1. สตฺตธาตุสุตฺตํ

[95] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘สตฺติมา , ภิกฺขเว, ธาตุโยฯ กตมา สตฺต? อาภาธาตุ, สุภธาตุ, อากาสานญฺจายตนธาตุ, วิญฺญาณญฺจายตนธาตุ, อากิญฺจญฺญายตนธาตุ, เนวสญฺญานาสญฺญายตนธาตุ, สญฺญาเวทยิตนิโรธธาตุ – อิมา โข, ภิกฺขเว, สตฺต ธาตุโย’’ติฯ

เอวํ วุตฺเต, อญฺญตโร ภิกฺขุ ภควนฺตํ เอตทโวจ – ‘‘ยา จายํ, ภนฺเต, อาภาธาตุ ยา จ สุภธาตุ ยา จ อากาสานญฺจายตนธาตุ ยา จ วิญฺญาณญฺจายตนธาตุ ยา จ อากิญฺจญฺญายตนธาตุ ยา จ เนวสญฺญานาสญฺญายตนธาตุ ยา จ สญฺญาเวทยิตนิโรธธาตุ – อิมา นุ โข, ภนฺเต, ธาตุโย กิํ ปฏิจฺจ ปญฺญายนฺตี’’ติ?

‘‘ยายํ, ภิกฺขุ, อาภาธาตุ – อยํ ธาตุ อนฺธการํ ปฏิจฺจ ปญฺญายติฯ ยายํ, ภิกฺขุ, สุภธาตุ – อยํ ธาตุ อสุภํ ปฏิจฺจ ปญฺญายติฯ ยายํ, ภิกฺขุ, อากาสานญฺจายตนธาตุ – อยํ ธาตุ รูปํ ปฏิจฺจ ปญฺญายติฯ ยายํ, ภิกฺขุ, วิญฺญาณญฺจายตนธาตุ – อยํ ธาตุ อากาสานญฺจายตนํ ปฏิจฺจ ปญฺญายติฯ ยายํ, ภิกฺขุ, อากิญฺจญฺญายตนธาตุ – อยํ ธาตุ วิญฺญาณญฺจายตนํ ปฏิจฺจ ปญฺญายติฯ ยายํ, ภิกฺขุ, เนวสญฺญานาสญฺญายตนธาตุ – อยํ ธาตุ อากิญฺจญฺญายตนํ ปฏิจฺจ ปญฺญายติฯ ยายํ, ภิกฺขุ, สญฺญาเวทยิตนิโรธธาตุ – อยํ ธาตุ นิโรธํ ปฏิจฺจ ปญฺญายตี’’ติฯ

‘‘ยา จายํ , ภนฺเต, อาภาธาตุ ยา จ สุภธาตุ ยา จ อากาสานญฺจายตนธาตุ ยา จ วิญฺญาณญฺจายตนธาตุ ยา จ อากิญฺจญฺญายตนธาตุ ยา จ เนวสญฺญานาสญฺญายตนธาตุ ยา จ สญฺญาเวทยิตนิโรธธาตุ – อิมา นุ โข, ภนฺเต, ธาตุโย กถํ สมาปตฺติ ปตฺตพฺพา’’ติ?

‘‘ยา จายํ, ภิกฺขุ, อาภาธาตุ ยา จ สุภธาตุ ยา จ อากาสานญฺจายตนธาตุ ยา จ วิญฺญาณญฺจายตนธาตุ ยา จ อากิญฺจญฺญายตนธาตุ – อิมา ธาตุโย สญฺญาสมาปตฺติ ปตฺตพฺพาฯ