โย สีลมตฺเต ปติฏฺฐิโต, น สมาธิปญฺญาสุ, โส สีลมยธมฺมปูริตตาย สีลมโยฯ เตนาห ‘‘อลเมตฺตาวตา’’ติอาทิฯ ยตฺถาติ ยสฺสํ เจโตวิมุตฺติยํ ปญฺญาวิมุตฺติยญฺจฯ ตทุภยญฺจ ยสฺมา อรหตฺตผเล สงฺคหิตํ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘อรหตฺตผเล ภุมฺม’’นฺติฯ อเสสํ นิรุชฺฌติ สุขวิปากภาวสฺส สพฺพโส ปฏิปฺปสฺสมฺภนโตฯ

[266] กามปฏิสํยุตฺตา สญฺญา กามสญฺญาฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ อิตรา ทฺเวติ พฺยาปาทวิหิํสาสญฺญาฯ

อนาคามิผลปฐมชฺฌานนฺติ อนาคามิผลสหคตํ ปฐมชฺฌานํฯ เอตฺถาติ ยถาวุตฺเต ปฐมชฺฌาเนฯ เอตฺถ จ อุชุวิปจฺจนีเกน ปฏิปกฺขปฺปหานํ สาติสยนฺติ ปฐมชฺฌานคฺคหณํฯ เตนาห ‘‘อปริเสสา นิรุชฺฌนฺตี’’ติฯ เนกฺขมฺมสญฺญานํ กามาวจรจิตฺตสหคตตา ตสฺส สีลสฺส สมุฏฺฐานตา จ สมฺปยุตฺตนเยน เวทิตพฺพาฯ

[267] กุสลสงฺกปฺปนิโรธทุติยชฺฌานิกอรหตฺตผลอกุสลสงฺกปฺปนิโรธ- ปฐมชฺฌานิกอนาคามิผลคฺคหเณน สมโณ ทสฺสิโตฯ เสสํ สุวิญฺเญยฺยเมวฯ

สมณมุณฺฑิกาปุตฺตสุตฺตวณฺณนาย ลีนตฺถปฺปกาสนา สมตฺตาฯ

9. จูฬสกุลุทายิสุตฺตวณฺณนา

[271] ปญฺโหติ ญาตุํ อิจฺฉิโต อตฺโถ, ตเทว ธมฺมเทสนาย นิมิตฺตภาวโต การณํฯ อุปฏฺฐาตูติ ญาณสฺส โคจรภาวํ อุปคจฺฉตุฯ เยน การเณนาติ เยน ตุยฺหํ อุปฏฺฐิเตน การเณน ธมฺมเทสนา อุปฏฺฐเหยฺย, ตํ ปน ปริพฺพาชกสฺส อชฺฌาสยวเสน ตถา วุตฺตํฯ เตนาห ‘‘เอเตน หิ…เป.… ทีเปตี’’ติฯ เอกงฺคณานีติ ปิธานาภาเวน เอกงฺคณสทิสานิฯ เตนาห ‘‘ปากฏานี’’ติฯ

ชานนฺโตติ อตฺตโน ตถาภาวํ สยํ ชานนฺโตฯ สกฺกจฺจํ สุสฺสูสตีติ ‘‘ตถาภูตํเยว มํ ตถา อโวจา’’ติ สาทรํ สุสฺสูสติฯ ตสฺมาติ ทิพฺพจกฺขุลาภิโน อนาคตํสญาณลาภโตฯ