ยา ปน เทสนา กทาจิ ธมฺมปฏิคฺคาหกานํ อชฺฌาสยวเสน สํขิตฺเตเนว ทสฺเสตฺวา นิกฺขิปติ, ยา จ กทาจิ วิตฺถาเรน, ตทุภยํ สนฺธาย วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘จตฺตาริมานี’’ติอาทิฯ สภาวมธุโร ปจฺจยวเสน มธุรตโร โหตีติ ทสฺเสตุํ ‘‘ยถา’’ติอาทิ วุตฺตํฯ วิวิธาการํ กตฺวา ธมฺมํ กเถตุํ ปฏิภาตีติ ปฏิภานํ, เทสนาปการญาณํฯ เตนาห ‘‘สมุทฺทโต’’ติอาทิฯ โอทหนฺตีติ อวชานนวเสน คเมนฺติฯ

สาริปุตฺตสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. ปวารณาสุตฺตวณฺณนา

[215] ตสฺมิํ อหูติ ตสฺมิํ อหนีติ อาห ‘‘ตสฺมิํ ทิวเส’’ติฯ อนสเนนาติ สพฺพโส อาหารสฺส อภุญฺชเนนฯ สาสนิกสีเลน พาหิรกอนสเนน วา อุเปตา หุตฺวาติ โยชนาฯ วา-สทฺเทน ขีรปานมธุสายนาทีนิปิ สงฺคณฺหาติฯ ปกาเรหิ ทิฏฺฐาทีหิ วาเรติ กายกมฺมาทิเก สราเปติ คารยฺเห กโรติ เอตายาติ ปวารณา, ปฏิปตฺติวิโสธนาย อตฺตโน อตฺตโน วชฺชโสธนาย โอกาสทานํฯ ยสฺมา เยภุยฺเยน วสฺสํวุฏฺเฐหิ กาตพฺพา เอสา วิสุทฺธิเทสนา, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘วสฺสํวุฏฺฐปวารณายฯ วิสุทฺธิปวารณาติปิ เอติสฺสาว นาม’’นฺติฯ ตทา ตสฺส ภิกฺขุสงฺฆสฺส ตุณฺหีภาวสฺส อนวเสสตายปิ วณฺณํ ทสฺเสตุํ ปาฬิยํ ‘‘ตุณฺหีภูต’’นฺติ วุตฺตนฺติ อาห ‘‘ยโต ยโต…เป.… นตฺถี’’ติฯ หตฺถสฺส กุกฺกุจฺจตา อสํยโม อสมฺปชญฺญกิริยา หตฺถกุกฺกุจฺจํฯ ตถา ปาทกุกฺกุจฺจํ เวทิตพฺพํ, วา-สทฺโท อวุตฺตวิกปฺปตฺโถ, เตน ตทญฺเญสมภาโว วิภาวิโตติ ทฏฺฐพฺพํฯ

ปญฺจปสาเทหีติ ปญฺจวณฺเณหิ ปสาเทหิฯ โวสฺสคฺคตฺโถ ยถารุจิ กิริยาย โวสฺสชฺชนํฯ ปุจฺฉนตฺเถติ ปฏิกฺเขปมุเขเนว ปุจฺฉนตฺเถ นกาโร, เม กิญฺจิ กิริยํ วา วาจสิกํ วา น ครหถ, กิํ นุ ครหถ กายวาจาหีติ อตฺโถฯ เกจิ ‘‘ทฺวาราเนวา’’ติ ทฺวารสีเสน ทฺวารปฺปวตฺตจริยํ วทนฺติฯ วิสุทฺธิปวารณาย อธิปฺเปตตฺตา เยน ปวาริตํ, เตเนว วิสุทฺธีติ ญายติ, เยน น ปวาริตํฯ กิํ นุ ตํ อวิสุทฺธนฺติ สิยา กสฺสจิ ปุถุชฺชนสฺส อาสงฺกา? ตนฺนิวารณตฺถมาห ‘‘โน อปริสุทฺธตฺตา’’ติฯ