6. องฺคุลิมาลสุตฺตวณฺณนา

[347] องฺคุลีนํ มาลํ ธาเรตีติ อิมินา อนฺวตฺถา ตสฺส สมญฺญาติ ทสฺเสติฯ ตตฺราติ ตสฺมิํ อาจริยวจเนน องฺคุลิมาลสฺส ธารเณฯ กรีสสหสฺสเขตฺเต เอกสาลิสีสํ วิย อปญฺญายมานสกกิจฺโจ โหตีติ อธิปฺปาโยฯ ตกฺกสีลํ เปสยิํสุ ‘‘ตาทิสสฺส อาจริยสฺส สนฺติเก สิปฺปุคฺคหสมฺมาปโยเคน ทิฏฺฐธมฺมิเก สมฺปรายิเก จ อตฺเถ ชานนฺโต ภาริยํ น กเรยฺยา’’ติฯ พาหิรกา อเหสุํ อหิํสกสฺส วตฺตสมฺปตฺติยา อาจริยสฺส จิตฺตสภาวโต นิพฺพตฺตนติภาเวนฯ สิเนเหเนว วทนฺเตติ สิเนเหน วิย วทนฺเตฯ

คณนมฺปิ น อุคฺคณฺหาตีติ คณนวิธิมฺปิ น สลฺลกฺเขติฯ ตตฺถ การณมาห ‘‘ปกติยา’’ติอาทินาฯ ฐปิตฏฺฐาเนติ รุกฺขคจฺฉนฺตราทิเก ฐปิตฏฺฐาเน สกุนฺตสิงฺคาลานํ วเสน องฺคุลิโย วินสฺสนฺติฯ ภคฺคโวติ โกสลรญฺโญ ปุโรหิตํ โคตฺเตน วทติฯ โจโร อวิสฺสาสนีโย สาหสิกภาวโตฯ ปุราณสนฺถตา สาขา อวิสฺสาสนียา วิจฺฉิกาทีนํ ปเวสนโยคฺยตฺตาฯ ราชา อวิสฺสาสนีโย อิสฺสริยมเทน ธนโลเภน จ กทาจิ ชีวิเต สงฺกาภาวโตฯ อิตฺถี อวิสฺสาสนียา โลลสีลจิตฺตภาวโตฯ อนุทฺธรณีโย ภวิสฺสติ สํสารปงฺกโตฯ

[348] สงฺกริตฺวาติ ‘‘มยํ เอกชฺฌํ สนฺนิปติตฺวา โจรํ มาเรตฺวา วา ปลาเปตฺวา คมิสฺสามา’’ติ สงฺกรํ กตฺวาฯ อิทฺธาภิสงฺขารนฺติ อภิสงฺขรณํ อธิฏฺฐานํฯ อภิสงฺขาสีติ อธิฏฺฐหิฯ สํหริตฺวาติ สํขิปิตฺวาฯ โอรภาเคติ โจรสฺส โอรภาเคฯ

[349] ทณฺโฑติ ปหรณหตฺถจฺเฉทนาทิโก ทณฺฑนสงฺขาโต ทณฺโฑฯ ปวตฺตยิตพฺโพติ อาเนตพฺโพฯ อปเนตฺวาติ อตฺตโน สนฺตานโต สมุจฺเฉทวเสน ปหายฯ ปฏิสงฺขายาติ ปฏิสงฺขาเนนฯ อวิหิํสายาติ กรุณายฯ สารณียธมฺเมสูติ ฉสุปิ สารณียธมฺเมสุ, ฐิโต อฏฺฐิตานํ ปาปธมฺมานํ โพธิมูเล เอว สมุจฺฉินฺนตฺตาฯ ยถา อตีเต อปริมิตํ กาลํ สนฺธาวิตํ, เอวํ อิมาย ปฏิปตฺติยา อนาคเตปิ สนฺธาวิสฺสตีติ ทสฺเสนฺโต ‘‘อิทานี’’ติอาทิมาหฯ

อิตฺเววาติ อิติ เอว, อิติ-สทฺโท นิทสฺสนตฺโถฯ เตนาห ‘‘เอวํ วตฺวา เยวา’’ติฯ อกิรีติ อากิริ, ปญฺจปิ อาวุธานิ วิกิริฯ เตน วุตฺตํ ‘‘ขิปิ ฉฑฺเฑสี’’ติฯ

