เมนู

เอสาติ ปริยตฺติธมฺมสฺส สตฺถุกิจฺจกรณโต, ตตฺถ จสฺส สมฺมเทว อวฏฺฐิตภาวโต ‘‘พุทฺโธ นาม เอสา’’ติ วุตฺโตฯ ‘‘ลาภา โน’’ติอาทินา จสฺส ภิกฺขูนํ ปิยครุภาวํ วิภาเวนฺโต สตฺถา ตํ อตฺตโน ฐาเน ฐเปสีติ วุตฺโตฯ

ปจฺจยานุญฺญาตการณาทิวณฺณนา

[182] ตโตปิ อุตฺตริตรนฺติ ยา ปุพฺเพ สมฺมาปฏิปนฺนสฺส ภิกฺขุโน ปสํสนวเสน ‘‘อิธ ปน จุนฺท สตฺถา จ โหติ สมฺมาสมฺพุทฺโธ’’ติอาทินา (ที. นิ. 3.167, 169) ปวตฺติตเทสนาย อุปริ ‘‘อิธ จุนฺท สตฺถา จ โลเก อุทปาที’’ติอาทินา (ที. นิ. 3.170, 171) เทสนา วฑฺฒิตาฯ ตโตปิ อุตฺตริตรํ สวิเสสํ เทสนํ วฑฺเฒนฺโต ‘‘ปจฺจยเหตู’’ติอาทิมาหฯ ตตฺถ ปจฺจยเหตูติ ปจฺจยสํวตฺตนเหตุฯ อุปฺปชฺชนกา อาสวาติ ปจฺจยานํ ปริเยสนเหตุ เจว ปริโภคเหตุ จ อุปฺปชฺชนกา กามาสวาทโยฯ เตสํ ทิฏฺฐธมฺมิกานํ อาสวานํ ‘‘อิธ, ภิกฺขเว, อริยสาวโก มิจฺฉาอาชีวํ ปหาย สมฺมาอาชีเวน ชีวิตํ กปฺเปตี’’ติ (สํ. นิ. 5.8) ‘‘อิธ, ภิกฺขเว, ภิกฺขุ ปฏิสงฺขา โยนิโส จีวรํ ปฏิเสวตี’’ติอาทินา (ม. นิ. 1.23; อ. นิ. 6.58) จ สมฺมาปฏิปตฺติํ อุปทิสนฺโต ภควา ปฏิฆาตาย ธมฺมํ เทเสติ นามฯ ‘‘โย ตุมฺเหสุ ปาฬิยา อตฺถพฺยญฺชนานิ มิจฺฉา คณฺหาติ, โส เนว อุสฺสาเทตพฺโพ, น อปสาเทตพฺโพ, สาธุกํ สญฺญาเปตพฺโพ ตสฺเสว อตฺถสฺส นิสนฺติยา’’ติ เอวํ ปริยตฺติธมฺเม มิจฺฉาปฏิปนฺเน สมฺมาปฏิปตฺติยํ ภิกฺขู นิโยเชนฺโต ภควา ภณฺฑนเหตุ อุปฺปชฺชนกานํ สมฺปรายิกานํ อาสวานํ ปฏิฆาตาย ธมฺมํ เทเสติ นามฯ ยถา เต น ปวิสนฺตีติ เต อาสวา อตฺตโน จิตฺตสนฺตานํ ยถา น โอตรนฺติฯ มูลฆาเตน ปฏิหนนายาติ ยถา มูลฆาโต โหติ, เอวํ มูลฆาตวเสน ปชหนายฯ นฺติ จีวรํฯ ยถา จีวรํ อิทมตฺถิกตเมว อุปาทาย อนุญฺญาตํ, เอวํ ปิณฺฑปาตาทโยปิฯ

สุขลฺลิกานุโยคาทิวณฺณนา

[183] สุขิตนฺติ สญฺชาตสุขํฯ ปีณิตนฺติ ธาตํ สุหิตํฯ ตถาภูโต ปน ยสฺมา ถูลสรีโร โหติ, ตสฺมา ‘‘ถูลํ กโรตี’’ติ วุตฺตํฯ