เมนู

4. รชนนิทฺเทสวณฺณนา

[58] มูลญฺจ ขนฺโธ จ ตโจ จ ปตฺตญฺจ ผลญฺจ ปุปฺผญฺจ, เตสํ ปเภโทติ ฉฏฺฐีตปฺปุริโสฯ อถ วา ปเภท-สทฺทสฺส กมฺมสาธนตฺเต ตานิเยว ปเภโทติ กมฺมธารโย, ตโตฯ รชนฺติ เอเตหีติ รชนานิ, มูลาทีนิฯ ‘‘อนุชานามิ, ภิกฺขเว, ฉ รชนานิ มูลรชน’’นฺติอาทินา (มหาว. 344) ภควตา อนุญฺญาตตฺตา วุตฺตํ ‘‘รชนา ฉปฺปการานิ, อนุญฺญาตานิ สตฺถุนา’’ติฯ

[59] มูเลติ มูลรชเน หลิทฺทิํ วิวชฺชิย สพฺพํ ลพฺภนฺติ สมฺพนฺโธฯ เอวํ สพฺพตฺถฯ มญฺเชฏฺฐิ จ ตุงฺคหารโก จาติ ทฺวนฺโทฯ อลฺลิ-สทฺเทน นีลิ-สทฺเทน จ เตสํ คจฺฉชาตีนํ ปตฺตานิ คหิตานิ อุปจาเรน, ตถา โลทฺท-สทฺเทน กณฺฑุล-สทฺเทน จ ตโจ, กุสุมฺภ-สทฺเทน กิํ สุก-สทฺเทน จ ปุปฺผานิฯ เตเนว จ ตานิ นปุํสกานิฯ ตุงฺคหารโก นาม เอโก กณฺฏกรุกฺโข, ตสฺส หริตาลวณฺณํ ขนฺธรชนํ โหติฯ อลฺลิปตฺเตน เอกวารํ คิหิปริภุตฺตํ รชิตุํ วฏฺฏติฯ ผลรชเน สพฺพมฺปิ วฏฺฏติฯ

รชนนิทฺเทสวณฺณนา นิฏฺฐิตาฯ

5. ปตฺตนิทฺเทสวณฺณนา

[60] อโยปตฺโต นาม อยสา กาฬโลเหน นิพฺพตฺโต ปตฺโตฯ ชาติยา อุกฺกฏฺฐาทีนํ สามญฺญวเสนฯ ปมาณโตติ ปริจฺเฉทโตฯ ตโย ปตฺตาติ ปาฐเสโสฯ