อุปฺปาเฏตฺวาติ อุทฺธริตฺวาติ อตฺโถฯ อนุปาทิเสเสนาติ อนุปาทิเสสนิพฺพาเนนฯ

ธูมายิตตฺตนฺติ ธูมสฺส วิย อยิตภาวํ ปวตฺติอาการํฯ ธูมสทิสา วลาหกา ธูมวลาหกา, ติมิรวลาหกา, เย มหิกา ‘‘ติมิร’’นฺติ วุจฺจนฺติฯ อปฺปติฏฺฐิเตนาติ ปติฏฺฐํ อลภนฺเตนฯ อิตฺถมฺภูตลกฺขเณ เอตํ กรณวจนํ, อนุปฺปตฺติธมฺเมนาติ อตฺโถฯ สติ หิ อุปฺปาเท ปติฏฺฐิตํ นาม สิยา, อฏฺฐกถายํ ปน ยเทว ตสฺส วิญฺญาณสฺส อปฺปติฏฺฐานการณํ, ตเทว ปรินิพฺพานการณนฺติ วุตฺตํ ‘‘อปฺปติฏฺฐิตการณา’’ติฯ

โสเกน ผุฏฺฐสฺสาติ ‘‘อผโล วต เม วายาโม ชาโต’’ติ โสเกน อภิภูตสฺสฯ อภสฺสถาติ พลวโสกาภิตุนฺนสฺส สติสมฺโมสา สิถิลํ คหิตา ภสฺสิ ปติตา สา กจฺฉาฯ

โคธิกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. สตฺตวสฺสานุพนฺธสุตฺตวณฺณนา

[160] ยสฺมา กปิลวตฺถุโต นิกฺขนฺตกาลโต ปฏฺฐาย มาโร โอตาราเปกฺโข โลกนาถํ อนุพนฺธิตุํ อารทฺโธ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘ปุเร โพธิยา ฉพฺพสฺสานี’’ติฯ อติคเหตฺวาติ อนุคนฺตฺวา ตสฺส ยถารุจิ ปฏิปตฺติํ อนุวตฺโต วิย หุตฺวาฯ

อวชฺฌายนฺโตติ ปชฺฌายนฺโตฯ ชิโต วิตฺตปราชิโต อสิ นุฯ ปมาณาติกฺกนฺตนฺติ ครุตรํฯ

ขนิตฺวา อุมฺมูเลตฺวาฯ กามาสวาทีนิ ปชหนฺโต อนาสโวฯ

เปหีติ อเปหิฯ ปารคามิโนติ ปารงฺคมนสีลาฯ เตกาลิโก อยํ คามิ-สทฺโทติ อาห ‘‘เยปี’’ติอาทิฯ

มารวิสูกานีติ มารกณฺฏกานิ กณฺฏกสทิสานิ มารสฺส ทุราจารานิฯ วิรุทฺธเสวิตานิ วิโรธวเสน ตาสํเยว เววจนานิฯ ตานิ สรูปโต ทสฺเสตุํ ‘‘อปฺปมายู’’ติอาทิ วุตฺตํฯ นิพฺเพชนียาติ นิพฺเพททายิกาฯ อุกฺกณฺฐนียาติ อุกฺกณฺฐวหาฯ