[350] เอตฺโตวาติ อโต เอว อาคตมคฺเคเนว สาวตฺถิํ คตาฯ

อธิวาเสสฺสตีติ ‘‘โจรํ ปฏิเสเธตุํ คมิสฺสามี’’ติ วุตฺเต ตุณฺหี ภวิสฺสติ ฯ ทารุณกมฺเมน อุปฺปนฺนนามนฺติ ‘‘องฺคุลิมาโล’’ติ อิมํ นามํ สนฺธาย วทติฯ

[351] หตฺถี อรญฺญหตฺถี โหนฺติ มนุสฺสานํ ตตฺถ คนฺตุํ อสกฺกุเณยฺยตฺตา, เอวํ อสฺสาปิฯ กูฏสหสฺสานํ ภิชฺชนการณํ โหติ เถรสฺส อาคมนภเยน ฆเฏ ฉฑฺเฑตฺวา ปลายเนนฯ คพฺภมูฬฺหายาติ พฺยากุลคพฺภายฯ ปพฺพชฺชาพเลนาติ วุตฺตํ, สตฺถุ เทสนานุภาเวนาติ ปน วตฺตพฺพํฯ โส หิ ตสฺสาปิ การณนฺติฯ อริยา นาม ชาติ ปพฺพชฺชา อริยภาวตฺถาย ชาตีติ กตฺวาฯ

มหาปริตฺตํ นาเมตนฺติ มหานุภาวํ ปริตฺตํ นาเมตํฯ ตถา หิ นํ เถโร สพฺพภาเวน อริยาย ชาโต สจฺจาธิฏฺฐาเนน อกาสิฯ เตนาห ‘‘สจฺจกิริยกตฏฺฐาเน’’ติฯ คพฺภมูฬฺหนฺติ มูฬฺหคพฺภํฯ คพฺโภ หิ ปริปกฺโก สมฺปชฺชมาโน วิชายนกาเล กมฺมชวาเตหิ สญฺจาเลตฺวา ปริวตฺติโต อุทฺธํปาโท อโธสีโส หุตฺวา โยนิมุขาภิมุโข โหติ, เอวํ โส กสฺสจิ อลคฺโค โสตฺถินา พหิ นิกฺขมติ, วิปชฺชมาโน ปน วิปริวตฺตนวเสน โยนิมคฺคํ ปิทหิตฺวา ติริยํ นิปชฺชติ, ตถา ยสฺสา โยนิมคฺโค ปิทหติ, สา ตตฺถ กมฺมชวาเตหิ อปราปรํ ปริวตฺตมานา พฺยากุลา มูฬฺหคพฺภาติ วุจฺจติ, ตํ สนฺธาย วุตฺตํ ‘‘คพฺภมูฬฺห’’นฺติฯ

สจฺจกิริยา นาม พุทฺธาสยํ อตฺตโน สีลํ ปจฺจเวกฺขิตฺวา กตา, ตสฺมา สจฺจกิริยา เวชฺชกมฺมํ น โหตีติ ทฏฺฐพฺพํฯ เถรสฺสปิ จาติอาทินา อุปสงฺกมิตพฺพการณํ วทติฯ อิเม ทฺเว เหตู ปฏิจฺจ ภควา เถรํ สจฺจกิริยํ กาเรสิฯ ชาตินฺติ มูลชาติํฯ

[352] ปริยาทาย อาหจฺจ ภินฺเนน สีเสนฯ สภาคทิฏฺฐธมฺมเวทนียกมฺมนฺติ นิรเย นิพฺพตฺตนสกกมฺมสภาคภูตํ ทิฏฺฐธมฺมเวทนียกมฺมํฯ สภาคตา จ สมานวตฺถุกตา สมานารมฺมณตาเอกวีถิปริยาปนฺนตาทิวเสน สพฺพถา สริกฺขตา, สทิสมฺปิ จ นาม ตเทวาหรียติ ยถา ‘‘ตสฺเสว กมฺมสฺส วิปาโก’’ติ จ ‘‘สา เอว ติตฺติรี ตาเนว โอสธานี’’ติ จฯ อิทานิ ตเมว สภาคตํ ทสฺเสตุํ ‘‘กมฺมํ หี’’ติอาทิ อารทฺธํฯ กริยมานเมวาติ ปจฺจยสมวาเยน ปฏิปาฏิยา นิพฺพตฺติยมานเมวฯ ตโย โกฏฺฐาเส ปูเรติ, ทิฏฺฐธมฺมเวทนียอปราปริยายเวทนียอุปปชฺชเวทนียสงฺขาเต ตโย ภาเค ปูเรติ, เตสํ ติณฺณํ ภาคานํ วเสน ปวตฺตติฯ

