10. สงฺคีติสุตฺตวณฺณนา

[296] ทสสหสฺสจกฺกวาเฬติ พุทฺธเขตฺตภูเต ทสสหสฺสปริมาเณ จกฺกวาเฬฯ ตตฺถ หิ อิมสฺมิํ จกฺกวาเฬ เทวมนุสฺสาเยว กตาธิการา, อิตเรสุ เทวา วิเสสภาคิโนฯ เตน วุตฺตํ ‘‘ทสสหสฺสจกฺกวาเฬ ญาณชาลํ ปตฺถริตฺวา’’ติฯ ญาณชาลปตฺถรณนฺติ จ เตสํ เตสํ สตฺตานํ อาสยาทิวิภาวนวเสน ญาณสฺส ปวตฺตนเมวฯ เตนาห ‘‘โลกํ โวโลกยมาโน’’ติ, สตฺตโลกํ พฺยวโลกยมาโน อาสยานุสยจริตาธิมุตฺติอาทิเก วิเสสโต โอคาเหตฺวา ปสฺสนฺโตติ อตฺโถฯ มงฺคลํ ภณาเปสฺสนฺติ ‘‘ตํ เตสํ อายติํ วิเสสาธิคมสฺส วิชฺชาฏฺฐานํ หุตฺวา ทีฆรตฺตํ หิตาย สุขาย ภวิสฺสา’’ติฯ ตีหิ ปิฏเกหิ สมฺมสิตฺวาติ ติปิฏกโต เอกกทุกาทินา สงฺคเหตพฺพสฺส สงฺคณฺหนวเสน สมฺมสิตฺวา วีมํสิตฺวาฯ ญาตุํ อิจฺฉิตา อตฺถา ปญฺหา, เต ปน อิมสฺมิํ สุตฺเต เอกกาทิวเสน อาคตา สหสฺสํ, จุทฺทส จาติ อาห ‘‘จุทฺทสปญฺหาธิเกน ปญฺหสหสฺเสน ปฏิมณฺเฑตฺวา’’ติฯ เอวมิธ สมฺปิณฺเฑตฺวา ทสฺสิเต ปญฺเห ปรโต สุตฺตปริโยสาเน ‘‘เอกกวเสน ทฺเว ปญฺหา กถิตา’’ติอาทินา (ที. นิ. อฏฺฐ. 3.349) วิภาเคน ปริคเณตฺวา สยเมว ทสฺเสสฺสติฯ