เมนู

2. อฏฺฐกนาครสุตฺตวณฺณนา

[17] อวิทูเรติ อิมินา ปาฬิยํ ‘‘เวสาลิย’’นฺติ อิทํ สมีเป ภุมฺมวจนนฺติ ทสฺเสติฯ สารปฺปตฺตกุลคณนายาติ (อ. นิ. ฏี. 3.11.16) มหาสารมหปฺปตฺตกุลคณนายฯ ทสเม ฐาเนติ อญฺเญ อญฺเญติ ทสคณนฏฺฐาเนฯ อฏฺฐกนคเร ชาโต ภโว อฏฺฐกนาคโรฯ กุกฺกุฏาราโมติ ปาฏลิปุตฺเต กุกฺกุฏาราโม, น โกสมฺพิยํฯ

[18] ปกตตฺถนิทฺเทโส ต-สทฺโทติ ตสฺส ‘‘ภควตา’’ติอาทีหิ ปเทหิ สมานาธิกรณภาเวน วุตฺตสฺส เยน อภิสมฺพุทฺธภาเวน ภควา ปกโต อธิคโต สุปากโฏ จ, ตํ อภิสมฺพุทฺธภาวํ สทฺธิํ อาคมนียปฏิปทาย อตฺถภาเวน ทสฺเสนฺโต ‘‘โย โส…เป.… อภิสมฺพุทฺโธ’’ติ อาหฯ สติปิ ญาณทสฺสน-สทฺทานํ อิธ ปญฺญาเววจนภาเว เตน เตน วิเสเสน เตสํ วิสยวิเสเส ปวตฺติทสฺสนตฺถํ อสาธารณญาณวิเสสวเสน วิชฺชาตฺตยวเสน วิชฺชาอภิญฺญานาวรณญาณวเสน สพฺพญฺญุตญาณมํสจกฺขุวเสน ปฏิเวธเทสนาญาณวเสน จ ตทตฺถํ โยเชตฺวา ทสฺเสนฺโต ‘‘เตสํ เตส’’นฺติอาทิมาหฯ ตตฺถ อาสยานุสยํ ชานตา อาสยานุสยญาเณน สพฺพํ เญยฺยธมฺมํ ปสฺสตา สพฺพญฺญุตานาวรณญาเณหิฯ ปุพฺเพนิวาสาทีหีติ ปุพฺเพนิวาสาสวกฺขยญาเณหิฯ ปฏิเวธปญฺญายาติ อริยมคฺคปญฺญายฯ เทสนาปญฺญาย ปสฺสตาติ เทเสตพฺพธมฺมานํ เทเสตพฺพปฺปการํ โพธเนยฺยปุคฺคลานญฺจ อาสยานุสยจริตาธิมุตฺติอาทิเภทํ ธมฺมเทสนาปญฺญาย ยาถาวโต ปสฺสตาฯ อรีนนฺติ กิเลสารีนํ, ปญฺจวิธมารานํ วา, สาสนสฺส วา ปจฺจตฺถิกานํ อญฺญติตฺถิยานํ เตสํ ปน หนนํ ปาฏิหาริเยหิ อภิภวนํ อปฺปฏิภานตากรณํ อชฺฌุเปกฺขนเมว วา, เกสิวินยสุตฺตญฺเจตฺถ นิทสฺสนํฯ

ตถา ฐานาฏฺฐานาทิวิภาคํ ชานตา ยถากมฺมูปคสตฺเต ปสฺสตา, สวาสนานํ อาสวานํ ขีณตฺตา อรหตา, อภิญฺเญยฺยาทิเภเท ธมฺเม อภิญฺเญยฺยาทิโต อวิปรีตาวโพธโต สมฺมาสมฺพุทฺเธน