ทิฏฺฐธมฺโม วุจฺจติ ปจฺจกฺขภูโต ปจฺจุปฺปนฺโน อตฺตภาโว, ตตฺถ เวทิตพฺพผลํ กมฺมํ ทิฏฺฐธมฺมเวทนียํฯ ปจฺจุปฺปนฺนภวโต อนนฺตรํ เวทิตพฺพผลํ กมฺมํ อุปปชฺชเวทนียํฯ ทิฏฺฐธมฺมานนฺตรภวโต อญฺญสฺมิํ อตฺตภาวปริยาเย อตฺตภาวปริวตฺเต เวทิตพฺพผลํ กมฺมํ อปราปริยายเวทนียํฯ ปฏิปกฺเขหิ อนภิภูตตาย, ปจฺจยวิเสเสน ปฏิลทฺธวิเสสตาย จ พลวภาวปฺปตฺตา ตาทิสสฺส ปุพฺพาภิสงฺขารสฺส วเสน สาติสยา หุตฺวา ปวตฺตา ปฐมชวนเจตนา ตสฺมิํเยว อตฺตภาเว ผลทายินี ทิฏฺฐธมฺมเวทนียา นามฯ สา หิ วุตฺตากาเรน พลวติ ชวนสนฺตาเน คุณวิเสสยุตฺเตสุ อุปการานุปการวสปฺปวตฺติยา อาเสวนาลาเภน อปฺปวิปากตาย จ อิตรทฺวยํ วิย ปวตฺตสนฺตานุปรมาเปกฺขํ โอกาสลาภาเปกฺขญฺจ กมฺมํ น โหตีติ อิเธว ปุปฺผมตฺตํ วิย ปวตฺติวิปากมตฺตํ ผลํ เทติฯ

ตถา อสกฺโกนฺตนฺติ กมฺมสฺส ผลทานํ นาม อุปธิปโยคาทิปจฺจยนฺตรสมวาเยเนว โหตีติ ตทภาวโต ตสฺมิํเยว อตฺตภาเว วิปากํ ทาตุํ อสกฺโกนฺตํฯ อโหสิกมฺมนฺติ กมฺมํเยว อโหสิ, น ตสฺส วิปาโก อโหสิ, อตฺถิ ภวิสฺสติ วาติ เอวํ วตฺตพฺพํ กมฺมํฯ อตฺถสาธิกาติ ทานาทิปาณาติปาตาทิอตฺถสฺส นิปฺผาทิกาฯ กา ปน สาติ อาห ‘‘สตฺตมชวนเจตนา’’ติฯ สา หิ สนฺนิฏฺฐาปกเจตนา วุตฺตนเยน ปฏิลทฺธวิเสสา ปุริมชวนเจตนาหิ ลทฺธาเสวนา จ สมานา อนนฺตเร อตฺตภาเว วิปากทายินี อุปปชฺชเวทนียกมฺมํ นามฯ เตนาห ‘‘อนนฺตเร อตฺตภาเว วิปากํ เทตี’’ติฯ สติ สํสารปฺปวตฺติยาติ อิมินา อสติ สํสารปฺปวตฺติยา อโหสิกมฺมปกฺเข ติฏฺฐติ วิปจฺจโนกาสสฺส อภาวโตติฯ

สมุคฺฆาฏิตานิ วิปจฺจโนกาสสฺส อนุปฺปตฺติธมฺมตาปาทเนนฯ ทิฏฺฐธมฺมเวทนียํ อตฺถิ วิปาการหาภาวสฺส อนิพฺพตฺติตตฺตา วิปจฺจโนกาสสฺส อนุปจฺฉินฺนตฺตาฯ กตูปจิตญฺหิ กมฺมํ สติ วิปจฺจโนกาเส ยาว น ผลํ เทติ, ตาว อตฺเถว นาม วิปาการหภาวโตฯ ‘‘ยสฺส โข’’ติ อิทํ อนิยมาการวจนํ ภควตา กมฺมสริกฺขตาวเสน สาธารณโต วุตฺตนฺติ อาห ‘‘ยาทิสสฺส โข’’ติฯ

