2. หตฺถิราชวณฺณสุตฺตวณฺณนา

[138] อนฺธภาวการเกติ ปจุรชนสฺส จกฺขุวิญฺญาณุปฺปตฺตินิวารเณน อนฺธภาวการเกฯ มหาตเมติ มหติ ตมสิฯ ปาสาณผลเก มหาจีวรํ สีเส ฐเปตฺวาติ เอเตน ตํ ผลกํ อปสฺสาย นิสินฺโนติ ทสฺเสติ ฯ ปธานนฺติ ภาวนํฯ ปริคฺคณฺหมาโนติ สพฺพโส คณฺหนฺโต อวิสฺสชฺเชนฺโต, ภาวนํ อนุยุญฺชนฺโต อนุปุพฺพสมาปตฺติโย ผลสมาปตฺติญฺจ มนสิกโรนฺโตติ อตฺโถฯ เตนาห ‘‘นนุ จา’’ติอาทิฯ อริฏฺฐโกติ อริฏฺฐกวณฺโณฯ เตนาห ‘‘กาฬโก’’ติฯ

ทีฆมทฺธานนฺติ จิรตรํ กาลํฯ สํสรนฺติ อาสาทนาธิปฺปาเยน สญฺจรนฺโต, อลํ ตุยฺหํ เอเตน นิปฺปโยชนนฺติ อธิปฺปาโยฯ น หิ เตน มารสฺส กาจิ อตฺถสิทฺธีติฯ

หตฺถิราชวณฺณสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. สุภสุตฺตวณฺณนา

[139] สุสํวุตาติ มคฺคสํวเรน สุฏฺฐุ สํวุตาฯ สุปิหิตาติ สุฏฺฐุ ปิหิตาฯ วสานุคาติ กายาทิทฺวารวสานุคา วสวตฺติโน น โหนฺติฯ พทฺธจราติ ปฏิพทฺธจริยาติฯ

สุภสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. ปฐมมารปาสสุตฺตวณฺณนา

[140] อุปายมนสิกาเรนาติ อนิจฺจาทีสุ อนิจฺจาทิโต มนสิกรเณนฯ อุปายวีริเยนาติ อนุปฺปนฺนากุสลานํ อนุปฺปาทนาย วิธินา ปวตฺตวีริเยนฯ การณวีริเยนาติ อนุปฺปนฺนานุปฺปาทนาทิอตฺถสฺส การณภูเตน วีริเยนฯ อนุปฺปนฺนปาปกานุปฺปาทนาทิอตฺถานิ หิ วีริยานิ ยทตฺถํ โหนฺติ, ตํ อตฺถํ สาเธนฺติเยวาติ เอตสฺส อตฺถสฺส ทีปโก สมฺมา-สทฺโทฯ โยนิโสสมฺมาสทฺเทน หิ อุปายการณตฺถทีปกตํ สนฺธาย ‘‘อุปายวีริเยน การณวีริเยนา’’ติ วุตฺตํฯ อรหตฺตผลวิมุตฺติ อุกฺกฏฺฐนิทฺเทเสนฯ มาเรน ‘‘มยฺหํ โข, ภิกฺขเว’’ติอาทิกํ ภควโต วจนํ สุตฺวา วุตฺตํ ‘‘อรหตฺตํ ปตฺวาปิ น ตุสฺสตี’’ติอาทิฯ