‘‘วตฺต’’นฺติ ปน สามญฺเญน นิทฺทิฏฺฐตฺตา น เถเร ภิกฺขู อติอลฺลียิตฺวา นิสีทิตพฺพํ, มหาเถรสฺส นิสินฺนาสนโต เอกํ ทฺเว อาสนานิ ฐเปตฺวา ‘‘นิสีทา’’ติ วุตฺเต นิสีทิตพฺพํ, น นวาปิ ภิกฺขู อาสเนน ปฏิพาหิตพฺพา, น สงฺฆาฏิํ โอตฺถริตฺวา นิสีทิตพฺพํ, สทฺทํ อกตฺวา อุทกกิจฺจํ กาตพฺพํ, ยถา สูปสฺส โอกาโส โหติ, เอวมตฺตาย โอทโน คณฺหิตพฺโพ, เถเรน ภิกฺขุนา ‘‘ฐเปตฺวา อปฺปกํ โอทนาทิกํ สพฺพํ สพฺเพสํ สมกํ สมฺปาเทหี’’ติ วตฺตพฺพํ, น ตาว เถเรน ภุญฺชิตพฺพํ, ภุตฺตาวินา น ตาว อุทกํ ปฏิคฺคเหตพฺพํ, ภตฺตคฺคโต นิวตฺตนฺเตหิ ยถานุรูปํ นิกฺขมิตฺวา วิรฬาย ปาฬิยา คนฺตพฺพนฺติ เอวมาทิกญฺจ ตทนุรูปํ เสขิยวตฺตญฺจ สมฺปาเทตพฺพนฺติ อิทํ ภตฺตคฺควตฺตญฺจ สาธุกํ อตรมาเนน คาโม ปวิสิตพฺโพ, ‘‘อิมินา ปวิสิสฺสามิ, อิมินา นิกฺขมิสฺสามี’’ติ นิเวสนํ ปวิสนฺเตน สลฺลกฺเขตพฺพํ, นาติสหสา ปวิสิตพฺพํ, นาติสหสา นิกฺขมิตพฺพํ, นาติทูเร นจฺจาสนฺเน ฐาตพฺพํ, นาติจิรํ ฐาตพฺพํ, นาติลหุกํ นิวตฺติตพฺพํ, ทาตุกามตาการํ ญตฺวา ฐาตพฺพํ, โย ปฐมํ คามโต ปฏิกฺกมติ, เตน อาสนปญฺญปนาทิ สพฺพํ กาตพฺพํ, โย ปจฺฉา, เตน อาสนุทฺธรณาทิ สพฺพํ กาตพฺพนฺติ เอวมาทิกญฺจ ตทนุรูปํ เสขิยวตฺตญฺจ สมฺปาเทตพฺพนฺติ อิทํ ปิณฺฑจาริกวตฺตญฺจ กาตพฺพํฯ

เสนาสนฏฺฐาเน สพฺพํ วตฺตญฺจ สมฺปาเทตฺวา ตโต นิกฺขมิตฺวา สาธุกํ นิวาเสตฺวา ปารุปิตฺวา จ อตรมาเนน คาโม ปวิสิตพฺโพติอาทิ สพฺพํ ปิณฺฑจาริกวตฺตํ กาตพฺพํฯ ปานียปริโภชนียอคฺคิอรณิสหิตกตฺตรทณฺฑา อุปฏฺฐเปตพฺพา, นกฺขตฺตปทานิ สกลานิ วา เอกเทสานิ วา อุคฺคเหตพฺพานิ, ทิสากุสเลน ภวิตพฺพนฺติ อิทํ อารญฺญิกวตฺตญฺจ อุทฺทิฏฺฐํเยว โหตีติ อวคนฺตพฺพนฺติฯ

วตฺตนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

31. วิกปฺปนานิทฺเทสวณฺณนา

[221] สมฺมุขา ปรมฺมุขาติ สสฺส มุขํ, ปรสฺส มุขนฺติ วิคฺคโห, สมฺมุเขน ปรมฺมุเขนาติ อตฺโถฯ สมฺมุขาวิกปฺปนา ปรมฺมุขาวิกปฺปนาติ เภทา ทุเว วิกปฺปนา วุตฺตาติ โยชนา ฯ เภทาติ วิเสสโตฯ อถ วา สสฺส มุขํ มุขสมฺพนฺธิวจนํ อสฺสา วิกปฺปนายาติ สมาโสฯ ตถา ปรมฺมุขาฯ สมฺมุขา จ ปรมฺมุขา จ, ตสฺสา เภโท, ตโตฯ สมฺมุขาย สมฺมุขวิกปฺปนายฯ พฺยตฺตสฺสาติ วิกปฺปนวิธานํ ปจฺจุทฺธารวิธานญฺจ ชานนฺตสฺสฯ

[222] เตนาติ ยสฺส สนฺติเก วิกปฺเปติ, เตน ภิกฺขุนาฯ ปริโภคาทิกนฺติ ปริโภคํ วิสฺสชฺชนํ อธิฏฺฐานญฺจฯ