ปมาทกิเลสวิมุตฺโตติ ปมาทเหตุเกหิ สพฺเพหิ กิเลเสหิ วิมุตฺโตฯ

ปาปสฺส ปิธานํ นาม อวิปากธมฺมตาปาทนนฺติ อาห ‘‘อปฺปฏิสนฺธิกํ กรียตี’’ติฯ พุทฺธสาสเนติ สิกฺขาตฺตยสงฺคเห พุทฺธสฺส ภควโต สาสเนฯ ยุตฺตปฺปยุตฺโต วิหรตีติ อกตฺตพฺพสฺส อกรณวเสน, กตฺตพฺพสฺส จ ปริปูรณวเสน ปวตฺตติฯ

ทิสฺสนฺติ กุชฺฌนฺตีติ ทิสา, ปฏิปกฺขาติ อาห ‘‘สปตฺตา’’ติฯ ตปฺปสํสปการนฺติ เมตฺตานิสํสกิตฺตนาการํฯ กาเลนาติ อาเมฑิตโลเปน นิทฺเทโสติ อาห ‘‘ขเณ ขเณ’’ติฯ อนุกโรนฺตูติ เยสํ กลฺยาณมิตฺตานํ สนฺติเก สุณนฺติ, ยถาสุตํ ธมฺมํ เตสํ อนุกโรนฺตุ ทิฏฺฐานุคติกรณํ อาปชฺชนฺตุ, อตฺตโน เวริปุคฺคลานมฺปิ ภควโต สนฺติเก ธมฺมสฺสวนํ สมฺมาปฏิปตฺติญฺจ ปจฺจาสีสติฯ

ตสนฺติ คติํ ปตฺถยนฺตีติ ตสา ภวนฺตราทีสุ สํสรณภาวโตฯ เตนาห ‘‘ตสา วุจฺจนฺติ สตณฺหา’’ติฯ

เนตพฺพฏฺฐานํ อุทกํ นยนฺตีติ เนตฺติกาฯ พนฺธิตฺวาติ ทฬฺหํ พนฺธิตฺวาฯ เตลกญฺชิเกนาติ เตลมิสฺสิเตน กญฺชิเกนฯ

ยาทิโสว อนิฏฺเฐ, ตาทิโสว อิฏฺเฐติ อิฏฺฐานิฏฺเฐ นิพฺพิกาเรน ตาทีฯ เยสํ ปน กามามิสาทีนํ วนฺตตฺตา ราคาทีนํ จตฺตตฺตา กาโมฆาทีนํ ติณฺณตฺตา ตาทิภาโว ภเวยฺย, เตสํ ภควตา สพฺพโส วนฺตา จตฺตา ติณฺณา, ตสฺมา ภควา วนฺตาวีติ ตาที, จตฺตาวีติ ตาที, ติณฺณาวีติ ตาที, เยหิ อนญฺญสาธารเณหิ สีลาทิคุเณหิ สมนฺนาคตตฺตา ภควา ตาทิภาเวน อุกฺกํสปารมิปฺปตฺโต ตํนิทฺเทโส, เตหิ คุเณหิ ยาถาวโต นิทฺทิสิตพฺพโตปิ ตาทีฯ ยถา ยนฺตรชฺชุยา ยนฺตํ นียติ, เอวํ ยาย ตณฺหาย ภโว นียติ, สา ‘‘ภวเนตฺติ ภวรชฺชู’’ติ วุตฺตาฯ เตนาห ‘‘ตาย หี’’ติอาทิ, กมฺมานิ กุสลาทีนิ วิปจฺจยนฺติ อปจฺจยนฺติ เอตายาติ กมฺมวิปาโกฯ อปจฺจยภาโว นาม อริยมคฺคเจตนายาติ อาห ‘‘มคฺคเจตนายา’’ติฯ ยาว น กิเลสา ปหียนฺติ, ตาว อิเม สตฺตา สอิณา เอว อเสริวิหารภาวโตติ อาห ‘‘อณโณ นิกฺกิเลโส ชาโต’’ติฯ

