เมนู

กิเลสสงฺคณิกนฺติ กิเลสสหิตจิตฺตตํฯ ยถา ตถาติ วิปสฺสนาวเสน, ปฏิสงฺขานวเสน วาฯ สมถวเสน อารมฺมณูปนิชฺฌานํฯ วิปสฺสนาวเสน ลกฺขณูปนิชฺฌานํฯ

กลฺยาณปฏิภาโนติ สุนฺทรปฏิภาโน, สา ปนสฺส ปฏิภานสมฺปทา วจนจาตุริยสหิตาว อิจฺฉิตาติ อาห ‘‘วากฺกรณ…เป.… สมฺปนฺโน จา’’ติฯ ‘‘ปฏิภาน’’นฺติ หิ ญาณมฺปิ วุจฺจติ ญาณสฺส อุปฏฺฐิตวจนมฺปิฯ ตตฺถ อตฺถยุตฺตํ การณยุตฺตํ ปฏิภานมสฺสาติ ยุตฺตปฏิภาโนฯ ปุจฺฉิตานนฺตรเมว สีฆํ พฺยากาตุํ อสมตฺถตาย โน มุตฺตปฏิภานํ อสฺสาติ โน มุตฺตปฏิภาโนฯ อิธ ปน วิกิณฺณวาโจ มุตฺตปฏิภาโน อธิปฺเปโตติ อธิปฺปาเยน ‘‘สีลสมาจารสฺมิญฺหิ ฐิตภิกฺขุ มุตฺตปฏิภาโน น โหตี’’ติ วุตฺตํฯ คมนสมตฺถายาติ อสฺสุตํ ธมฺมํ คเมตุํ สมตฺถายฯ ธารณสมตฺถายาติ สาติสยํ สติวีริยสหิตตาย ยถาสุตํ ยถาปริยตฺตํ ธมฺมํ ธาเรตุํ สมตฺถายฯ มุนนโต อนุมินนโต มุตีติ อนุมาน ปญฺญาย นามํฯ ตีหิ ปเทหีติ ‘‘คติมา ธิติมา มุติมา’’ติ ตีหิ ปเทหิฯ เหฏฺฐาติ เหฏฺฐา ‘‘อารทฺธวีริโย’’ติ วุตฺตฏฺฐาเนฯ อิธาติ ‘‘ธิติมา’’ติ วุตฺตฏฺฐาเนฯ วีริยมฺปิ เหฏฺฐา คุณภูตํ คหิตนฺติ วุตฺโตวายมตฺโถฯ เหฏฺฐาติ ‘‘ชาคริยานุโยคมนุยุตฺโต, ฌายี’’ติ เอตฺถ วิปสฺสนาปญฺญา กถิตาฯ อิธาติ ‘‘ธิติมา มุติมา’’ติ เอตฺถ พุทฺธวจนคณฺหนปญฺญา กถิตา กรณปุพฺพาปรโกสลฺลปญฺญาทีปนโตฯ กิเลสกาโมปิ วตฺถุกาโม วิย ยถาปวตฺโต อสฺสาทียตีติ วุตฺตํ ‘‘วตฺถุกามกิเลสกาเมสุ อคิทฺโธ’’ติฯ

อนุสาสนวิธาเทสนาทิวณฺณนา

[154] อตฺตโน อุปายมนสิกาเรนาติ อตฺตนิ สมฺภูเตน ปถมนสิกาเรน ภาวนามนสิกาเรนฯ ปฏิปชฺชมาโนติ วิสุทฺธิํ ปฏิปชฺชมาโนฯ

[155] กิเลสวิมุตฺติญาเณติ กิเลสปฺปหานชานเนฯ

[156] ปริยาทิยมาโนติ ปริจฺฉิชฺช คณฺหนฺโตติ อตฺโถฯ สุทฺธกฺขนฺเธเยว อนุสฺสรติ นามโคตฺตํ ปริยาทิยิตุํ อสกฺโกนฺโตฯ วุตฺตเมวตฺถํ วิวริตุํ ‘‘เอโก หี’’ติอาทิ วุตฺตํฯ สกฺโกติ ปริยาทิยิตุํฯ