41. ปกิณฺณกนิทฺเทสวณฺณนา

[335] สทฺวารพนฺธเน โสทุกฺขลกปาสเก ฐาเน ทิวา สยนฺเตน ปริวตฺตกํ ทฺวารํ พนฺเธยฺยาติ สมฺพนฺโธฯ ทฺวารญฺจ ทฺวารพนฺธนญฺจ ทฺวารพนฺธนานิ มชฺเฌปทโลปวเสน, พนฺธน-สทฺเทเนว วา ทฺวารพาหา วุจฺจนฺติ, สห ทฺวารพนฺธเนหีติ สทฺวารพนฺธนํ, ฐานํฯ เหฏฺฐา อุทุกฺขลกญฺจ อุปริ ปาสโก จ, สห อุทุกฺขลปาสเกหีติ สมาโสฯ ตาทิเส ฐาเน ปาการาทิปริกฺเขเปน ภวิตพฺพนฺติ ปริกฺขิตฺเตติ วิญฺญายติฯ โส จ อุจฺจโต สหเสยฺยปฺปโหนเก วุตฺตนโยติ วทนฺติ ฯ สยนฺเตนาติ ปาเท ภูมิโต โมเจตฺวา นิปชฺชนฺเตนฯ ปริวตฺตกนฺติ สํวรณวิวรณวเสน อิโต จิโต จ ปริวตฺตนโยคฺคํฯ ทฺวารนฺติ อนฺตมโส ทุสฺสสาณิทฺวารมฺปิฯ พนฺเธยฺยาติ สพฺพนฺติเมน วิธินา ยาวตา สีสํ น ปวิสติ, ตาวตาปิ พนฺเธยฺย, สํวเรยฺยาติ วุตฺตํ โหติฯ

[336] อาโภโค จาปีติ ‘‘เอส ชคฺคิสฺสตี’’ติ อาโภโค จาปิฯ จ-สทฺเทน ‘‘ทฺวารํ ชคฺคาหี’’ติ วจนมฺปิ สมุจฺจิโนติฯ สวเส ตํ อาการํ วินาติ สสฺส อตฺตโน วเส อายตฺเต ฐาเน, ยตฺถ ปน พหูนํ สญฺจรณตฺตา ทฺวารํ สํวุตมฺปิ สํวุตฏฺฐาเน น ติฏฺฐติ, ทฺวารํ อลภนฺตา ปาการํ อภิรุหิตฺวาปิ วิจรนฺติ, ตาทิเส ปริเวเณ สํวรณกิจฺจํ นตฺถิฯ อถ วา สสฺส วโส อายตฺโต, น ยกฺขาทีนํ เตหิ คหิตกตฺตสฺส, พนฺธิตฺวา นิปชฺชาปิตตฺตสฺส จ อภาเวนาติ สวโสฯ ตสฺมิํ สติ ปุพฺเพ วุตฺตทฺวารํ สํวรณอาโภคกรณวจนสงฺขาตํ อาการนฺติ อตฺโถฯ

[337] รตนานีติ มุตฺตาทีนิ ทสวิธานิฯ ตตฺถ ปน ชาติผลิกํ อุปาทาย สพฺโพปิ มณิ เวฬุริโยปิ โลหิตงฺโก มสารคลฺโล จ โธตาปิ อโธตวิทฺธาปิ อนามาสา, กาจมณิ จ ปานียสงฺโข โธโต อโธโตปิ อามาสา, สิลา โธตวิทฺธา สุวณฺเณน สทฺธิํ ปจิตา มุคฺควณฺณา จ อนามาสาฯ เจติยฆรโคปกานํ สุวณฺณเจติเย กจวรเมว หริตุํ วฏฺฏติฯ อารกูฏโลหมฺปิ ชาตรูปคติกเมวฯ อิตฺถิรูปานีติ อนฺตมโส ปิฏฺฐมยอิตฺถิรูปานิปิฯ ธญฺญนฺติ อนฺตมโส ตตฺถชาตกมฺปิ มคฺเค ปสาริตมฺปิ สตฺตวิธํ ธญฺญํฯ กีฬาวเสน อปรณฺณานิ ตาลผลาทีนิปิ อนามาสานิ, ปสาริตมฺปิ น มทฺทนฺเตน คนฺตพฺพํ, อสติ มคฺเค มคฺคํ อธิฏฺฐาย คนฺตพฺพํฯ อิตฺถิปสาธนนฺติ อนฺตมโส ปิฬนฺธนตฺถาย ฐปิตํ นิวาสนตาลปณฺณมุทฺทิกมฺปิฯ