อจฺฉริยพฺภุตนฺติ ปททฺวเยนปิ วิมฺหยนากาโรว วุตฺโต, ตสฺมา สญฺชาตํ อจฺฉริยพฺภุตํ วิมฺหยนากาโร เอเตสนฺติ สญฺชาตอจฺฉริยอพฺภุตา, ตถา ปวตฺตจิตฺตุปฺปาทาฯ อจฺฉริยพฺภุตเหตุกา สญฺชาตา ตุฏฺฐิ เอเตสนฺติ สญฺชาตตุฏฺฐิโนฯ สํวิคฺคนฺติ สญฺชาตสํเวคํฯ สฺวายํ สํเวโค ยสฺมา ปุริมาวตฺถาย จิตฺตสฺส จลนํ โหติ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘จลิต’’นฺติฯ

[394] ตมํ วิโนทิตนฺติ ปาฏิหาริยทสฺสเนน ‘‘อโห เถรสฺส อิทฺธานุภาโว’’ติ สมฺมาปฏิปตฺติยํ สญฺชาตพหุมาโน, อีทิสํ นาม สาสนํ ลภิตฺวาปิ มยํ นิรตฺถเกน โภคมเทน สมฺมตฺตา ภวามาติ โยนิโส มนสิการุปฺปาทเนน สมฺโมหตมํ วิโนทิตํ วิธมิตํฯ เอเตติ มหาเถโร สกฺโก จาติ เต ทฺเวปิ สมานพฺรหฺมจริยตาย สพฺรหฺมจาริโนฯ

[395] ปญฺญาตานนฺติ ปากฏานํ จาตุมหาราช-สุยาม-สนฺตุสิต-ปรนิมฺมิตวสวตฺติมหาพฺรหฺมานํ อญฺญตโร, น เยสํ เกสญฺจีติ อธิปฺปาโยฯ อารทฺธธมฺมวเสเนว ปริโยสาปิตตฺตา ยถานุสนฺธินาว นิฏฺฐเปสิฯ

จูฬตณฺหาสงฺขยสุตฺตวณฺณนาย ลีนตฺถปฺปกาสนา สมตฺตาฯ

8. มหาตณฺหาสงฺขยสุตฺตวณฺณนา

[396] ลทฺธิมตฺตนฺติ มิจฺฉาคาหมตฺตํ, น ทิฏฺฐาภินิเวโสฯ สสฺสตทิฏฺฐีติ นิจฺจาภินิเวโสฯ โสติ อริฏฺโฐ ภิกฺขุฯ กเถตฺวา สโมธาเนนฺตนฺติ โยชนาฯ สโมธาเนนฺตนฺติ จ นิคเมนฺตนฺติ อตฺโถฯ ตตฺถ ตตฺเถวาติ เตสุ เตสุ เอว ภเวสุ นิรุชฺฌนฺติ, น ภวนฺตรํ สงฺกมนฺติฯ วิญฺญาณํ ปน อภินฺนสภาวํ อนญฺญนฺติ อธิปฺปาโยฯ อิธโลกโตติ อิมสฺมา อตฺตภาวาฯ ปรโลกนฺติ ปรภวสญฺญิตํ อตฺตภาวํฯ สนฺธาวตีติ นิจฺจตาย เกนจิ อสมฺพทฺธํ วิย คจฺฉติฯ เตน อิธโลกโต ปรโลกคมนมาหฯ สํสรตีติ อิมินา ปรโลกโต อิธาคมนํฯ สนฺธาวตีติ วา ภวนฺตรสงฺกมนมาหฯ สํสรตีติ ตตฺถ ตตฺถ อปราปรสญฺจรณํฯ