เมนู

10. นานาติตฺถิยสาวกสุตฺตวณฺณนา

[111] นานาติตฺถิยสาวกาติ ปุถุติตฺถิยานํ สาวกาฯ ฉินฺทิเตติ หตฺถจฺเฉทาทิวเสน เฉเทฯ มาริเตติ มารเณฯ น ปาปํ สมนุปสฺสตีติ กิญฺจิ ปาปํ อตฺถีติ น ปสฺสติ, ปเรสญฺจ ตถา ปเวเทติฯ วิสฺสาสนฺติ วิสฺสตฺถภาวํฯ ‘‘กตกมฺมานมฺปิ วิปาโก นตฺถี’’ติ วทนฺโต กตปาปานํ อกตปุญฺญานญฺจ วิสฺสตฺถตํ นิราสงฺกตํ ชเนติฯ

ตโปชิคุจฺฉายาติ ตปสา อเจลวตาทินา ปาปโต ชิคุจฺฉเนน, ‘‘ปาปํ วิราชยามา’’ติ อเจลวตาทิสมาทาเนนาติ อตฺโถฯ ตสฺมิญฺหิ สมาทาเน ฐิเตน สํวเรน สํวุตจิตฺโต สมนฺนาคโต ปิหิโต จ นาม โหตีติ ‘‘สุสํวุตตฺโต’’ติอาทิ วุตฺตํฯ จตฺตาโร ยามา ภาคา จตุยามา, จตุยามา เอว จาตุยามาฯ ภาคตฺโถ หิ อิธ ยาม-สทฺโท ยถา ‘‘รตฺติยํ ปฐโม ยาโม’’ติฯ โส ปเนตฺถ ภาโค สํวรลกฺขโณติ อาห ‘‘จาตุยาเมน สุสํวุโต’’ติ, จตุโกฏฺฐาเสน สํวเรน สุฏฺฐุ สํวุโตติ อตฺโถฯ ปฏิกฺขิตฺตสพฺพสีโตทโกติ ปฏิกฺขิตฺตสพฺพสีตุทกปริโภโคฯ สพฺเพน ปาปวารเณน ยุตฺโตติ สพฺพปฺปกาเรน สํวรลกฺขเณน ปาปวารเณน สมนฺนาคโตฯ ธุตปาโปติ สพฺเพน นิชฺชรลกฺขเณน ปาปวารเณนปิ ธุตปาโปฯ ผุฏฺโฐติ อฏฺฐนฺนมฺปิ กมฺมานํ เขปเนน วิกฺเขปปฺปตฺติยา กมฺมกฺขยลกฺขเณน สพฺเพน ปาปวารเณน ผุฏฺโฐ, ตํ ผุสิตฺวา ฐิโตฯ น นิคุหนฺโตติ น นิคุหนเหตุ ทิฏฺฐสุเต ตเถว กเถนฺโตฯ

นานาติตฺถิยานํเยว อุปฏฺฐาโกติ ปรวาทีนํ สพฺเพสํเยว ติตฺถิยานํ อุปฏฺฐาโก, เตสุ สาธารณวเสน อภิปฺปสนฺโนฯ โกฏิปฺปตฺตาติ โมกฺขาธิคเมน สมณธมฺเม ปตฺตพฺพมริยาทปฺปตฺตาฯ

สหจริตมตฺเตนาติ สีหนาเทน สห วสฺสกรณมตฺเตนฯ สีเหน สีหนาทํ นทนฺเตน สเหว สิงฺคาเลน อตฺตโน สิงฺคาลรวกรณมตฺเตนฯ โกตฺถุโกติ ขุทฺทกโกตฺถุฯ อาสงฺกิตสมาจาโรติ อตฺตนา จ ปเรหิ จ อาสงฺกิตพฺพสมาจาโรฯ สปฺปุริสานนฺติ พุทฺธาทีนํฯ

ตสฺสาติ เวคพฺภริสฺส เทวปุตฺตสฺสฯ สรีเร อนุอาวิสีติ สรีเร อนุปวิสิตฺวา วิย อาวิสิฯ อธิมุจฺจีติ ยถา คหิตสฺส วเสน จิตฺตํ น วตฺตติ, อตฺตโน เอว วเส วตฺตติ, เอวํ อธิฏฺฐหิฯ