เมนู

สงฺฆปฺปตฺโต ปมตฺโต วา, สุตฺโต นาโรจเยยฺย วา;

อนาปตฺติว สญฺจิจฺจ, นาโรเจนฺตสฺส ทุกฺกฏนฺติฯ

44. อุโปสถนิทฺเทโส

อุโปสโถติ –

[410]

ทุเว อุโปสถา จาตุ-ทฺทโส ปนฺนรโส อิติ;

สุตฺตุทฺเทสมธิฏฺฐาน-ปาริสุทฺธิวสา ตโยฯ

[411]

สุตฺตุทฺเทโสว สงฺฆสฺส, อธิฏฺฐานอุโปสโถ;

ปุคฺคลสฺเสว เสสานํ, ปาริสุทฺธิอุโปสโถฯ

[412]

ปุพฺพกิจฺเจ จ กรเณ, ปตฺตกลฺเล สมานิเต;

สุตฺตํ อุทฺทิสติ สงฺโฆ, ปญฺจธา โส วิภาวิโตฯ

[413]

วินานฺตรายํ สงฺเขเป-นุทฺเทโส วินิวาริโต;

‘‘เถโรว อิสฺสโร ทฺวีสุ, อุทฺเทเสสฺเวตฺถ ตีสุ วา;

วิสเทสู’’ติ วุตฺตตฺตา, อวตฺตนฺเตปิ วฏฺฏติฯ

[414]

อาคจฺเฉยฺยุํ ยทิ สมา, อุทฺทิสนฺเต ว โถกิกา;

อุทฺทิฏฺฐํ ยํ สุอุทฺทิฏฺฐํ, โสตพฺพมวเสสกํฯ

[415]

อุทฺทิฏฺฐมตฺเต สกลา-เยกจฺจายุฏฺฐิตาย วา;

ปาริสุทฺธิํ กเรยฺเยสํ, สนฺติเก พหุกาถ เจ;

กตฺวา สพฺพวิกปฺเปสุ, ปุพฺพกิจฺจํ ปุนุทฺทิเสฯ

[416]

ปนฺนรโสวาสิกานํ, อิตรานํ สเจตโร;

สมาเนตเรนุวตฺตนฺตุ, ปุริมานํ สเจธิกา;

ปุริมา อนุวตฺตนฺตุ, เตสํ เสเสปฺยยํ นโยฯ

[417]

ปาฏิปโทวาสิกานํ, อิตรานํ อุโปสโถ;

สมโถกานํ สามคฺคิํ, มูลฏฺฐา เทนฺตุ กามโตฯ

[418]

พหิ คนฺตฺวาน กาตพฺโพ, โน เจ เทนฺติ อุโปสโถ;

เทยฺยานิจฺฉาย สามคฺคี, พหูสุ พหิ วา วเชฯ

[419]

ปาฏิปเทคนฺตุกานํ , เอวเมว อยํ นโย;

สาเวยฺย สุตฺตํ สญฺจิจฺจ, อสฺสาเวนฺตสฺส ทุกฺกฏํฯ

[420]

สมฺมชฺชิตุํ ปทีเปตุํ, ปญฺญาเปตุํ ทกาสนํ;

น กเรยฺย ตถา กลฺโล, มหาเถเรน เปสิโตฯ

[421] สมฺมชฺชิตฺวา ปทีเปตฺวา, ปฏฺฐเปตฺวา ทกาสนํฯ คณญตฺติํ ฐเปตฺเววํ, กตฺตพฺโพ ตีหุโปสโถฯ ‘‘สุณนฺตุ เม อายสฺมนฺตา, อชฺชุโปสโถ ปนฺนรโส, ยทายสฺมนฺตานํ ปตฺตกลฺลํ, มยํ อญฺญมญฺญํ ปาริสุทฺธิอุโปสถํ กเรยฺยามา’’ติฯ

[422] เอกํสํ จีวรํ กตฺวา, นิสีทิตฺวา อุกฺกุฏิกํ,ฯ เถเรน อญฺชลิํ เตวํ, ปคฺคยฺห สมุทีริยาฯ ‘‘ปริสุทฺโธ อหํ อาวุโส, ปริสุทฺโธติ มํ ธาเรถา’’ติ, วเท ยาวตตียกํฯ

[423] สมตฺตปุพฺพารมฺเภน, เต นเวเนวมีริยาฯ ‘‘ปริสุทฺโธ อหํ ภนฺเต, ปริสุทฺโธติ มํ ธาเรถา’’ติ, วเท ยาวตตียกํฯ

[424] ทฺวีสุ เถเรน กตฺตพฺพํ, กตฺเววมีริโย นโวฯ ‘‘ปริสุทฺโธ อหํ อาวุโส, ปริสุทฺโธติ มํ ธาเรหี’’ติ ติกฺขตฺตุํ วตฺตพฺโพฯ

[425]

นเวน เถโร ติกฺขตฺตุํ, เอวมสฺส อุทีริโย;

‘‘ปริสุทฺโธ อหํ ภนฺเต, ปริสุทฺโธติ มํ ธาเรถา’’ติฯ

[426] ปุพฺพกิจฺจํ สมาเปตฺวา, อธิฏฺเฐยฺเยวเมกโกฯ ‘‘อชฺช เม อุโปสโถ ปนฺนรโสติ วา จาตุทฺทโสติ วา อธิฏฺฐามี’’ติ วตฺตพฺพํ, โน เจธิฏฺเฐยฺย ทุกฺกฏํฯ

[427]

ยตฺถ วสนฺติ จตฺตาโร, ตโย วา ยทิ วา ทุเว;

ปาริสุทฺธิํ หริตฺวาน, เอเกกสฺสิตรีตเร;

ตํ ตํ อุโปสถํ กยิรุํ, สิยา อาปตฺติ ทุกฺกฏํฯ

[428]

วคฺเค สมคฺเค วคฺโคติ, สญฺญิโน วิมติสฺส วา;

ทุกฺกฏํ กโรโต เภทา-ธิปฺปาเยน ถุลฺลจฺจยํ;

วคฺเค สมคฺเคนาปตฺติ, สมคฺโค อิติ สญฺญิโนฯ

[429]

อุกฺขิตฺตสฺส คหฏฺฐสฺส, เสสานํ สหธมฺมินํ;

ปาราชิกสฺสาภพฺพสฺส, สิกฺขานิกฺขิตฺตกสฺส จฯ

[430]

นิสินฺนปริสายญฺจ, สภาคาปตฺติโก ตถา;

ฉนฺเทน ปริวุตฺเถน, ปาติโมกฺขํ น อุทฺทิเสฯ

[431]

อเทสยิตฺวานาปนฺนํ, นาวิกตฺวาน เวมติํ;

นุโปสเถปิ วา กาตุํ, โปสโถ น จ กปฺปติฯ

[432]

อฏฺฐิโตโปสถาวาสา, น วเช ตทหู วินา;

อนฺตรายํ ว สงฺฆํ วา-ธิฏฺฐาตุํ สีมเมว วาติฯ

45. ปวารณานิทฺเทโส

ปวารณาติ –

[433]

ทฺวินฺนํ ติณฺณํ จตุนฺนญฺจ, อญฺญมญฺญปฺปวารณา;

เอกสฺส จ อธิฏฺฐานํ, เสสา สงฺฆปฺปวารณาฯ

[434]

ปุพฺพกิจฺเจ จ กรเณ, ปตฺตกลฺเล สมานิเต;

ฐเปตฺวา ญตฺติํ สงฺเฆน, กตฺตพฺเพวํ ปวารณาฯ