เมนู

1. จนฺทิมสสุตฺตวณฺณนา

[92] ปพฺพตตฏา สนฺทมาโน ตถารูโป นทีนิวตฺตนปเทโสปิ สมฺพาธฏฺฐานตาย กจฺโฉ วิยาติ อาห ‘‘ปพฺพตกจฺเฉปี’’ติฯ ปฏิปกฺขทูรีภาเวน เสฏฺฐฏฺเฐน จ เอโก อุเทตีติ เอโกทิ, เอกคฺคตาฯ ตสฺมิํ โยคโต เอกคฺคจิตฺตา อิธ เอโกทีฯ ปฏิปกฺขโต อตฺตานํ นิปยนฺติ วิโสเธนฺตีติ นิปกา, ปญฺญวนฺโตฯ เตนาห ‘‘เอกคฺคจิตฺตา เจวา’’ติอาทิฯ กายาทิเภทํ อารมฺมณํ สาติสยาย สติยา สรนฺตีติ สตาฯ เตนาห ‘‘สติมนฺโต’’ติฯ โสตฺถิํ คมิสฺสนฺตีติ ยถาวุตฺตปเทเส มคา โสตฺถิมนุปทฺทเวน วตฺติสฺสนฺติ, เอวํ ฌานลาภิโน โสตฺถิํ กิเลเสหิ อนุปทฺทุตา วตฺติสฺสนฺติฯ อยํ กิร เทวปุตฺโต พฺรหฺมโลเก นิพฺพานสญฺญี, ตสฺมา เอวมาหฯ ภควา ‘‘อยํ เทวปุตฺโต อนิพฺพานคามี สมาโน นิพฺพานคามิสญฺญี, หนฺทสฺส นิพฺพานคามิโน ทสฺเสมี’’ติ ทุติยํ คาถมาหฯ จตุนฺนํ โอฆานํ, สํสารมโหฆสฺเสว วา ปรตีรภาวโต ปรตีรนฺติ นิพฺพานํฯ อมฺพุนิ ชาโต อมฺพุโช, มจฺโฉฯ สุตฺตชาลํ ฉินฺทิตฺวา มจฺฉา วิย กิเลสชาลํ ภินฺทิตฺวา คมิสฺสนฺตีติฯ

จนฺทิมสสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

2. เวณฺฑุสุตฺตวณฺณนา

[93] ปยิรุปาสิยาติ ปยิรุปาสเหตุฯ สิกฺขนฺตีติ ติสฺโสปิ สิกฺขา สิกฺขนฺติฯ สิฏฺฐิปเทติ กิเลสานํ สาสนโต วฏฺฏทุกฺขปริตฺตาสนโต จ สิฏฺฐิสญฺญิเต ยถานุสิฏฺฐํ ปฏิปชฺชิตพฺพโต ปเท, สทฺธมฺเมติ อตฺโถฯ เตนาห ‘‘อนุสิฏฺฐิปเท’’ติฯ ตตฺถ อนุสิฏฺฐีติ สทฺธมฺโมฯ กาเลติ ยุตฺตปตฺตกาเลฯ อปฺปมาโทนาม สมถวิปสฺสนาภาวนาฯ

เวณฺฑุสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

3. ทีฆลฏฺฐิสุตฺตวณฺณนา

[94] ตเถว ปญฺญายีติ ทีฆลฏฺฐิตฺเวว ปญฺญายิ, ตถาสมญฺญา เอว อโหสิฯ

ทีฆลฏฺฐิสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

4. นนฺทนสุตฺตวณฺณนา

[95] นตฺถิ เอตสฺส อาวฏฺฏํ อาวรณนฺติ อนาวฏํรุกฺโข วา ปพฺพโต วาติ สตฺตานํ ปกติจกฺขุสฺส อาวรณภูโต รุกฺโข วิย ปพฺพโต วิย จ อภิภวิตุํ สมตฺโถ เญยฺยาวรโณ นตฺถิฯ กถํวิธนฺติ กถํสณฺฐิตํ, กถํปการํ วาฯ ทุกฺขนฺติ วฏฺฏทุกฺขํฯ

นนฺทนสุตฺตวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