เมนู

‘‘ตคฺฆ ตุมฺเห, ภิกฺขเว, อจฺจโย อจฺจคมา ยถาพาเล ยถามูฬฺเห ยถาอกุสเล, เย ตุมฺเห เอวํ สฺวากฺขาเต ธมฺมวินเย ปพฺพชิตา สมานา อญฺญมญฺญํ สุเตน อจฺจาวทิตฺถ – ‘เอหิ, ภิกฺขุ, โก พหุตรํ ภาสิสฺสติ, โก สุนฺทรตรํ ภาสิสฺสติ, โก จิรตรํ ภาสิสฺสตี’ติฯ ยโต จ โข ตุมฺเห, ภิกฺขเว, อจฺจยํ อจฺจยโต ทิสฺวา ยถาธมฺมํ ปฏิกโรถ, ตํ โว มยํ [มยํ อจฺจยํ (สี.)] ปฏิคฺคณฺหามฯ วุทฺธิ เหสา, ภิกฺขเว, อริยสฺส วินเย โย อจฺจยํ อจฺจยโต ทิสฺวา ยถาธมฺมํ ปฏิกโรติ อายติญฺจ สํวรํ อาปชฺชตี’’ติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. ทุติยโอวาทสุตฺตํ

[150] ราชคเห วิหรติ เวฬุวเน [สาวตฺถิ, ตตฺร-เอตทโวจ (สี.)]ฯ อถ โข อายสฺมา มหากสฺสโป เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ…เป.… เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ มหากสฺสปํ ภควา เอตทโวจ – ‘‘โอวท, กสฺสป, ภิกฺขู; กโรหิ, กสฺสป, ภิกฺขูนํ ธมฺมิํ กถํฯ อหํ วา, กสฺสป , ภิกฺขู โอวเทยฺยํ ตฺวํ วา; อหํ วา ภิกฺขูนํ ธมฺมิํ กถํ กเรยฺยํ ตฺวํ วา’’ติฯ

‘‘ทุพฺพจา โข, ภนฺเต, เอตรหิ ภิกฺขู, โทวจสฺสกรเณหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคตา อกฺขมา อปฺปทกฺขิณคฺคาหิโน อนุสาสนิํฯ ยสฺส กสฺสจิ, ภนฺเต, สทฺธา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, หิรี [หิริ (สพฺพตฺถ)] นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โอตฺตปฺปํ นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, วีริยํ นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, ปญฺญา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ [อาคจฺฉนฺติ (สี.)], หานิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน วุทฺธิฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, ภนฺเต, กาฬปกฺเข จนฺทสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, หายเตว วณฺเณน, หายติ มณฺฑเลน, หายติ อาภาย, หายติ อาโรหปริณาเหนฯ เอวเมว โข, ภนฺเต, ยสฺส กสฺสจิ สทฺธา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ…เป.… หิรี นตฺถิ… โอตฺตปฺปํ นตฺถิ … วีริยํ นตฺถิ… ปญฺญา นตฺถิ… กุสเลสุ ธมฺเมสุ ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, หานิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน วุทฺธิฯ

‘‘‘อสฺสทฺโธ ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘อหิริโก ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘อโนตฺตปฺปี ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘กุสีโต ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘ทุปฺปญฺโญ ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘โกธโน ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘อุปนาหี ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํ; ‘น สนฺติ ภิกฺขู โอวาทกา’ติ, ภนฺเต, ปริหานเมตํฯ

‘‘ยสฺส กสฺสจิ, ภนฺเต, สทฺธา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, หิรี อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โอตฺตปฺปํ อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, วีริยํ อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, ปญฺญา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ, ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, วุทฺธิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน ปริหานิฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, ภนฺเต, ชุณฺหปกฺเข จนฺทสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, วฑฺฒเตว วณฺเณน, วฑฺฒติ มณฺฑเลน , วฑฺฒติ อาภาย, วฑฺฒติ อาโรหปริณาเหนฯ เอวเมว โข, ภนฺเต, ยสฺส กสฺสจิ สทฺธา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ… หิรี อตฺถิ…เป.… โอตฺตปฺปํ อตฺถิ… วีริยํ อตฺถิ… ปญฺญา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, วุทฺธิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน ปริหานิฯ

