เมนู

[212] อตฺตานุวาทปรานุวาททณฺฑภยาทีนิ อสํวรมูลกานิฯ สีลสฺสาสํวรโตติ สีลสฺส อสํวรณโต, สีลสํวราภาวโตติ อตฺโถฯ ภเวยฺยาติ อุปฺปชฺเชยฺยฯ ยถาวิธานวิหิเตนาติ ยถาวิธานสมฺปาทิเตนฯ อวิปฺปฏิสาราทินิมิตฺตํ อุปฺปนฺนเจตสิกสุขสมุฏฺฐาเนหิ ปณีตรูเปหิ ผุฏฺฐสรีรสฺส อุฬารํ กายิกํ สุขํ ภวตีติ อาห ‘‘อวิปฺปฏิสาร…เป.… ปฏิสํเวเทตี’’ติฯ

อินฺทฺริยสํวรกถาวณฺณนา

[213] วิเสโส กมฺมตฺถาเปกฺขตาย สามญฺญสฺส น เตหิ ปริจตฺโตติ อาห ‘‘จกฺขุ-สทฺโท กตฺถจิ พุทฺธจกฺขุมฺหิ วตฺตตี’’ติฯ วิชฺชมานเมว หิ อภิเธยฺเย วิเสสตฺถํ วิเสสนฺตรนิวตฺตนวเสน วิเสสสทฺโท วิภาเวติ, น อวิชฺชมานํฯ เสสปเทสุปิ เอเสว นโยฯ อญฺเญหิ อสาธารณํ พุทฺธานํเยว จกฺขุทสฺสนนฺติ พุทฺธจกฺขุ, อาสยานุสยญาณํ, อินฺทฺริยปโรปริยตฺตญาณญฺจฯ สมนฺตโต สพฺพโส ทสฺสนฏฺเฐน สมนฺตจกฺขุ, สพฺพญฺญุตญฺญาณํฯ อริยมคฺคตฺตยปญฺญาติ เหฏฺฐิเม อริยมคฺคตฺตเย ปญฺญาฯ อิธาติ ‘‘จกฺขุนา รูป’’นฺติ อิมสฺมิํ ปาเฐฯ อยํ จกฺขุ-สทฺโท ปสาท…เป.… วตฺตติ นิสฺสยโวหาเร นิสฺสิตสฺส วตฺตพฺพโต ยถาฯ ‘‘มญฺจา อุกฺกุฏฺฐิํ กโรนฺตี’’ติฯ อสมฺมิสฺสนฺติ กิเลสทุกฺเขน อโวมิสฺสํฯ เตนาห ‘‘ปริสุทฺธ’’นฺติ ฯ สติ หิ สุวิสุทฺเธ อินฺทฺริยสํวเร, ปธานภูตปาปธมฺมวิคเมน อธิจิตฺตานุโยโค หตฺถคโต เอวํ โหตีติ อาห ‘‘อธิจิตฺตสุขํ ปฏิสํเวเทตี’’ติฯ