1. ปาสาณสุตฺตวณฺณนา

[147] ปวิชฺฌีติ ปพฺพตํ สพฺพโต ปวตฺเตนฺโต ตโต ตโต นิสฺสชฺชิฯ สกลนฺติ สพฺพภาควนฺตํ, นิสฺเสสนฺติ อตฺโถฯ

ปาสาณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. กิํนุสีหสุตฺตวณฺณนา

[148] วิจกฺขุกมฺมายาติ วิจกฺขุภาวกามตายฯ ยถา สา ภควโต เทสิยมานํ ธมฺมํ อตฺตโน ปญฺญาจกฺขุนา น ปสฺสิตุํ สกฺโกติ, เอวํ กาตุํ กามตายฯ เตนาห ‘‘ปริสายา’’ติอาทิฯ วินาเสตุํ น สกฺโกติ เภรวารมฺมเณ ภายนสฺเสว อภาวโตฯ ทสพลปฺปตฺตาติ ทสหิ พเลหิ สมนฺนาคตาฯ

กิํนุสีหสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. สกลิกสุตฺตวณฺณนา

[149] มนฺทภาเวนาติ ชฬภาเวน โมมูหภาเวนาติ มหามูฬฺหตายฯ กพฺพกรเณน มตฺโตติ กพฺพกิริยาปสุตตาทิวเสน มตฺโต กพฺพํ กตฺวาฯ กิมิทํ โสปฺปเสวาติ อิทํ ตว โสปฺปํ กิมตฺถํ, ปุริเสน นาม ปุริสตฺตกเรน ภวิตพฺพํ, น โสปฺปติเยวฯ อตฺถํ สมาคนฺตฺวาติ ปรมตฺถํ นิพฺพานํ สมฺมา อาคนฺตฺวา อธิคนฺตฺวาฯ อสงฺค…เป.… นตฺถิ สพฺพโส สิทฺธตฺถภาวโตฯ ชคฺคนฺโตติ ชาครนฺโต ปุริโส วิย, น ภายามิ ภยเหตูนํ อภาวาฯ นานุตปนฺติ สพฺพตฺถ สพฺพทาปิ วิสฺสฏฺฐภาวโต, มามนฺติ มมํฯ คาถาสุขตฺถญฺหิ ทีฆํ กตฺวา วุตฺตํฯ ฐิตตฺตาติ อุทฺเทสปริปุจฺฉาย ปริจฺฉิชฺชตฺตาฯ หานินฺติ กสฺสจิ ชานิํฯ

สกลิกสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. ปติรูปสุตฺตวณฺณนา

[150] อนุรุชฺฌติ เอเตนาติ อนุโรโธ, ราโคฯ วิรุชฺฌติ เอเตนาติ วิโรโธ, ปฏิโฆฯ เตสุ อนุโรธวิโรเธสุ ตนฺนิมิตฺตํ สชฺชติ นาม สงฺคํ กโรติ นาม, อนุโรธวิโรธุปฺปาทนเมว เจตฺถ สชฺชนํฯ ยทญฺญมนุสาสตีติ ยํ อญฺเญสํ อนุสาสนํ, ตํ เตสํ หิเตสนํ อนุกมฺปนํ, ตสฺมา อนุกมฺปเก หิเตสเก สมฺมาสมฺพุทฺเธ อนุโรธวิโรเธ อาโรเปตฺวา วิกมฺปนตฺถํ มิจฺฉา วทสีติฯ

ปติรูปสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. มานสสุตฺตวณฺณนา

[151] อากาเส จรนฺเตติ ปญฺจาภิญฺเญ สนฺธาย วทติฯ อนฺตลิกฺเข จรนฺเตปิ กิจฺจสาธนโต อนฺตลิกฺขจโรฯ มนสิ ชาโตติ มานโสฯ ตํ ปน มนสนฺตานสมฺปยุตฺตตายาติ อาห ‘‘มนสมฺปยุตฺโต’’ติฯ

มานสสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