เตน วุตฺตํ ‘‘สมปญฺญาส มุจฺฉนา สํมุจฺเฉตฺวา’’ติฯ เสสเทเว ชานาเปนฺโต สกฺกสฺส คมนกาลนฺติ โยชนาฯ
[346] อติริวาติ ร-กาโร ปทสนฺธิกโร, อตีว อติวิยาติ วุตฺตํ โหติฯ ปกติ …เป.… อคมาสิ มรณภยสํตชฺชิตตฺตา ตรมานรูโปฯ เตเนวาห ‘‘นนุ จา’’ติอาทิฯ
[347] พุทฺธา นาม มหาการุณิกา, สเทวกสฺส โลกสฺส หิตสุขตฺถาย เอว อุปฺปนฺนา, เต กถํ อตฺถิเกหิ ทุรุปสงฺกมาติ อาห ‘‘อหํ สราโค’’ติอาทิฯ ตทนฺตรํ ปฏิสลฺลีนาติ เยน อนฺตเรน เยน ขเณน อุปสงฺกเมยฺย, ตทนฺตรํ ปฏิสลฺลีนา ฌานํ สมาปนฺนาฯ ตทนฺตร-สทฺโท วา ‘‘เอตรหี’’ติ อิมินา สมานตฺโถติ อาห ‘‘สมฺปติ ปฏิสลฺลีนา วา’’ติฯ
ปญฺจสิขคีตคาถาวณฺณนา
[348] สาเวสีติ ยถาธิปฺเปตมุจฺฉนํ ปฏฺฐเปตฺวา วีณํ วาเทนฺโต ตํตํฐานุปฺปตฺติยา ปากฏีภูตมนฺทตาววตฺถํ ทสฺเสนฺโต สุมธุรโกมลมธุปานมตฺตมธุการวิรุตาปหาสินิลกฺขโณ ปสนฺนภานี สมรวํ ตนฺติสฺสรํ สาเวสิฯ
‘‘สกฺยปุตฺโตว ฌาเนน, เอโกทิ นิปโก สโต;
อมตํ มุนิ ชิคีสาโน…ฯ
ยถาปิ มุนิ นนฺเทยฺย, ปตฺวา สมฺโพธิํ อุตฺตม’’นฺติฯ (ที. นิ. 2.348);
จ เอวํ พุทฺธูปสญฺหิตาฯ พุทฺธูปสญฺหิตา ปน พุทฺธานํ ธมฺมสรีรํ อารพฺภ นิสฺสยํ กตฺวา ปวตฺติตาติ อาห ‘‘ธมฺโม อรหตาํ อิวา’’ติฯ ธมฺมูปสญฺหิตา, อรหตฺตูปสญฺหิตา จ เวทิตพฺพาฯ
สูริยสมานสรีราติ สูริยสมานปฺปภาสรีราฯ เตนาห ‘‘ตสฺสา กิรา’’ติอาทิฯ ยสฺมา ติมฺพรุโน คนฺธพฺพเทวราชสฺส สูริยวจฺฉ สา องฺเก ชาตา, ตสฺมา อาห ‘‘ยํ ติมฺพรุํ เทวราชานํ นิสฺสาย ตฺวํ ชาตา’’ติฯ กลฺยาณงฺคตาย ‘‘กลฺยาณี’’ติ วุตฺตาติ อาห ‘‘สพฺพงฺคโสภนา’’ติฯ