เถยฺยปริโภโค (วิสุทฺธิ. ฏี. 1.91) นาม สามิปริโภคาภาวโตฯ

ภควตาปิ หิ อตฺตโน สาสเน สีลวโต ปจฺจยา อนุญฺญาตา, น ทุสฺสีลสฺส, ทายกานํ สีลวโตเยว ปริจฺจาโค, น ทุสฺสีลสฺส อตฺตโน การานํ มหปฺผลภาวสฺส ปจฺจาสีสนโตฯ อิติ สตฺถารา อนนุญฺญาตตฺตา ทายเกหิ จ อปริจฺจตฺตตฺตา ‘‘ทุสฺสีลสฺส ปริโภโค เถยฺยปริโภโค นามา’’ติ วุตฺตํ ฯ อิณวเสน ปริโภโค อิณปริโภโคฯ ปฏิคฺคาหกโต ทกฺขิณาวิสุทฺธิยา อภาวโต อิณํ คเหตฺวา ปริโภโค วิยาติ อตฺโถฯ ยสฺมา เสกฺขา ภควโต โอรสปุตฺตา, ตสฺมา เต ปิตุสนฺตกานํ ปจฺจยานํ ทายาทา หุตฺวา เต ปจฺจเย ปริภุญฺชนฺตีติ เตสํ ปริโภโค ทายชฺชปริโภโค นามฯ กิํ ปน เต ภควโต ปจฺจเย ปริภุญฺชนฺติ, อุทาหุ คิหีหิ ทินฺนนฺติ? คิหีหิ ทินฺนาปิ เต ภควตา อนุญฺญาตตฺตา ภควโต สนฺตกา โหนฺติ อนนุญฺญาเตสุ สพฺเพน สพฺพํ ปริโภคาภาวโต อนุญฺญาเตสุเยว ปริโภคสมฺภวโตฯ ธมฺมทายาทสุตฺตญฺเจตฺถ (ม. นิ. 1.29 อาทโย) สาธกํฯ

อวีตราคานํ ตณฺหาปรวสตาย ปจฺจยปริโภเค สามิภาโว นตฺถิ, ตทภาเวน วีตราคานํ ตตฺถ สามิภาโว ยถารุจิ ปริโภคสมฺภวโตฯ ตถา หิ เต ปฏิกูลมฺปิ อปฺปฏิกูลากาเรน, อปฺปฏิกูลมฺปิ ปฏิกูลากาเรน ตทุภยํ วิวชฺเชตฺวา อุเปกฺขากาเรน จ ปจฺจเย ปริภุญฺชนฺติ, ทายกานญฺจ มโนรถํ ปริปูเรนฺติฯ เสสเมตฺถ ยํ วตฺตพฺพํ, ตํ วิสุทฺธิมคฺเค, ตํสํวณฺณนาสุ จ วุตฺตนเยเนว เวทิตพฺพํฯ กิเลสอิณานํ อภาวํ สนฺธาย ‘‘อณโณ’’ติ วุตฺตํ, น ปจฺจเวกฺขิตปริโภคมตฺตํฯ เตนาห อายสฺมา จ พากุโล – ‘‘สตฺตาหเมว โข อหํ, อาวุโส, สรโณ รฏฺฐปิณฺฑํ ภุญฺชิ’’นฺติ (ม. นิ. 3.211)ฯ

วตฺถุกามกิเลสกาเมหิ ตณฺหาย ปวตฺติอาการํ ปฏิจฺจ อตฺถิ รมณโวหาโรติ อาห – ‘‘ทุวิเธสุปิ กาเมสุ ตณฺหารติสนฺถว’’นฺติฯ มนฺติตนฺติ กถิตํฯ อุปฺปนฺเนหิ สตฺถุปฏิญฺเญหิฯ สํวิภตฺตาติ กุสลาทิวเสน ขนฺธาทีหิ อากาเรหิ วิภตฺตาฯ สุนฺทรํ อาคมนนฺติ สฺวาคตํฯ ตโต เอว น กุจฺฉิตํ อาคตํฯ โสฬสวิธกิจฺจสฺส ปริโยสิตตฺตา อาห ‘‘ตํ สพฺพํ มยา กต’’นฺติฯ มคฺคปญฺญายเมว ตติยวิชฺชาสมญฺญาติ อาห – ‘‘ตีหิ วิชฺชาหิ นวหิ จ โลกุตฺตรธมฺเมหี’’ติฯ

