เอตฺถ จายํ พฺรหฺมา มหาสตฺเตน อามคนฺเธ สุปุฏฺโฐ อตฺตโน ยถาอุปฏฺฐิเต ปาปธมฺเม จุทฺทสหิ ปเทหิ วิภชิตฺวา กเถสิ, เต ปน ตาทิสํ ปวตฺติวิเสสํ อุปาทาย วุตฺตาปิ เกจิ ปุน วุตฺตา, อามคนฺธสุตฺเต (สุ. นิ. 242) ปน วุตฺตาปิ เกจิ อิธ สพฺพโส น วุตฺตา, เอวํ สนฺเตปิ ลกฺขณหารนเยน, ตเทกฏฺฐตาย วา เตสํ เปตฺถ สงฺคโห ทฏฺฐพฺโพฯ เตนาห ‘‘อิทํ ปน สุตฺต’’นฺติอาทิฯ ตตฺถ อามคนฺธสุตฺเตน ทีเปตฺวาติ อิธ สรูปโต อวุตฺเต อามคนฺเธปิ วุตฺเตหิ เอกลกฺขณตาทินา อามคนฺธสุตฺเตน ปกาเสตฺวา กเถตพฺพํ ตตฺถ เนสํ สรูปโต กถิตตฺตาฯ อามคนฺธสุตฺตมฺปิ อิมินา ทีเปตพฺพํ อิธ วุตฺตานมฺปิ เกสญฺจิ อามคนฺธานํ ตตฺถ อวุตฺตภาวโตฯ ยสฺมา อามคนฺธสุตฺเต วุตฺตาปิ อามคนฺธา อตฺถโต อิธ สงฺคหํ สโมสรณํ คจฺฉนฺติ, ตสฺมา อิธ วุตฺเต ปริหรณวเสน ทสฺเสนฺเตน ยสฺมา เจตฺถ เกจิ อภิธมฺมนเยน อกิเลสสภาวาปิ สตฺตสนฺตานสฺส วิพาธนฏฺเฐน ‘‘กิเลสา’’ติ วตฺตพฺพตํ อรหนฺติ, ตสฺมา ‘‘จุทฺทสสุ กิเลเสสู’’ติ วุตฺตํฯ

นิมฺมาทํ มิลาปนํ เขปนนฺติ อาห ‘‘นิมฺมาเทตพฺพา ปหาตพฺพา’’ติฯ พุทฺธตนฺตีติ พุทฺธภาวีนํ ปเวณี, พุทฺธภาวิโนปิ ‘‘พุทฺธา’’ติ วุจฺจนฺติ ยถา ‘‘อคมา ราชคหํ พุทฺโธ’’ติฯ มหาปุริสสฺส ทฬฺหีกมฺมํ กตฺวาติ มหาปุริสสฺส ‘‘ปพฺพชิสฺสามห’’นฺติ ปวตฺตจิตฺตุปฺปาทสฺส ทฬฺหีกมฺมํ กตฺวาฯ

เรณุราชอามนฺตนาวณฺณนา

[321] มม มนํ หริตฺวาติ มม จิตฺตํ อปเนตฺวา ตสฺส วเสน อวตฺติตฺวาฯ

เอกีภาวํ อุปคนฺตฺวา วุตฺถสฺสาติ กายวิเวกปริพฺรูหเนน เอกีภาวํ อุปคนฺตฺวา ตโปกมฺมวเสน วุตฺถสฺสฯ กุสปตฺเตหิ ปริตฺถโตติ พริหิเสหิ เวทิยา สมนฺตโต สนฺถริโตฯ อกาโจติ วโณ วณสทิสขณฺฑิจฺจวิรหิโตฯ เตนาห ‘‘อกกฺกโส’’ติฯ

ฉขตฺติยอามนฺตนาวณฺณนา

[322] สิกฺเขยฺยามาติ สิกฺขาเปยฺยาม, สิกฺขาปนญฺเจตฺถ อตฺถิภาวาปาทนนฺติ อาห ‘‘อุปลาเปยฺยามา’’ติฯ