เมนู

8. กตโมทกติสฺสสุตฺตวณฺณนา

[179] กิํ กุสลคเวสิตาย ‘‘กิํ กุสลํ อกุสล’’นฺติอาทินา กินฺติ สุณาติ เอตายาติ กิสฺส วา วุจฺจติ ปญฺญา

กตโมทกติสฺสสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. ตุรูพฺรหฺมสุตฺตวณฺณนา

[180] อาพาโธ เอตสฺส อตฺถีติ อาพาธิโกฯ อนนฺตรสุตฺเตติ อนาคตานนฺตเร สุตฺเตฯ วราโกติ อนุคฺคหวจนเมว, น นิปฺปริยาเยน วุตฺตวจนํฯ ปิยสีลาติ อิมินา เอตสฺมิํ อตฺเถ นิรุตฺตินเยน ‘‘เปสลา’’ติ ปทสิทฺธีติ ทสฺเสติฯ กพรกฺขีนีติ พฺยาธิพเลน ปริภินฺนวณฺณตาย กพรภูตานิ อกฺขีนิฯ ยตฺตกนฺติ ยํ ตฺวํ ภควโต วจนํ อญฺญถา กโรสิ, ตตฺตกํ ตยา อปรทฺธํ, ตสฺส ปมาณํ นตฺถีติ อตฺโถฯ ยสฺมา อนาคามิโน นาม กามจฺฉนฺทพฺยาปาทา ปหีนา โหนฺติ, ตฺวญฺจ ทิฏฺโฐ กามจฺฉนฺทพฺยาปาทวเสน อิธาคโต, ตสฺมา ยาว เต อิทํ อปรทฺธนฺติ อยเมเวตฺถ อตฺโถ ทฏฺฐพฺโพฯ

อทิฏฺฐิปฺปตฺโตติ อปฺปตฺตทิฏฺฐินิมิตฺโตฯ คิลวิโส วิย วิสํ คิลิตฺวา ฐิโต วิยฯ กุฐาริสทิสา มูลปจฺฉินฺทนฏฺเฐนฯ อุตฺตมตฺเถติ อรหตฺเตฯ ขีณาสโวติ วทติ สุนกฺขตฺโต วิย อเจลํ โกรกฺขตฺติยํฯ โย อคฺคสาวโก วิย ปสํสิตพฺโพ ขีณาสโว, ตํ ‘‘ทุสฺสีโล อย’’นฺติ โย วา วทติฯ สมโกว วิปาโกติ ปสํสิยนินฺทา วิชฺชมานคุณปริธํสนวเสน ปวตฺตา ยาว มหาสาวชฺชตาย กฏุกตรวิปากา, ตาว นินฺทิยปสํสาปิ มหาสาวชฺชตาย สมวิปากา ตตฺถ อวิชฺชมานคุณสมาโรปเนน อตฺตโน ปเรสํ มิจฺฉาปฏิปตฺติเหตุภาวโต ปสํสิเยน ตสฺส สมภาวกรณโต จฯ โลเกปิ หิ อยํ ปุเร สมณคารยฺโห โหติ, ปเคว ทุปฺปฏิปนฺนทุปฺปฏิปนฺโนติ สมํ กโรนฺตีติฯ

สเกนาติ อตฺตโน สาปเตยฺเยนฯ อยํ อปฺปมตฺตโก อปราโธ ทิฏฺฐธมฺมิกตฺตา สปฺปติการตฺตา จ ตสฺสฯ อยํ มหนฺตตโร กลิ กตูปจิตสฺส สมฺปรายิกตฺตา อปฺปติการตฺตา จฯ

‘‘นิรพฺพุโท’’ติ คณนาวิเสโส เอโกติ อาห ‘‘นิรพฺพุทคณนายา’’ติ, สตสหสฺสํ นิรพฺพุทานนฺติ อตฺโถฯ นิรพฺพุทปริคณนํ ปน เหฏฺฐา วุตฺตเมวฯ ยมริยครหี นิรยํ อุเปตีติ เอตฺถ ยถาวุตฺตํ อายุปฺปมาณํ ปากติเกน อริยูปวาทินา วุตฺตนฺติ เวทิตพฺพํฯ ‘‘อคฺคสาวกานํ ปน คุณมหนฺตตาย ตโตปิ อติวิย มหนฺตตรา เอวา’’ติ วทนฺติฯ

ตุรูพฺรหฺมสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

10. โกกาลิกสุตฺตวณฺณนา

[181] ทฺเว โกกาลิกนามกา ภิกฺขู, ตโต อิธ อธิปฺเปตํ นิทฺธาเรตฺวา ทสฺเสตุํ – ‘‘โก อยํ โกกาลิโก’’ติ? ปุจฺฉาฯ สุตฺตสฺส อฏฺฐุปฺปตฺติํ ทสฺเสตุํ – ‘‘กสฺมา จ อุปสงฺกมี’’ติ? ปุจฺฉา อยํ กิราติอาทิ ยถากฺกมํ ตาสํ วิสฺสชฺชนํฯ วิเวกวาสํ วสิตุกามตฺตา อปฺปิจฺฉตาย จ มา กสฺสจิ…เป.… วสิํสุ

ปกฺกมิสฺสนฺตีติ อาฆาตํ อุปฺปาเทสิ อตฺตโน อิจฺฉาวิฆาตนโตฯ เถรา ภิกฺขุสงฺฆสฺส นิยฺยาทยิํสุ ปยุตฺตวาจาย อกตตฺตา เถเรหิ จ อทีปิตตฺตาฯ ปุพฺเพปิ…เป.… มญฺเญติ อิมินา เถรานํ โกหญฺเญ ฐิตภาวํ อาสงฺกติ อวเณ วณํ ปสฺสนฺโต วิย, สุทฺเธ อาทาสตเล เลขํ อุฏฺฐาเปนฺโต วิย จฯ

อปรชฺฌิตฺวาติ ภควโต สมฺมุขา ‘‘ปาปภิกฺขู ชาตา’’ติ วตฺวาฯ อาห ‘‘สทฺธาย อากโร ปสาทาวโห’’ติฯ ปวตฺตสทฺธายิโก วาติ อตฺโถติ อาห ‘‘สทฺธาตพฺพวจโน’’ติฯ

ปีฬกา นาม พาหิรโต ปฏฺฐาย อฏฺฐิํ ภินฺทติ, อิมา ปน ปฐมํเยว อฏฺฐิํ ภินฺทิตฺวา อุคฺคตาฯ ตรุณเพลุวมตฺติโยติ ตรุณพิลฺลผลมตฺติโยฯ วิสคิลิโตติ ขิตฺตปหรโณฯ ตญฺจ พฬิสํ วิสสมญฺญา โลเกฯ ‘‘อารกฺขเทวตานํ สุตฺวา’’ติ ปทํ อาเนตฺวา สมฺพนฺโธฯ