องฺคุลิมาลสุตฺตวณฺณนาย ลีนตฺถปฺปกาสนา สมตฺตาฯ

7. ปิยชาติกสุตฺตวณฺณนา

[353] ปกตินิยาเมนาติ ยถา โสกุปฺปตฺติโต ปุพฺเพ อิติ กตฺตพฺเพสุ อสมฺโมหวเสน จิตฺตํ ปกฺขนฺทติ, ตานิ จสฺส อุปฏฺฐหนฺติ, น เอวํ โสกสฺส จิตฺตสงฺโกจสภาวโตฯ เตน วุตฺตํ ‘‘ปกตินิยาเมน ปน น ปฏิภนฺตี’’ติฯ เกจิ ปน ‘‘สามนฺตา กติปเย น กุฏุมฺพํ สนฺธาเรติฯ เตนาห ‘น สพฺเพน สพฺพํ ปฏิภนฺตี’ติ’’ วทนฺติฯ เอตฺถาติ ทุติยปเทฯ อเนกตฺถตฺตา ธาตูนํ ‘‘น ปฏิภาตี’’ติ ปทสฺส ‘‘น รุจฺจตี’’ติ อตฺถมาหฯ น ปฏิภาตีติ วา ภุญฺชิตุกามตาจิตฺตํ น อุปฏฺฐิตนฺติ อตฺโถฯ ปติฏฺฐิโตกาสนฺติ อินฺทฺริยาวิฏฺฐฏฺฐานํ วทติฯ ปิยายิตพฺพโต ปิโย ชาติ อุปฺปตฺติฏฺฐานํ เอเตสนฺติ ปิยชาติกาฯ ปิโย ปภุติ เอเตสนฺติ ปิยปฺปภุติกาติ วตฺตพฺเพ, อุ-การสฺส ว-การํ, ต-การสฺส จ โลปํ กตฺวา ‘‘ปิยปฺปภาวิกา’’ติ วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘ปิยโต ปภวนฺตี’’ติฯ

[355] ปร-สทฺเทน สมานตฺถํ อชฺฌตฺติกภาวนิเสธนตฺถํ ‘‘ปิเร’’ติ ปทนฺติ อาห ‘‘อมฺหากํ ปเร’’ติฯ ปิเรติ วา ‘‘ปรโต’’ติ อิมินา สมานตฺถํ นิปาตปทนฺติ อาห ‘‘จร ปิเรติ ปรโต คจฺฉา’’ติฯ

[356] ทฺวิธา เฉตฺวาติ เอตฺถ ยทิ อิตฺถี ตสฺส ปุริสสฺส ปิยา, กถํ ทฺวิธา ฉินฺทตีติ อาห ‘‘ยทิ หี’’ติอาทิฯ

[357] กถํ กเถยฺยนฺติ ยถา ภควา เอตสฺส พฺราหฺมณสฺส กเถสิ, โส จ เม กเถสิ, ตถา จาหํ กเถยฺยํฯ มรณวเสน วิปริณาโม อตฺตภาวสฺส ปริวตฺตตฺตาฯ ปลายิตฺวา คมนวเสน อญฺญถาภาโว มิตฺตสนฺถวสฺส สมาคมสฺส จ อญฺญถาภูตตฺตาฯ

ฉฑฺฑิตภาเวนาติ ปริวตฺติตภาเวนฯ หตฺถคมนวเสน อญฺญถาภาโว ปุพฺเพ สวเส วตฺติตานํ อิทานิ วเส อวตฺตนภาเวนฯ

อาจเมหีติ อาจมนํ มุขวิกฺขาลนํ กาเรหิฯ ยสฺมา มุขํ วิกฺขาเลนฺตา หิ หตฺถปาเท โธวิตฺวา วิกฺขาเลนฺติ, ตสฺมา ‘‘อาจมิตฺวา’’ติ วตฺวา ปจฺฉาปิ ตสฺส อตฺถํ ทสฺเสนฺโต ‘‘มุขํ วิกฺขาเลตฺวา’’ติ อาหฯ เสสํ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ

ปิยชาติกสุตฺตวณฺณนาย ลีนตฺถปฺปกาสนา สมตฺตาฯ