‘‘‘สทฺโธ ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘หิริมา ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘โอตฺตปฺปี ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘อารทฺธวีริโย ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘ปญฺญวา ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘อกฺโกธโน ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘อนุปนาหี ปุริสปุคฺคโล’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมตํ; ‘สนฺติ ภิกฺขู โอวาทกา’ติ, ภนฺเต, อปริหานเมต’’นฺติฯ

‘‘สาธุ สาธุ, กสฺสปฯ ยสฺส กสฺสจิ, กสฺสป, สทฺธา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ…เป.… หิรี นตฺถิ… โอตฺตปฺปํ นตฺถิ… วีริยํ นตฺถิ… ปญฺญา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, หานิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน วุทฺธิฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, กสฺสป, กาฬปกฺเข จนฺทสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, หายเตว วณฺเณน…เป.… หายติ อาโรหปริณาเหนฯ เอวเมว โข, กสฺสป, ยสฺส กสฺสจิ สทฺธา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ…เป.… หิรี นตฺถิ… โอตฺตปฺปํ นตฺถิ… วีริยํ นตฺถิ… ปญฺญา นตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, หานิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน วุทฺธิฯ

‘อสฺสทฺโธ ปุริสปุคฺคโล’ติ, กสฺสป, ปริหานเมตํ ; อหิริโก…เป.… อโนตฺตปฺปี… กุสีโต… ทุปฺปญฺโญ… โกธโน… ‘อุปนาหี ปุริสปุคฺคโล’ติ, กสฺสป, ปริหานเมตํ; ‘น สนฺติ ภิกฺขู โอวาทกา’ติ, กสฺสป, ปริหานเมตํฯ

‘‘ยสฺส กสฺสจิ, กสฺสป, สทฺธา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ…เป.… หิรี อตฺถิ… โอตฺตปฺปํ อตฺถิ… วีริยํ อตฺถิ… ปญฺญา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, วุทฺธิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน ปริหานิฯ

‘‘เสยฺยถาปิ, กสฺสป, ชุณฺหปกฺเข จนฺทสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, วฑฺฒเตว วณฺเณน, วฑฺฒติ มณฺฑเลน, วฑฺฒติ อาภาย, วฑฺฒติ อาโรหปริณาเหนฯ เอวเมว โข, กสฺสป, ยสฺส กสฺสจิ สทฺธา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ หิรี อตฺถิ… โอตฺตปฺปํ อตฺถิ… วีริยํ อตฺถิ… ปญฺญา อตฺถิ กุสเลสุ ธมฺเมสุ ตสฺส ยา รตฺติ วา ทิวโส วา อาคจฺฉติ, วุทฺธิเยว ปาฏิกงฺขา กุสเลสุ ธมฺเมสุ, โน ปริหานิฯ

‘‘‘สทฺโธ ปุริสปุคฺคโล’ติ, กสฺสป, อปริหานเมตํ; หิริมา…เป.… โอตฺตปฺปี… อารทฺธวีริโย… ปญฺญวา… อกฺโกธโน… ‘อนุปนาหี ปุริสปุคฺคโล’ติ, กสฺสป, อปริหานเมตํ; ‘สนฺติ ภิกฺขู โอวาทกา’ติ, กสฺสป, อปริหานเมต’’นฺติฯ สตฺตมํฯ

8. ตติยโอวาทสุตฺตํ

[151] ราชคเห กลนฺทกนิวาเป [สาวตฺถิ, อาราเม (สี.)]ฯ อถ โข อายสฺมา มหากสฺสโป เยน ภควา เตนุปสงฺกมิ ; อุปสงฺกมิตฺวา ภควนฺตํ อภิวาเทตฺวา เอกมนฺตํ นิสีทิฯ เอกมนฺตํ นิสินฺนํ โข อายสฺมนฺตํ มหากสฺสปํ ภควา เอตทโวจ – ‘‘โอวท, กสฺสป, ภิกฺขู; กโรหิ, กสฺสป, ภิกฺขูนํ ธมฺมิํ กถํฯ อหํ วา, กสฺสป, ภิกฺขูนํ โอวเทยฺยํ ตฺวํ วา; อหํ วา ภิกฺขูนํ ธมฺมิํ กถํ กเรยฺยํ ตฺวํ วา’’ติฯ

‘‘ทุพฺพจา โข, ภนฺเต, เอตรหิ ภิกฺขู, โทวจสฺสกรเณหิ ธมฺเมหิ สมนฺนาคตา, อกฺขมา, อปฺปทกฺขิณคฺคาหิโน อนุสาสนี’’นฺติฯ