12. โลหิจฺจสุตฺตวณฺณนา

โลหิจฺจพฺราหฺมณวตฺถุวณฺณนา

[501] สาลวติกาติ อิตฺถิลิงฺควเสน ตสฺส คามสฺส นามํฯ คามณิกาภาเวนาติ เกจิฯ โลหิโต นาม ตสฺส กุเล ปุพฺพปุริโส, ตสฺส วเสน โลหิจฺโจติ ตสฺส พฺราหฺมณสฺส โคตฺตโต อาคตํ นามํฯ

[502] ‘‘ทิฏฺฐิคต’’นฺติ ลทฺธิมตฺตํ อธิปฺเปตนฺติ อาห ‘‘น ปน อุจฺเฉทสสฺสตานํ อญฺญตร’’นฺติฯ น หิ อุจฺเฉทสสฺสตคาหวินิมุตฺโต โกจิ ทิฏฺฐิคาโห อตฺถิฯ ‘‘ภาสติ เยวา’’ติ ตสฺสา ลทฺธิยา โลเก ปากฏภาวํ ทสฺเสติฯ อตฺตโต อญฺโญ ปโรติ ยถา อนุสาสกโต อนุสาสิตพฺโพ ปโร, เอวํ อนุสาสิตพฺพโตปิ อนุสาสโก ปโรติ วุตฺตํ ‘‘ปโร ปรสฺสาติ ปโร โย’’ติอาทิฯ กิํ-สทฺทาเปกฺขาย เจตฺถ ‘‘กริสฺสตี’’ติ อนาคตกาลวจนํ, อนาคเตปิ วา เตน ตสฺส กาตพฺพํ นตฺถีติ ทสฺสนตฺถํฯ กุสลํ ธมฺมนฺติ อนวชฺชธมฺมํ นิกฺกิเลสธมฺมํ วิโมกฺขธมฺมนฺติ อตฺโถฯ ‘‘ปเรสํ ธมฺมํ กเถสฺสามี’’ติ เตหิ อตฺตานํ ปริวาราเปตฺวา วิจรณํ กิํ อตฺถิยํ อาสยพุทฺธสฺสาปิ อนุโรเธน วินา ตํ น โหตีติ ตสฺมา อตฺตนา ปฏิลทฺธํ…เป.… วิหาตพฺพนฺติ วทติฯ เตนาห ‘‘เอวํ สมฺปทมิทํ ปาปกํ โลภธมฺมํ วทามี’’ติฯ

[504] โสติ โลหิจฺโจ พฺราหฺมโณฯ

[508] กถาผาสุกตฺถนฺติ กถาสุขตฺถํ, สุเขน กถํ กเถตุญฺเจว โสตุญฺจาติ อตฺโถฯ อปฺเปว นาม สิยาติ เอตฺถ ปีติวเสน อาเมฑิตํ ทฏฺฐพฺพํฯ ตถา หิ ตํ ‘‘พุทฺธคชฺชิต’’นฺติ วุจฺจติ ฯ ภควา หิ อีทิเสสุ ฐาเนสุ วิเสสโต ปีติโสมนสฺสชาโต โหติฯ เตนาห ‘‘อยํ กิเรตฺถ อธิปฺปาโย’’ติอาทิฯ