อุชฺฌาเปตพฺพนฺติ เหฏฺฐา กตฺวา จินฺตาเปตพฺพํ, ตํ ปน อุชฺฌาปนํ เตสํ นีจกิริยาย ชานาปนํ โหตีติ อาห ‘‘ชานาเปตพฺพา’’ติฯ

ปริตฺตปริกมฺมกถาวณฺณนา

ปริตฺตสฺส ปริกมฺมํ กเถตพฺพนฺติ อาฏานาฏิยปริตฺตสฺส ปริกมฺมํ ปุพฺพุปจารฏฺฐานิยํ เมตฺตสุตฺตาทิ กเถตพฺพํฯ เอวญฺหิ ตํ ลทฺธาเสวนํ หุตฺวา เตชวนฺตํ โหติฯ เตนาห ‘‘ปฐมเมว หี’’ติอาทิฯ ปิฏฺฐํ วา มํสํ วาติ วา-สทฺโท อนิยมตฺโถ, เตน มจฺฉฆตสูปาทิํ สงฺคณฺหาติฯ โอตารํ ลภนฺติ อตฺตนา ปิยายิตพฺพอาหารวเสน ปิยายิตพฺพฏฺฐานวเสน จฯ ‘‘ปริตฺต…เป.… นิสีทิตพฺพ’’นฺติ อิมินาว ปริตฺตการกสฺส ภิกฺขุโน ปริสุทฺธิปิ อิจฺฉิตพฺพาติ ทสฺเสติฯ

‘‘ปริตฺตการโก…เป.… สมฺปริวาริเตนา’’ติ อิทํ ปริตฺตกรเณ พาหิรรกฺขาสํวิธานํฯ ‘‘เมตฺตจิตฺตํ …เป.… กาตพฺพ’’นฺติ อิทํ อพฺภนฺตรรกฺขา อุภยโต รกฺขาสํวิธานํฯ เอวญฺหิ อมนุสฺสา ปริตฺตกรณสฺส อนฺตรายํ กาตุํ น วิสหนฺติฯ มงฺคลกถา วตฺตพฺพา ปุพฺพุปจารวเสนฯ สพฺพสนฺนิปาโตติ ตสฺมิํ วิหาเร, ตสฺมิํ วา คามเขตฺเต สพฺเพสํ ภิกฺขูนํ สนฺนิปาโตฯ โฆเสตพฺโพ,‘‘เจติยงฺคเณ สพฺเพหิ สนฺนิปติตพฺพ’’นฺติฯ อนาคนฺตุํ นาม น ลพฺภติ อมนุสฺเสน พุทฺธาณาภเยน, ราชาณาภเยน จฯ คหิตกาปเทเสน อมนุสฺโสว ปุจฺฉิโต โหตีติ อาห ‘‘อมนุสฺสคฺคหิตโก ‘ตฺวํ โก นามา’ติ ปุจฺฉิตพฺโพ’’ติฯ มาลาคนฺธาทีสุ ปูชนตฺถํ วินิยุญฺชิยมาเนสุฯ ปตฺตีติ ตุยฺหํ ปตฺติทานํฯ ปิณฺฑปาเต ปตฺตีติ ปิณฺฑปาเต ทิยฺยมาเน ปตฺติทานํฯ เทวตานนฺติ ยกฺขเสนาปตีนํฯ ปริตฺตํ ภณิตพฺพนฺติ เอตฺถาปิ ‘‘เมตฺตจิตฺตํ ปุเรจาริกํ กตฺวา’’ติ จ ‘‘มงฺคลกถา วตฺตพฺพา’’ติ จ ‘‘วิหารสฺส อุปวเน’’ติ เอวมาทิ จ สพฺพํ คิหีนํ ปริตฺตกรเณ วุตฺตํ ปริกมฺมํ กาตพฺพเมวฯ

สรีเร อธิมุจฺจตีติ สรีรํ อนุปวิสิตฺวา วิย อาวิสนฺโต ยถา คหิตกสฺส วเสน น วตฺตติ, อตฺตโน เอว วเสน วตฺตติ, เอวํ อธิมุจฺจติ อธิฏฺฐหิตฺวา ติฏฺฐติฯ เตนาห ‘‘อาวิสตีติ ตสฺเสว เววจน’’นฺติฯ ลคฺคตีติ ตตฺเถว ลคฺโค อลฺลีโน โหติฯ เตนาห ‘‘น อเปตี’’ติฯ