เมนู

‘‘กถญฺจ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ, ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ เวทนานานตฺตํ, โน เวทนานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ, โน ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธาตุนานตฺตํ? จกฺขุธาตุํ, ภิกฺขเว, ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุสมฺผสฺโส, จกฺขุสมฺผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุสมฺผสฺสชา เวทนา, โน จกฺขุสมฺผสฺสชํ เวทนํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุสมฺผสฺโส, โน จกฺขุสมฺผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ จกฺขุธาตุ…เป.… มโนธาตุํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ มโนสมฺผสฺโส, มโนสมฺผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ มโนสมฺผสฺสชา เวทนา, โน มโนสมฺผสฺสชํ เวทนํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ มโนสมฺผสฺโส, โน มโนสมฺผสฺสํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ มโนธาตุฯ เอวํ โข, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ, ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ เวทนานานตฺตํ, โน เวทนานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ผสฺสนานตฺตํ, โน ผสฺสนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธาตุนานตฺต’’นฺติฯ ปญฺจมํฯ

6. พาหิรธาตุนานตฺตสุตฺตํ

[90] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ธาตุนานตฺตํ โว, ภิกฺขเว, เทเสสฺสามิฯ ตํ สุณาถ…เป.… กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ? รูปธาตุ สทฺทธาตุ คนฺธธาตุ รสธาตุ โผฏฺฐพฺพธาตุ ธมฺมธาตุ – อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺต’’นฺติฯ ฉฏฺฐํฯ

7. สญฺญานานตฺตสุตฺตํ

[91] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ภทนฺเต’’ติ เต ภิกฺขู ภควโต ปจฺจสฺโสสุํฯ ภควา เอตทโวจ – ‘‘ธาตุนานตฺตํ, ภิกฺขเว, ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ, สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ, ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริเยสนานานตฺตํฯ กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ? รูปธาตุ…เป.… ธมฺมธาตุ – อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ’’ฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ, สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ, ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริเยสนานานตฺตํ?

‘‘รูปธาตุํ, ภิกฺขเว, ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ รูปสญฺญา , รูปสญฺญํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ รูปสงฺกปฺโป, รูปสงฺกปฺปํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ รูปจฺฉนฺโท, รูปจฺฉนฺทํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ รูปปริฬาโห, รูปปริฬาหํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ รูปปริเยสนา…เป.… ธมฺมธาตุํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมสญฺญา, ธมฺมสญฺญํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมสงฺกปฺโป, ธมฺมสงฺกปฺปํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมจฺฉนฺโท, ธมฺมจฺฉนฺทํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมปริฬาโห, ธมฺมปริฬาหํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมปริเยสนาฯ

‘‘เอวํ, โข, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ, สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ, ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริเยสนานานตฺต’’นฺติฯ สตฺตมํฯ

8. โนปริเยสนานานตฺตสุตฺตํ

[92] สาวตฺถิยํ วิหรติ…เป.… ‘‘ธาตุนานตฺตํ, ภิกฺขเว, ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ, สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ, ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริเยสนานานตฺตํ; โน ปริเยสนานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ , โน ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, โน ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ , โน สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, โน สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธาตุนานตฺตํฯ กตมญฺจ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ? รูปธาตุ…เป.… ธมฺมธาตุ – อิทํ วุจฺจติ, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ’’ฯ

‘‘กถญฺจ , ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ…เป.… ปริเยสนานานตฺตํ; โน ปริเยสนานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ, โน ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, โน ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ, โน สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, โน สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธาตุนานตฺตํ?

‘‘รูปธาตุํ, ภิกฺขเว, ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ รูปสญฺญา…เป.… ธมฺมธาตุํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมสญฺญา, ธมฺมสญฺญํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ…เป.… ธมฺมปริเยสนา; โน ธมฺมปริเยสนํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมปริฬาโห, โน ธมฺมปริฬาหํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมจฺฉนฺโท, โน ธมฺมจฺฉนฺทํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมสงฺกปฺโป, โน ธมฺมสงฺกปฺปํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมสญฺญา, โน ธมฺมสญฺญํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธมฺมธาตุฯ

‘‘เอวํ โข, ภิกฺขเว, ธาตุนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ…เป.… ปริเยสนานานตฺตํ; โน ปริเยสนานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ปริฬาหนานตฺตํ, โน ปริฬาหนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ฉนฺทนานตฺตํ, โน ฉนฺทนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สงฺกปฺปนานตฺตํ, โน สงฺกปฺปนานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ สญฺญานานตฺตํ, โน สญฺญานานตฺตํ ปฏิจฺจ อุปฺปชฺชติ ธาตุนานตฺต’’นฺติฯ อฏฺฐมํฯ