5. อุปฺปลวณฺณาสุตฺตวณฺณนา

[166] อคฺคโต ปฏฺฐายาติ สพฺพอคฺคโต ปภุติ ยาว มูลา อนฺตรายุตฺตํ สมฺมเทว ปุปฺผิตํ สาลรุกฺขํฯ วณฺณธาตุสีเสน วณฺณธาตุสมฺปนฺนํ ทุติยํ ภิกฺขุนิํ วทตีติ อาห ‘‘ตยา สทิสา อญฺญา ภิกฺขุนี นตฺถี’’ติฯ ปขุมสีเสน อกฺขิภณฺฑํ วุจฺจตีติ อาห ‘‘ปขุมนฺตริกายนฺติ ทฺวินฺนํ อกฺขีนํ มชฺเฌ’’ติฯ นาสวํเสติ นาสวํสมูเลฯ ‘‘น ปสฺสสี’’ติ วตฺวา อทสฺสเน การณํ อาห ‘‘วสีภูตมฺหี’’ติฯ

อุปฺปลวณฺณาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

6. จาลาสุตฺตวณฺณนา

[167] อิทนฺติ อิทํ ทสฺสนํฯ คาหาเปสีติ สมาทาเปสิ ‘‘ชาติํ มา โรจา’’ติฯ อญฺญนฺติ พนฺธวธโต อญฺญํ เฉทนาทิํฯ นิเวเสสีติ ปวิสาเปสิฯ

จาลาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

7. อุปจาลาสุตฺตวณฺณนา

[168] ปุนปฺปุนํ…เป.… อาคจฺฉนฺติ การณสฺส อสมูหตตฺตาฯ สนฺตาปิโต กิเลสสนฺตาเปหิฯ อคตีติ อวิสโยฯ

อุปจาลาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

8. สีสุปจาลาสุตฺตวณฺณนา

[169] สมณิสทิสาติ สมณลิงฺคสฺส ธารเณน สมณิสทิสา, กสฺสจิปิ ปาสณฺฑสฺส อรุจฺจนโต โมนมคฺคสฺส อปฺปฏิปชฺชนโต ตว สมณิภาวํ นานุปสฺสามีติ อธิปฺปาโยฯ ปาสํ เฑนฺตีติ ปาสํ สชฺเชนฺติ, ยถา ตตฺถ ทิฏฺฐิปาเส สตฺตานํ จิตฺตํ ปฏิมุกฺกํ โหติ, เอวํ สชฺเชนฺตีติ อตฺโถฯ ตถาภูตา จ เต สตฺตานํ จิตฺเต ขิตฺตา วิย โหนฺตีติ อาห ‘‘จิตฺเตสุ ทิฏฺฐิปาสํ ขิปนฺตีติ อตฺโถ’’ติฯ ปาเส โมเจตีติ ทิฏฺฐิปาเส สตฺตานํ จิตฺตสนฺตานโต นีหรติ ธมฺมสุธมฺมตายฯ ตสฺมาติ ปาสโมจนโต ปาสณฺโฑติ น วุจฺจติฯ ‘‘อิโต พหิทฺธาเยว ปาสณฺฑา โหนฺตี’’ติ วุตฺตสฺส อตฺถสฺส นิคมนํฯ เอวญฺจ กตฺวา สพฺเพปิ พาหิรกสมเย สนฺธาย จูฬสีหนาทสุตฺเต ‘‘ฉนฺนวุติ ปาสณฺฑา’’ติ วุตฺตํฯ ปสีทนฺตีติ ทิฏฺฐิปงฺเก สํสารปงฺเก จ ปกาเรหิ อคาธา โอสีทนฺติฯ

อภิภวิตฺวาติ สพฺพสํกิเลสปฺปหาเนน อภิภุยฺย อติกฺกมิตฺวาฯ อชิโตติ อชินิ อวิชยตฺตาฯ สพฺพานิ อกุสลกมฺมานิ กุสลกมฺมานิ จ ขีณานิ เอตฺถาติ สพฺพกมฺมกฺขโย, อรหตฺตํฯ อุปธโย สมฺมเทว ขียนฺติ เอตฺถาติ อุปธิสงฺขโย, นิพฺพานํฯ

สีสุปจาลาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

9. เสลาสุตฺตวณฺณนา

[170] เกนิทํ ปกตํ พิมฺพนฺติ อิทํ อตฺตภาวสญฺญิตํ พิมฺพํ พฺรหฺมา-วิสณุปุริส-ปชาปติอาทีสุ เกน กตํ นิมฺมิตํ นิพฺพตฺติตนฺติ กตฺตพฺพโมหํ นาม กาตุกาโม ปุจฺฉติฯ อฆนฺติ อฆวตฺถุฯ เตนาห ‘‘ทุกฺขปติฏฺฐานตฺตา’’ติฯ เหตุนิโรเธนาติ ตณฺหาสงฺขตสฺส เหตุโน อนุปฺปาทนิโรเธนฯ ปจฺจยเวกลฺเลนาติ ตทวสิฏฺฐกิเลสาภิสงฺขาราทิปจฺจยสฺส เวกลฺลภาเวน, อปจฺจยภาวูปคมเนนาติ อตฺโถฯ

เสลาสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