิโส อุมฺมุชฺชิตฺวา ‘‘มหตี วต เม ชานี’’ติ อนุตฺถุนนฺโต อภาสิฯ ฉฑฺฑิตทารุกํ วิยาติ วเน ฉฑฺฑิตนิรตฺถกกฬิงฺครํ วิยฯ ลามกตโรติ นิหีนตโรฯ เทวตา ปฐมปฺปิตํ อาณิํ ปฏาณิยา นีหรนฺตี วิย เตน ภิกฺขุนา วุตฺตมตฺถํ อปเนนฺตี ‘‘ตสฺส เต พหุกา ปิหยนฺตี’’ติ อโวจาติ วุตฺตนฺติ ทสฺเสนฺโต ‘‘เถโร’’ติอาทิมาหฯ สคฺคํ คจฺฉนฺตานํ ยถา เนรยิกา ปิหยนฺติ, เอวํ สมฺมาปฏิปนฺนสฺส ตุยฺหํ พหู ปิหยนฺติ, ตสฺมา ตฺวํ ‘‘ปาปิโย’’ติ อตฺตานํ มา มญฺญิตฺถาติ อธิปฺปาโยฯ

วชฺชิปุตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. สชฺฌายสุตฺตวณฺณนา

[230] นิสฺสรณปริยตฺติวเสนาติ อทฺธา อิมํ ปริยตฺติํ นิสฺสาย วฏฺฏทุกฺขโต นิสฺสริตุํ ลพฺภาติ เอวํ นิสฺสรณปริยตฺติวเสนฯ สชฺฌายนโตติ วิมุตฺตายตนสีเส ฐตฺวา สชฺฌายนโตฯ อิทานิ ตสฺส นิสฺสรณปริยตฺติวเสน สชฺฌายนกรณํ, ปฏิปตฺติวเสน วตฺตปฏิวตฺตกรณํ, วิปสฺสนาภาวนญฺจ ทสฺเสตุํ ‘‘โส กิรา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ อรหตฺตํ ปตฺตทิวเส ปฏิปตฺติกิตฺตนาย ปุริมทิวเสสุปิ ตถา ปฏิปชฺชิ, วิปสฺสนํ ปน อุสฺสุกฺกาเปตุํ นาสกฺขีติ ทสฺเสติฯ กาลํ อติวตฺเตตีติ อิทํ ‘‘สงฺกสายตี’’ติ ปทสฺส อตฺถวจนํฯ เถรสฺสาติ สชฺฌายกตฺเถรสฺสฯ

ธมฺมปทานีติ สีลาทิธมฺมกฺขนฺธทีปกานิ ปทานิฯ เตนาห ‘‘สพฺพมฺปิ พุทฺธวจนํ อธิปฺเปต’’นฺติฯ น คณฺหาสิ อุทฺเทสนฺติ อธิปฺปาโยฯ ปาฬิยํ ‘‘ภิกฺขูหิ สํวสนฺโต’’ติ อิมินา เตสํ ธมฺมสฺสวนตฺถายปิ ธมฺโม ปริยาปุณิตพฺโพติ ทสฺเสติฯ วิรชฺชติ เอเตนาติ วิราโค, อริยมคฺโคฯ ชานิตฺวาติ ปริญฺญาภิสมยวเสน ทิฏฺฐสุตาทิํ ยาถาวโต ชานิตฺวา ปฏิวิชฺฌิตฺวาฯ